Texnologiyalari

P O S T   metodi
P O S T   m e to d i d a   fo r m a la r   xuddi  G E T   m e to d id a g id e k   k o d la n a d i, 
lekin  so‘rov  qism i  U R L g a   q o ‘shilm aydi,  balk i  P O S T n in g   a m a lla r i, 
y a ’ni  b e r ilg a n la r bloki  q ism ide k y u boriladi.  A g a r ac tio n   atributi  m a v ­
j u d   b o i s a ,   u n d a   U R L   ushbu  b e rilg a n la r  blokini  qayerga j o ‘n a ti s h n i  
aniqlaydi.  Bu  m e to d   y u q o rid a   aytib  o ‘tilg a n d ek   k a tta   hajm d ag i 
m a i u m o t l a r   blok in i j o i i a t i s h   u c h u n   q o i l a n i l a d i .
Jo 'n a tila y o tg a n  
faylning  uzunligi 
c o n t e n t l e n g t h  
d o ira sid a - 
gi  o 'z g a ru v c h ila rg a   jo 'n a ti l a d i,  m a i u m o t l a r   tipi  esa  c o n t e n t _ t y p e  
o'z garu v ch isig a jo 'n a tila d i.
M a i u m o t l a r n i   post  m e to d i  bilan j o i i a t i s h n i   faqat  H T M L   f o r m a - 
si  y o r d a m i d a   am a lg a   o sh irish   m u m k in ,   c h u n k i   m a i u m o t l a r   G E T -  
dag id ek   so'rov  sarlavhasiga  em as,  balki  so'rov  qism iga  jo 'n a tila d i. 
Sliunga k o 'r a  faqatg in a fo rm a g a  kiritilgan  q iy m a tn i o 'z g a rtiris h  orqali 
p a r a m e t r   q i y m a tin i  o 'z g a rtiris h   m u m k in .  F o ydalanuvchi  P O S T d a n  
fo y d a la n ay o tg an d a  serverga  berilayotgan  m a i u m o t l a r n i   k o 'rm a ydi.
P O S T   s o 'ro v la rin in g   asosiy  xususiyati  u n i n g   xavfsizligi  kattaligi 
va  fu n k sio n a llig id a d ir.  S h u n in g   u c h u n   P O S T   m e t o d i d a n   k atta  h a jm - 
dagi  va  k erakli  m a i u m o t l a r n i   jo 'n a t i s h d a   foydalaniladi.  L e k in   bu

---

m e x a n i z m g a   h a m   b u t u n l a y   ish o n ib   b o ‘lm aydi,  c h u n k i   u n d a   h a m  
P O S T   so 'rovla rini  o 'z g a rtiris h   m u m k i n .   M a s a la n ,  h tm l-fa y lin i  o ‘z 
m a s h i n a m i z d a   y aratib  u n i  kerakli  m a ’l u m o tl a r   bilan  t o ‘ldirilsa  ki- 
foya.  B u n d a n   t a s h q a r i  P O S T   m e t o d i d a n   h a m m a   m ijo z la r  foydalana 
o lm aydilar,  c h u n k i   u n i n g   ishlatish  varia n tla ri  c h e k la n g a n .
M a ’l u m o tla r n i  serverga  istalgan  yo ‘l  bilan  j o 'n a t i s h d a   faqat 
m a ’l u m o tl a r   em a s ,  balki  foydalanuvchi  t o m o n i d a n   kiritilgan  bir 
q a to r  doiraviy  o 'z g a ru v c h ila r  n o m li  o 'z g a r u v c h i l a r   qatori,  m ijozni 
xarak terlay d ig a n   p a r a m e trla r ,  u n i n g   ishi  h a q id ag i  m a ’lu m o tlar,  fayl- 
larga  y o i   va  h .k .la r  h a m   beriladi.  Q u y id a   doiraviy  o ‘z g a ru v c h ila rd a n  
a y r im l a r in i   keltiram iz:
R E M O T E A D D R   — xost  ( k o m p y u te r) n in g  s o ‘rov jo 'n a tila y o tg a n  
IP - m a n z il i ;
R E M O T E H O S T   —  s o ‘rov j o ‘n a tilg a n   x o s tn in g   n o m i;
H T T P   R E F E R E R   —  jo riy   skriptga  m u ro ja a t  (ssilka)  etiladigan 
q a to r  m a n z ili;
R E Q U E S T   M E T H O D   —  s o ‘rovni  j o ‘n a t i s h d a   q o ‘llanilga n  m e - 
tod;
Q U E R Y S T R I N G   —  U R L d a   s o 'ro q   belg isid an   keyin jo y lash g an  
s o ‘rov  qism i;
S C R I P T N A M E   —  bajarilishi  k erak  b o ‘lgan  virtu al  d astu rg a 
y o i ;
H T T P   U S E R   A G E N T   —  m ijoz  fo y d a la nayotgan  b ra u z e r  h aqida 
m a ’lum ot.