Texnologiya umumiy o‘rta ta’lim maktablarining 5-sinfi uchun darslik



Download 33,06 Mb.
Pdf ko'rish
bet50/148
Sana23.07.2022
Hajmi33,06 Mb.
#843489
1   ...   46   47   48   49   50   51   52   53   ...   148
Bog'liq
5-texnologiya

Kompozitsiya 
(lotincha “
compositio
” – tuzilish, birlashish, bogʻ lanish) – turli xil 
ma te riallarning o‘zaro bogʻlanishidir.
Kompozitlar
– bir necha qismlardan iborat materiallar guruhi, ulardan biri mus-
tahkamlovchi (armatura) vazifasini bajarsa, ikkinchisi bog‘lovchi (matritsa) vazifasini 
bajaradi. Masalan, temir-beton – bu kompozit materialning bir turi. Ushbu birikmada 
temir mustahkam lovchi vazifaga, beton esa birlashtiruvchi moddaga ega. 
Ikki yoki undan ortiq turli xil materiallarning birikishidan hosil bo‘lgan mahsu lot-
ga 
kompozit material
deyiladi. Ular bir-biridan aniq chegara bilan ajralib turadi. 
Kompozit materialning bir butunligini ta’minlovchi komponent (aralash-
ma)ni tashkil etuvchiga bog‘lovchi material 
matritsa
deb ataladi. Matritsa bilan 
qo‘shimcha lar orasida maxsus yupqa qatlam bo‘lib, u ajralish yuzasini belgilaydi 
(89-rasm). Matritsa armatura, to‘ldiruvchi va boshqa qo‘shimchalarni tashqi muhit 
ta’siridan saq laydi. To‘ldiruvchilar mayda kukun yoki tola holatida bo‘lishi mumkin. 


71
71
89-rasm. 
Kompozit material tuzilishi:
 1 – matritsa (bog‘lovchi material); 
2 – armatura (mustahkamlovchi) elementi; 3 – ajralish yuzasi (chegarasi).
Kompozit materiallar – oʻzaro uncha taʼsirlashmaydigan, komponent (ara-
lashma)larning hajmiy birikishidan hosil boʻladigan va komponentlar bir-biridan 
aniq chegara bilan ajralib turadigan materiallardir.
Kompozit materiallar har qaysi komponentning eng yaxshi xossalari (mus -
tahkamligi, yeyilishga chidamliligi, yengilligi va boshqalar)ni oʻzida mujas-
samlashtirganligi uchun ularning hech biriga xos boʻlmagan koʻrsatkichlar bilan 
ifodalanadi. Odatda, kompozit materiallar plastik (metall yoki metallmas) asos yoki 
matritsa (bog‘lovchi material) hamda qoʻshilmalar: metall kukunlari, tolalar, yupqa 
payraha, gazlama va boshqalardan iborat boʻladi (90-rasm). 
2
3
1
2

Download 33,06 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   46   47   48   49   50   51   52   53   ...   148




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish