Texnologiyalarini rivojlantirish vazirligi toshkent axborot texnologiyalar unversiteti qarshi filiali

O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI AXBOROT
TEXNOLOGIYALARINI RIVOJLANTIRISH VAZIRLIGI
TOSHKENT AXBOROT TEXNOLOGIYALAR UNVERSITETI
QARSHI FILIALI ‘’TT VA KT’’ FAKULTETI
‘’AX 11-19’’ GURUHI TALABASI KENJAYEV YUSUFNING
“OPERATSION TIZIMLAR” FANIDAN BAJARGAN

MUSTAQIL ISHI

Qabul qildi: Ochilov.M
Bajardi: Kenjayev Y
Operatsion tizimlarn xavsizlik kategoriyalari
Reja:

1. 
   Axborot xavfsizligi kategoriyalari va modellari.
   
2. 
   Axborot xavfsizligini ta’minlash choralari
   
3. 
   Mobil operatsion tizimlar
   
4. 
   Mobil operatsion tizimlar xavfsizligi va uni amalga oshirish mexanizmlari
   
5. 
   Android va iOS operatsion tizimlar xavfsizligini ta’minlash mexanizmlarining qiyosiy tahlili
   

Axborot xavfsizligi kategoriyalari va modellari.
Axborot xavfsizligi nuqtai nazaridan ma'lumot quyidagi toifalarga ega: 
Maxfiylik - muayyan ma'lumot faqat odamlar uchun mo'ljallangan doiralar uchun mavjud bo'lishining kafolati. Ushbu toifani buzish o'g'irlik yoki oshkor qilish deb ataladi; 
Yaxlitlik - ma'lumotlarning hozirgi asl shaklida, ya'ni saqlash yoki uzatish paytida ruxsatsiz o'zgartirishlar kiritilishining kafolati. Ushbu toifani buzish xabarni qalbakilashtirish deb ataladi.
Axborot xavfsizligi kategoriyalari:
Haqiqiylik - ma'lumot manbai aynan uning muallifi deb da'vo qilingan shaxs ekanligining kafolati.
Apellyatsiya - juda murakkab toifadir, ammo ko'pincha elektron tijoratda ishlatiladi, agar kerak bo'lsa, da'vo qilingan shaxs xabar muallifi ekanligini isbotlash imkoniyati va boshqa hech kim muallif bo'la olmaslik kafolatini beradi. Ushbu toifaning oldingisidan farqi shundaki, kimdir xabarning muallifi deb da'vo qilishga uringanda, muallif o'zi imzolagan xabarni o’z imzosi bilan tekshiradi va haqiqiy muallifi ekanligini isbotlaydi.
Boshqa toifalar axborot tizimlarida qo'llaniladi: