Texnologiya umumiy o‘rta ta’lim maktablarining 5-sinfi uchun darslik

Mustahkamlash uchun savollar
1. Gidravlika deganda nimani tushunasiz?
2. Qanday uzatmalar gidravlik uzatmalar deb ataladi? 
3. Ishlash prinsipiga qarab gidravlik uzatmalar qanday turlarga bo‘linadi?
4. Yuk ko‘tarish moslamasi (domkrat) gidravlik uzatmaning qaysi turiga ki-
radi? Undan qanday maqsadlarda foydalaniladi?
4-§.
LOYIHA ISHI VA UNING BOSQICHLARI. HARAKATLANUVCHI
SODDA MEXANIZMLARNI LOYIHALASH VA YASASH 
Loyiha ishi
– mustaqil bajariladigan ijodiy ish hisoblanadi. Bu ish Sizga ta’lim 
olish jarayonida olgan bilim va malakalaringizni nafaqat texnologiya darslarida, balki 
boshqa fanlarni o‘zlashtirishda ham namoyon qilish imkoniyatini beradi. Bu ishdagi 
muvaffaqiyatingiz ko‘p jihatdan loyiha ishi mavzusini to‘g‘ri tanlanganiga bog‘liq.
Loyiha ishi quyidagi bosqichlarda olib boriladi:
1. Tayyorgarlik bosqichi.
Bu bosqichda loyiha ishi bo‘yicha ma’lumotlarni yig‘ib, 
tahlil qilish natijasida mavzu tanlanadi.
2. Konstruktorlik bosqichi. 
Loyiha konstruksiyasini tayyorlash bo‘yicha 
talablar: mahsulot konstruksiyasini o‘rganish, tashqi ko‘rinishi va dizayni, loyiha 
eskizini ishlab chiqish.
3. Texnologik bosqich.
Mahsulotni tayyorlash bosqichlari ketma-ketligi bel-
gi lanadi yoki texnologik xaritasi ishlab chiqiladi. Mahsulotni ishlab chiqarishda 
zarur bo‘lgan asbob-uskuna va moslamalar tayyorlab olinadi.
4. Mahsulotni tayyorlash bosqichi.
Ish o‘rni tashkil qilinadi va xavfsizlik 
texnikasi qoidalariga amal qilgan holda ishlar bajariladi. Ish joyi yig‘ishtiriladi va ish 
yakunlanadi.
5. Yakuniy bosqichda 
yasalgan buyumning taqdimoti o‘tkaziladi.
Loyiha ishi bo‘yicha quyidagi namunalar bilan tanishib chiqing va o‘z loyiha 
ishingizni tayyorlang.
3
1
2
4
5
6
7
8

---

206
206