Texnologiyalari va kommunikatsiyalarini rivojlantirish vazirligi toshkent axborot texnologiyalari

 
10.3. IMS arxitekturasi  
 
IMS  konsepsiyasi  asosidagi  qurilish  tamoyili,  xohlagan  xizmatni 
etkazib  berish,  xech  qanday  tarzda  kommunikatsion  infrastruktura 
(o‗tkazuvchan  qobiliyati  bo‗yicha  cheklash  hisobga  olinmaydi)  bilan 
mos kelmasligidan iborat. Ushbu tamoyilning gavdalantirish bo‗lib, IMS 
qurishda ishlatiladigan, ko‗p darajali yondashuv hisoblanadi.  
 
 
10.4-rasm.  IMS arxitekturasi 
 
U kirish texnologiyasidan mustaqil, xizmatlarni etkazib berishning 
ochiq  mexanizmini amalga oshirishga yo‗l beradi, u xizmatlarni chetdan 
etkazib 
beruvchilarning 
ilovalarini 
tarmoqda 
ishga 
tushirish 
imkoniyatini beradi. 

---

 
 
 
 
IMS  tarkibida  uchta  daraja  ajratiladi:  transport  daraja,  boshqarish 
darajasi va xizmatlar darajasi (10.4-rasm). 
Transport  daraja.  Transport  daraja  (User  Equipment  –  UE) 
foydalanuvchi  uskuna  vositasida,  IMS  infrastrukturasiga  abonentlarni 
ulashga  javob  beradi.  Shu  uskuna  rolida  xohlagan  IMS  terminali 
(masalan telefon (smartfon) 3G, Wi-Fi quvvatlash bilan 
KPK
, yoki keng 
polosali  kirish)  bo‗lishi  mumkin.  SHuningdek  shlyuzlar  orqali  IMS 
bo‗lmagan terminallar (masalan UfTT terminallari) ulanishi mumkin.  
Transport tekisligining asosiy uskunasi: 

 MRF  (MediaResourceFunction)  –  mediaserver.  multimedia 
resurslar protsessoridan MRFP (MediaR esource Function Processor) va 
MRFC kontrolleridan iborat;  

 MRFC  konferens-aloqa,  xabar  berish  va  uzatilayotgan  signalni 
qaytadan  kodlash  xizmatlarini  amalga  oshirishni  ta‘minlaydi.  Faraz 
qilingan, MRFC S-CSCF (Serving Call Session Control Function) tugun 
orqali  olayotgan  SIP-xabarga  ishlov  berishi  kerak  va  MRFP 
protsessorini 
boshqarish 
uchun 
(MGCP, 
H.248 
MEGASO) 
mediashlyuzlarni  boshqarish  protokoli  buyruqlarni  ishlatishi  kerak. 
Lekin xozir MRFC va MRFP orasida o‗zaro hamkorlik uchun SIP/XML 
asosida  protokolni  ilgari  siljitish  uchun  harakat  qilinadi.  Buni  ustiga 
MRFC tarifikatsiya va billing tizimlariga taqdim etishni ta‘minlaydi;  

 MRFP  –  protsessor  MRFP  MRFC  dan  buyruqlarga  muvofiq 
tarmoq  media  resurslarni  taqsimlaydi.  Uning  asosiy  funksiyalari  bo‗lib 
quyidagilar hisoblanadi:  

 xabar  berish  xizmatlari  va  boshqalar  uchun  multimediali 
ma‘lumot-lar oqimlariga xizmat ko‗rsatish;  

 kirish multimedia oqimlarni qo‗shish;  

 multimediali  ma‘lumotlar  oqimlariga  ishlov  berish,  masalan 
transkodlash; 

 MGW  (MediaGateWay)  –  transport  shlyuzi;  RTP    oqimlarini 
kanallar  kommutatsiyasi  bilan  tarmoq  oqimlariga  (UfTT)  to‗g‗ri  va 
teskari o‗zgartirishni ta‘minlaydi;  

 BGF  (InterconnectBorderGatewayFunction)  –  tarmoqlararo 
chegaraviy  shlyuz;  IPv4  va  IPv6  tarmoqlar  orasida  o‗zaro  hamkorligini 
ta‘minlaydi.  Xavfsizlik  funksiyasini  ta‘minlashga  javob  beradi  (NAPT 
manzillari  va  portlarini  translyasiya  qilish,  firewall  funksiyasi,  QoS 
asboblari (instrumentlari)).  

 GGSN  (Gateway  GPRS  SupportNode)  –  GPRS  shlyuz  tuguni 

---

 
 
 
 
yoki  marshrutlash  tuguni;  uyali  tarmoqlar  va  IMS  orasidagi  shlyuzdan 
iborat  (uning  qismi–GPRS).  GGSN  tarmoqlar  to‗g‗risidagi  hamma 
kerakli  axborot  bor,  GPRS  abonentlari  unga  kirishga  imkon  olishligi 
mumkin,  shuningdek  ulash  parametrlari  bor.    GGSN  ning  asosiy 
funksiyalari bo‗lib, SGSN orqali abonentga ketuvchi va undan keluvchi, 
ma‘lumotlar routingi (marshrutlash) hisoblanadi;  

 SGSN  (Serving  GPRS  SupportNode)  –  GPRS  abonentlariga 
xizmat  ko‗rsatuvchi  tugun;  paketli  axborotga  ishlov  berishning  hamma 
funksiyalarini  amalga  oshirish  bo‗yicha  GPRS-tizimining  asosiy 
komponentidir;  

 RAN  –  Radio  Access  Network  –radio  kirish  uskunasi;  IMS  va 
elektraloqaning uyali aloqa tizimini o‗zaro hamkorligini ta‘minlaydi;  

 PDG (Packet Data Gateway) – paketli shlyuz. Bu tarmoq elementi 
IMS  ga  foydalanuvchi  uskunasi  WLAN  ni  kirishini  ta‘minlaydi. 
Uzoqlashtirilgan  IP-manzilni  translyasiyasiga,  IMS  da  foydalanuvchi 
uskunasini  ro‗yxatdan  o‗tishiga  javob  beradi,  xavfsizlik  funksiyalarini 
bajarilishini ta‘minlaydi;  

 WAG  (WirelessAccessGateway)  –  simsiz  kirish  shlyuzi;  WLAN 
va IMS tarmoqlarini ulanishini ta‘minlaydi;  

 BGF/BAS  (Access  Border  Gateway  Function  /  Broad  band 
Access  Switch)  –  IMS  ga  keng  polosali  foydalanuvchi  uskunasini 
kirishini ta‘minlaydi. I-BGF o‗xshash funksiyalarni bajaradi;  

 DSLAM (Digital  Subscriber  Line  Access  Multiplexer)  –  raqamli 
abonent kirish shlyuzi–keng polosali kirish (statsionar, masalan X.DSL, 
KTV 
tarmoqlari)  foydalanuvchi  abonentlarni  IMS  ga  ulanishini 
ta‘minlaydi.