Texnologiya umumiy o‘rta ta’lim maktablarining 5-sinfi uchun darslik

8-§.
Ish joyida to‘g‘ri o‘tirish qoidalari
Tikuvchilik buyumini tikishda andaza orqali bichib olingan bu yumni oldin 
qo‘l choklari yordamida, so‘ngra mashina choklari bilan birlashtiriladi. Qo‘l 
choklaridan bezak choklarini tikishda, buyumning etak yoki yeng qismini qayi-
rishda foydalaniladi. Qo‘l choklarini tikishni o‘rganishdan avval qo‘l ishlarida 
ish latiladigan asbob-uskunalar va ulardan foydalanish tartibini bilib olishimiz 
kerak bo‘ladi. Buyumning sifatli tikilishida tikuv jihozlarining ahamiyati katta. 
Ishning sifati, ishchining ish unumi, ish qobiliyati va kayfiyati ko‘p jihatdan 
asbob va moslamalarning to‘g‘ri tanlanishiga bog‘liq. Asbob va moslamalar 
kiyim tikiladigan gazlama va bajariladigan ishlarning xiliga qarab tanlanadi. 
Qo‘l ishlarini bajarish uchun qulay bo‘lgan, ya’ni ish asboblari va materiallarning 
joylashishiga moslashgan ish stoli kerak bo‘ladi. Ish stu li ham o‘tirish uchun 
noqulaylik keltirib chiqarmasligi kerak.
 2.2. ASBOB-USKUNALAR VA ULARDAN FOYDALANISH 
QO‘L ISHLARI UCHUN ASBOB-USKUNALAR VA 
ULARDAN FOYDALANISH TARTIBI
1. Stulda o‘tirganimizda oyoqlarimiz yerga tegib turishi kerak, aks holda 
qon aylanishi buzilishi mumkin.
2. Qaddimizni to‘g‘ri tutib, boshimizni biroz egib ishlashimiz lozim.
3. Ishlayotganda muk tushib olmang.
4. Tirsaklarimizni bukkan holda, lekin ularni stolga qo‘ymasdan ishlashimiz 
lozim.
5. Bajarayotgan ishimiz bilan ko‘zlarimiz orasidagi masofa 30 
cm
bo‘lishi 
talab etiladi.
6. Ish stolimizga yorug‘lik chap tomondan yoki to‘g‘ridan tushib turishi 
kerak.
Asbob-uskunalar nima? Ularga nimalar kiradi?

---

141
141
Tikish jarayonida kerakli bo‘ladigan ish qurollari: masshtab chizg‘ichi, qalam, 
qog‘oz qirqish uchun qaychi, gazlama qirqish uchun qaychi, tikuvchilik bo‘ri, nusxa 
tushiruvchi qog‘oz, ignalar to‘plami, iplar to‘plami, santimetrli tasma, to‘g‘nag‘ich, 
angishvona.
Qo‘l ishlarini bajarishda ishlatiladigan ish qurollari.
To‘g‘ri
holat.
Noto‘g‘ri
holat.

---

142
142