Texnologiya va

M uhokama uchun savollar
1. 
Mehnatni muhofaza qilish qonuniyatlarida nimalar aks 
ettiriladi?
5.2. Ishlab chiqarishda xavfsiz m ehnat qilish sharoitini yaratish
Ishlab chiqarishda sog'lom va xavfsiz mehnat qilish sharoitini 
yaratish vazifasini bajarishda va normadagi sharoitni ta minlashda 
mehiiat lnuliola/asini boshqarish li/imi inobatga olinadi.
Bu tizimni faoliyatiga mehnatni muhofaza qilish borasidagi 
ishlami 
rejalashtirish 
amalga 
oshirish. 
baholash 
va 
ishJami 
barqarorl ash ti ri sh к i rad i.
Shuningdek. mehnatni muhofaza qilish bo'vicha tashviqot olib 
borish 
xavfsizlik 
talabiga 
binoan 
oqitish. 
ishlab 
chiqansh 
unumdorligini oshirish, uskunalar jarayonlar bino va qurilmalar 
xavfsizligini 
ta ’minlash 
sanitariya-gigiyena 
mehnat 
sharoitini 
yaxshilash, ishchilami shaxsiy muhofaza qilish vositalari va mehnatni
79

---

normadagi rejimi dam olish bilan ta’minlash, sanitariya maishiy xizmat, 
mutaxassislami kasbi bo'yicha tanlash kabi vazifalar tizimining tarkibi 
hisoblanadi. Tizimni boshqarish usuli asosini. mehnat qonunchiligi 
hujjatlari davlat va kasaba uyushmalar qarori, yoilanm a farmonlar, 
texnikaviy norma hujjatlar tashkil etadi.
Ishlab chiqarish korxonalarida xavfsiz va sogiom sharoitini 
ta’minlashda xavfsizlik texnikasi. sanitariya-gigiyena va yongin 
xavfsizligiga bog'liq qoida, yo'rtqnomalar katta ahamiyatga ega.
Ular umumiy tarmoq va oraliq turlarga bo'linadi.
Vazirlik ilmiy tekshirish loyihalash institution o'zaro hamkorlikda 
tarmoq qoida va normalarni ishlab chiqib tasdiqlab, ulami bir yoki bir 
necha tarmoq korxonalarida qoilash uchun tavsiya etadi.
Oraliq qoida va normalari korxonalarda zamriyatga qarab 
bajariladigan ish va jarayonlar uchun xavfsizligini ta’minlash 
maqsadida taklif etiladi. 
Mehnatni muhofaza qilish talablarini 
tashviqot qilish, amalga oshirish rejalashtirish uchun hujjatlar 
tayyorlashda 1974-yil 1-iyuldan amalda b o igan mehnat xavfsizligi 
stadionlar shular jumlasidan foydalaniladi.
Ular 5 turga boiinadi. 1973-yildan e’tiboran hozirgacha 300-500 
oralig‘ida standartlar tasdiqlanib. ishlab chiqarishga tavsiya etilgan.