Texnologiyalari va kommunikatsiyalarini rivojlantirish vazirligi toshkent axborot texnologiyalari

 
2.5. Keyingi avlod tarmog„i elementlari 
 
Keyingi  avlod  tarmog‗i  (NGN),  tarmoqning  yangi  konsepsiyasini, 
tovush funksiyalari, xizmat ko‗rsatish sifati (QoS) va paketli tarmoqning               
afzalliklari  va  samaraliligi  bilan  kommutatsiyalanadigan  tarmoqni  o‗z 
ichiga  oladi.  NGN  tarmog‗i  tarmoqlar  va  texnologiyalarning 
birlashishida 
aks 
etadigan 
ishlab 
turgan 
telekommunikatsiya 
tarmoqlarining  evolyusiyasini  bildiradi.  Shu  sababli  telefoniyaning 
klassik  xizmatlaridan  boshlanib  va  ma‘lumotlarni  uzatishning  turli 
to‗plami  yoki  ularning  kombinatsiyalarida  tugagan  xizmatlarning  keng 
to‗plamini ta‘minlaydi. 
 
NGN  tarmoqlarining  tuzilmasida  integratsiyalangan  qurilmada 
alohida  qurilmalar  yoki  ixtiyoriy  kombinatsiyalardan  iborat  bir  nechta 
elementlar  ishtirok  etadi.  NGN  tarmog‗ining  eng  muhim  elementlari 
bo‗lib quyidagilar hisoblanadi: 

---

 
 
 
 
- media-shlyuz  (MG)  telefon  tarmog‗idan  tovush  chaqiriqlarini 
terminallaydi, tovushni qisadi va paketlaydi, IP tarmoqda qisqargan 
tovushli  paketlarni  uzatadi,  shuningdek  IP  tarmoqdan  tovushli 
chaqiriqlari  uchun  teskari  operatsiyani  o‗tkazadi.  ISDB/POTS 
chaqiriqlari 
signalizatsiya 
ma‘lumotlarini 
media-shlyuz 
kontrolleriga 
uzatadi 
yoki 
signalizatsiyani 
N.323 
xabarga 
o‗zgartirish shlyuzda amalga oshiriladi. Yuqorida keltirilgan media-
shlyuz  masofadan  kira  olish,  marshrutlash,  tarmoqning  virtual 
qismlari, 
TCP/IP 
trafikni 
filtrlash 
va 
boshqalar 
uchun 
funksionallikni kiritishi  mumkin. 
- signalizatsiya  shlyuzi  (SG)  signalizatsiyani  o‗zgartirish  uchun 
xizmat  qiladi  va  uni  kommutatsiyalanadigan  paketli  tarmoq 
o‗rtasida  tiniq  uzatishni  ta‘minlaydi.  U  signalizatsiyani 
terminalashtiradi  va  xabarni  media-shlyuz  kontrolleriga  yoki 
signalizatsiyaning boshqa shlyuzlariga IP orqali uzatadi. 
- media-shlyuz  kontrolleri  (MGC)  ro‗yxatga  oladi  va  media-
shlyuzning  o‗tkazish  qobiliyatini  boshqaradi.  Media-shlyuz  orqali 
xabarlar  bilan  telefon  stansiyalari  bilan  almashinadi.  Quyida 
keltirilgan  sxemada  yuqorida  keltirilgan  barcha  elementlarni  o‗z 
ichiga olgan NGN tarmog‗iga misol keltirilgan (2.3 - rasm). 
 
 
2.3 – rasm. Keyingi avlod tarmog‗iga misol 
 
Yuqorida  keltirilgan  NGN  tarmog‗ining  elementlari  bilan  bir 
qatorda quyidagilarni o‗z ichiga olishi mumkin: 

---

 
 
 
 
N.323 standarti bo‗yicha aralash kommutatsiyalanadigan va paketli 
tarmoqlarda  tor  polasali  audio/video  telefon  xizmatlarini  quvvatlash  va 
ulardan  foydalanish  uchun  xizmat  qiladigan  N.323  tarmoqli  qurilma. 
N.323  tarmoqli  qurilmaga  quyidagilar  kiradi:  tarmoqning  oxirgi 
nuqtasini o‗z ichiga oladigan terminal, N.323 terminallari bo‗lib, tegishli 
dasturiy  ta‘minotga  ega  shaxsiy  kompyuterlar  va  N.323  standartini 
quvvatlaydigan IP telefonlar hisoblanadi. 
N.323  shlyuzlari  -  paketli  va  kommutatsiyalanadigan  tarmoqlar 
tomonida 
N.323 
oxirgi 
nuqtalar 
o‗rtasida 
o‗zgarishlarning 
funksionalligini              ta‘minlaydigan  qurilmadir.  O‗z  ichiga  uzatish 
formatlarini  o‗zgartirish,  kommunikatsiya  protseduralari,  audio/video 
kodeklarni oladi va bog‗lanishlarni o‗rnatadi va uzib qo‗yadi. 
N.323 geytgipperi – paketli va kommutatsiyalanadigan tarmoqlarda 
foydalaniladigan  adreslar  (IP,  telefon  nomerlari)  o‗zgartirishini 
ta‘minlaydigan  qurilmadir.  Shu  bilan  birga    u  o‗tkazish  polasasini 
boshqaradi,  masalan,  tarmoq  band  bo‗lganda  seanslar  o‗tkazilishini 
cheklash. Geytgipper bir qurilmada integratsiyalangan bo‗lishi mumkin, 
masalan, terminal, shlyuz yoki ko‗p protokolli kontroller. 
 
 
 
 
2.4 - rasm. N.323 tarmoq elementlari 
 
PSTN/ISDN  
tarmoq 
 
MCU 
H.323 
shlyuzi