Texnologiyalari va kommunikatsiyalarini rivojlantirish vazirligi toshkent axborot texnologiyalari

 
3.2.3. Gigabit Ethernet texnologiyasi 
 
Gigabit  Ethernet  texnologiyasi  o‗zining  yuqori  tezlikda  ma‘lumot 
uzatishi va past narxi evaziga ma‘lumot uzatish magistrali sifatida keng 
tarqaldi.    Gigabit  Ethernet  va  10-Gigabit  Ethernet  texnologiyalarini 
shahar  masshtabidagi  NGN  tarmog‗ining  tayanch  qismini  qurishda 
ishlatish  iqtisodiy  samarali  hisoblanadi.  Chunki  bunda  kanalni  hosil 
qiluvchi  maxsus  qurilmalardan  voz  kechiladi  va  tarmoqning  tayanch 
qurilmalari 
sifatida 
lokal 
tarmoq 
ishlatiladigan 
markaziy 
marshrutizatsiyalovchi  kommutatorlardan  foydalaniladi.    Bu  maqbul 
darajadagi  rad  etishlarga  bardoshlilikni  va  optik  aloqa  kanallarining 
o‗tkazish  qobiliyatini  bir  qancha  Gbit/s  gacha  oshirish  imkonini  beradi 
(to‗liq  dupleksni  hisobga  olgan  holda).  Zamonaviy  Gigabit  Ethernet 
qurilmalarining asosiy xarakteristikalari: 

  nisbatan  katta    (90  km  dan  yuqori)  masofalarda  ishlashga 
mo‗ljallangan optik interfeyslarning mavjudligi; 

  mavjud Ethernet tarmoqlari bilan to‗liq moslashuvchanligi; 

  trank  magistral  ulanishlarni  yaratishda  tarmoqni  bir  tekis 
rivojlanishini ta‘minlash, masshtablanuvchanlik; 

  yuqori  tezlik  (ayniqsa  10  Gigabit  Ethernet  texnologiyasini 
qo‗llaganda); 

  zaxira  va  trank  ulanishlarni  ta‘minlovchi  tarmoqning  yuqori 
ishonchliligi; 

  soddaligi va yuqori samaradorligi, ortiqchalik va murakkablikning 
mavjud emasligi; 

  Ethernet  trafiklarini  uzatishda  ATM  LANE  (Local  Area  Network 
Emulation)* va SDHning o‗ziga xosligi; 

---

 
 
 
 

  differensial  xizmat  ko‗rsatish  (diffserv)  va  MPLS  kabilar  uchun 
QoS/CoSni 
ta‘minlashni 
qo‗llab-quvvatlash 
mexanizmlari 
(funksional  gurux  va  protokollarning  xizmatlar  majmuasi,  lokal 
hisoblash tarmoqlari va ATM ning yakunlovchi qurilmalari orasida 
aloqani  tashkil  qiluvchi,  magistralda  ATMni  qo‗llab  lokal 
hisoblash 
tarmoqlarida 
emulyasiyani 
ta‘minlash 
va 
standartlashtirilgan ATM Forum). 

  shahar  masshtabida  NGN  tarmog‗ining  tayanch  qismini  qurish 
uchun  Gigabit  Ethernet  i  10-Gigabit  Ethernet  texnologiyalarini 
qo‗llash  juda  tejamli,  chunki  bunda  maxsus  kanal  hosil  qiluvchi 
qurilmalarni 
rad 
etadi 
va 
lokal 
hisoblash 
tarmoqlarida 
qo‗llaniladigan  markaziy  marshrutlashtiruvchi  kommutatorlarni 
tarmoqning  tayanch  qurilmalari  sifatida  qo‗llash.  Bu  rad  etishga 
muvozanatlilik  darajasini  muvofiqlashtirish  va  optik  aloqa 
kanallarini bir necha Gbit/s (to‗liq dupleksni hisobga olgan holda) 
satxda  o‗tkazuvchanlik  qobiliyatini  ta‘minlash  imkonini  beradi. 
Alohida  qurilmalar  rad  etgan  holda  tarmoqni  qayta  tiklash, 
marshrutlashtiruvchi kommutatorlarning mos keluvchi algoritmlari 
va  protokollari  hisobiga  amalga  oshadi.  Biroq  bunday  echim 
hisobga  olish  lozim  bo‗lgan  quyidagi  funksional  xususiyatlarga 
ega: 

  trafikni  transportlashtirish  bo‗yicha  xizmatlarni  taqdim  etish 
maqsadida ulanishni tashkil etish uchun, lokal hisoblash tarmoqlari 
uzellarining  axborot  resurslarini  himoyalash  bo‗yicha  maxsus 
choralar  zarur.  Bunda  mos  keluvchi  qo‗shimcha  qurilmalarni 
o‗rnatish talab etiladi; 

  tarmoqning  turli  uchastkalari  uchun  differensiallangan  xavfsizlik 
siyosatini  amalga  oshirish  etarli  darajada  murakkab;  bunda 
mumkin  bo‗lgan  echim  MPLS  texnologiyasin    qo‗llash 
hisoblanadi; 

  tashkil  etilgan  tomonlarga  xizmatlarni  taqdim  etishda  trafiklarni 
hisobga olishni tashkillashtirish bo‗yicha murakkabliklar mavjud; 

  tarmoqning  tayanch  uchastkasini  mosshtablanuvchanligi  sezilarli 
darajada 
chegaralanishlarga 
ega. 
Bu 
tayach 
uzellardagi 
kommutatorlarning  marshrutlashtiruvchi  protokollarini  ishi  va 
tarmoqning  tayanch  qismidagi  uzellar  soni  bilan  bog‗liq, 
shuningdek tarmoq rad etganda uni qayta tiklanish vaqti anchagina 
oshadi; 

---

 
 
 
 

  multiservisli  trafiklarni  uzatish  IP  bo‗yicha  mos  keluvchi 
texnologiyalar hisobiga amalga oshadi. 
Yuqorida  qayd  qilib  o‗tilgan  xususiyatlardan  kelib  chiqqan  holda 
shuni  aytish  mumkinki,  bunday  echim,  bitta  operatorning  yirik  NGN 
tarmog‗ini tayanch qismini qurish uchun ancha o‗rinli.