Texnologiyalari

mysql>  U SE  talaba;____________________________________________________
Database  changed
mysql  seansi  bo shlangandan  so'ng,  m a ’lum otlar  bazasi  faqatgina 
bir  m arotaba  yaratiladi,  lekin  ushbu  b azad an   bir  necha  m arotaba 
foydalanish  m um kin.
M ySQL ning  barcha  buyruqlar satri  n uqta  vergul  bilan  tugatiladi. 
A gar  n uqta   vergul  ishlatilm agan  b o i s a ,   u  q o ‘yilm aguncha  berilgan 
buyruq  satri  buyruqlari  bajarilmaydi.
10.6-m isol.
mysql>  show  tables
->
->;_________________________________________________________

---

Endi  oddiy 
foydalanuvchi 
yaratam iz  va 
unga 
yaratilgan 
m a ’lumotlar  bazasida  ishlash  uchun  vakolat  beramiz.  Buning  uchu n  
G R A N T   buyrug'idan  foydalanamiz.
G R A N T   —  foydalanuvchiga  m a ’lumotlar  bazasida  ishlash  uchun 
vakolatlarni  (imtiyozlar,  privilegiya)  beradi.
M ySQL  da  4  ta  darajadagi  vakolatlar  mavjud:
1.  Global.
2.  M a’lumotlar  bazasi.
3.  Jadvallar.
4.  Ustunlar.
Sintaksisi:
G R A N T   (ALL  P R IV IL E G E S   |  (SELECT,  INSERT,  U P D A T E , 
D E L E T E ,  R E F E R E N C E S   (column  list),  USAGE))  ON  IT E M   TO  
user_name[identifield  by  ‘password’]  [W IT H   G R A N T   O P T IO N ]
P R IV IL E G E S   (vakolatlar) bir-biridan  vergul orqali ajratib yozila-
di.
colum n  list  (ustunlar  ro‘yxati)  vakolatlar  berilayotgan  ustunni 
aniqlash  uchun  ishlatiladi.  U stu nlar soni  bittadan  ko‘p  b o is a ,  vergul 
orqali  ajratiladi.
IT E M   (element)  o 'rn id a   yangi  vakolat  berilayotgan  m a ’lum otlar 
bazasi  yoki  jadval  beriladi.  Agar  IT E M   o ‘rniga  (*.*)  ishlatilsa,  va­
kolatlar barcha  m a ’lum otlar bazasi  uchun  o'rnatiladi.  Bunday  amal, 
ya’ni  vakolatlarni  barcha  m a ’lum otlar  bazasi  uchun  o'rnatish  global 
vakolatlar  deb  ataladi.  (*.*)  o ‘rnida  (*)  am alini  h a m   ishlatish  m u m ­
kin.
Agar  IT E M   dbname.*(ma’lumotlar_bazasi_nomi.*)  kabi  berilsa, 
ya’ni  vakolatlar  berilgan  m a ’lumotlar  bazasining  barcha  jadvallari 
uchun  o ‘rnatilsa,  bu  m a ’lum otlar  bazasi  vakolatlari  deyiladi.
Agar  IT E M   d bn am e.table_nam e  (m a’l u m o t l a r b a z a s i n o m i . j a d -  
val_nom i)  kabi  berilsa,  dem ak  vakolatlar  ko‘rsatilgan  jadval  uch u n  
beriladi  va  bunday  vakolatlar jadvallar  vakolati  deyiladi.
Agar  IT E M   o‘rnida  d b n a m e . t a b l e n a m e   va  colum n  list  da  b e ­
rilgan  zarur  ustunlar  ro'yxati  berilsa,  dem ak  vakolatlar  ko‘rsatilgan 
u stu n la r  uchun  beriladi  va  bunday  vakolatlar  ustunlar  vakolati  d e ­
yiladi.
u s e r n a m e   o ‘rnida  foydalanuvchining  M ySQL  ga  kirish  uchun 
kerak  bo ‘lgan  nomi  beriladi.  Faqatgina  bu  nom  tizim da  mavjud

---

n o m   bilan  bir  xil  bo'lmasligi  lozim.  Foydalanuvchilarni  ajratishga 
qulay b o ‘lishligi  u ch u n   un ing   nom iga  xost  n o m i  q o ‘shib  yozilsa  h am  
bo'ladi,  m asalan,  lola  (lola@localhost  kabi)  va  lola@somewhere. 
com.  K o ‘pgina  foydalanuvchilar turli  d om en la rd a   bir xil  nom ga  ega 
bo‘lishadi.  Foydalanuvchi  nom iga  xost  n o m in in g   q o ‘shib  berilishi 
aynan  shu  holatlarda  qo‘l  keladi.
password  p aram etrid a  tizim ga  kirish  u ch u n   parol  beriladi.
Agar  with  grant  options  opsiyasi  ko‘rsatilgan  bo'lsa,  bu  foyda- 
lanuvchiga  o ‘z vakolatlarini  boshqa  foydalanuvchiga  uzatish  im koni- 
ni  beradi.
Vakolatlar  mysql  nom li  m a ’lum otlar  bazasining  to ‘rtta  tizimli 
jadvallarida  saqlanadi.  Bu  jadvallar:  mysql.user,  mysql.db,  mysql. 
tables  priv,  mysql.columns  priv  kabi  n o m lan ad i  va  ular  yuqorida 
ko‘rilgan  t o ‘rtta  darajadagi  vakolatlarga  tegishli.