Texnologiyalari va kommunikatsiyalarini rivojlantirish vazirligi toshkent axborot texnologiyalari

 
8.4. Tarmoq interfeys protokollari X.25, Fram Relay 
 
 
X.25 
protokoli. 
X.25 
protokoli 
asosidagi 
paketlarni 
kommutatsiyalash  tarmog‗i  –  1970  yillar  oxirlarida,  analog  uzatish 
muhiti  orqali  ikkita  uzoqdagi  punktlar  orasida  ma‘lumotlar  uzatishni 
ta‘minlash  maqsadida  ishlab  chiqilgan.  Ularni  qo‗llanilishini  asosiy 
muhiti  terminallar  va  ishchi  kompyuterlar  orasidagi  aloqa  hisoblanadi. 
ITU-T  da  ishlab  chiqilgan  X.25  protokoli  OTO‗B  modelining  uchinchi 
satxini  protokoli  xisoblanib,  tarmoq  orqali  paketlarni  uzatishni 
ta‘minlaydi.  X.25  protokolda  axborotni  butunligini  saqlash  masalasi 
tarmoqga  qo‗yilgan,  ya‘ni  xalaqitlarga  chidamli  kodlarni  qo‗llash, 
so‗rash  va  tarmoq  bog‗lamalari  orasida  paketlarni  takrorlash  yo‗llari 
orqali  erishilgan.  Telefon  tarmoqlari  uchun  ishlab  chiqilgan  X.25 
protokollarida xatolik extimolligi (10
-3
 - 10
-4
) katta (ma‘lumotlar uzatish 
uchun), bu esa paketlarni yo‗qolishiga va ularni takror uzatish zaruratiga 
olib keladi. Yuqorida sanab o‗tilgan muammolarni echimini Fram Relay 
texnologiyasi 
ta‘minlaydi, 
ya‘ni 
o‗zida 
X.25 
protokolini 
soddalashtirilgan turini ifodalaydi. 
Fram  Relay  protokoli.  Fram  Relay  protokoli  (kadrlarni 
kommutatsiyalash/retranslyasiyalash) 
90-yillar 
boshida 
standartlashtirilgan,  kanalda  xatolik  extimolligi  10
-6 
tartibda.  X.25 
texnologiya  singari  Fram  Relay  protokoli  ulanishni  o‗rnatish  uchun 
mo‗ljallangan.  Fram  Relay  protokoli  OTO‗B  modelini  birinchi  ikkita 
satxida amalga oshiriladi. Fram Relay texnologiyasida protokolli bloklar 
sifatida kadrlar qo‗llaniladi. Fram Relay texnologiyasi kadrlarida foydali 
yuklama maydoni uzunligi 4096 baytgacha oshirilgan, X.25 protokolida 
256 bayt.