Texnologiyasida

Xotira registri

Parallel qabul qiluvchi va axborot uzatuvchi registrga xotira registri deb ataladi. Xotira registri elementi sifatida bir fazali kirish signalli (11.14-rasm) sinxron D-triggerlar yoki parafazali kirish signalli RS-triggerlar qo‘llaniladi.

13.14-rasm 13.5-rasm

13.16-rasm
Siljish registrlari

Ketma-ket qabul qiluvchi yoki axborotni uzatuvchi registrlar siljish registrlari deb ataladi. O‘nga siljituvchi registrda X₁ birinchi razryad son kiritish bilan, oxirgi chan tomonidagining kirish qismiga berilib, S_n registr razryadli va unga birinchi S-sinxronlashtiruvchi signal kelganida amalga oshiriladi. Keyingi signal kelishi bilan X₁ sinxronizatsiya qiymati S_n chiqish razryadidan S_{n – 1} razryadiga kiritiladi, S_n razryadiga esa X₂ uzatiladi. har bir traktda kelayotgan axborotni bir razryadga o‘ngga siljish sodir bo‘ladi.

Signallarning n sinxronizatsiya-sida hamma registrlar X razryad soni bilan to‘ladi va birinchi razryad soni X₁, chiqish qismida paydo bo‘ladi. Agarda n signallar sinxronizatsiyasi S_n kirish razryadiga X=0 uzatilsa, unda registrda X son S₁ chiqishdan chiqadi va oqibati registrning chiqish qismi X sonini saqlab turishdan ozod bo‘ladi. Siljish registrlari D-triggerlarda (13.16-rasm) yoki RS-triggerlarda (13.17-rasm) amalga oshiriladi. Oxirgi sxemada axborotni kiritish uchun birinchi razryadga invertor sxemasi ulanadi.

13.17-rasm

Registrda axborotni parallel chiqarib olish uchun siljish registrining hamma chiqish razryad qismlari turli polyuslarga S_n , S_n-1,…, S₁ ulanadi. Siljish registrini hosil qilishda S kirish qismi bo‘yicha dinamik boshqariladigan triggerlardan foydalaniladi. Bunday triggerlarni qo‘llanishi siljish registrini me’yorda ishlashini ta’minlaydi. 13.18-rasmda dinamik boqariladigan chapga siljish registri D-triggerli sxemasi tasvirlangan.

13.18-rasm

13.19-rasm
Siljish sxemasi unga va chapga kombinatsiyalab va boshqarish signalidan foydalanib, siljish registrini ikkala yo‘nalishda ham qurish mumkin. Bunday (13.19-rasm) registr reversiv deb ataladi. Boshqaruvchi kirish V₁ qismiga beruvchi signal berilsa, siljash sxemasi o‘ng tomonga ulanadi. Reversiv registr bu holda o‘ngga siljish registriga aylanadi. Boshqaruvchi kirish V₂ qismiga beruvchi signal berilsa, siljish sxemasi chap tomonga ulanadi. Reversiv registr bu holda chapga siljish registriga aylanadi.
CHapga va o‘ngga siljish registrlarida iikilik kodi razryadlari registr razryadi chegarasidan ortadi. Agarda chetki o‘ng razryad registrini chekka chap razrya kirish qismi bilan ulansa, bunda (siklik) xalqasimon siljish registrini hosil qilinadi. Reversiv registrlarni “stekli” registrlarni hosil qilish uchun foydalanish mumkin. Bu holda umumiy kirish va chiqishga ega bo‘ladi. Bunday registrlar “birinchisi kirdi oxirgisi chiqdi” prinsipida ishlaydilar. Stekli registrlarni magazin tipidagi registrlar ham deyiladi.