“Texnologik mashinalar va jihozlar” bakalavr ta’lim yo’nalishi talabasi Umarov Islombek Xolmuminovichning

d
e
– yupqa qatlamning ekvivalent diametri, m. 
Yupqa qatlamning ekvivalent diametri: 


4
4



П
П
d
э
(15) 

---

36 
bu yerda
P
- suyuqlik oqib chiqayotgan tо‘kish moslamasining perimetri, m. 
Nasadkali absorberlar
. Turli shaklli qattiq nasadkalar bilan tо‘ldirilgan 
vertikal silindrsimon kolonnalarninng tuzilishi sodda, ixcham va yuqori samarador 
bо‘lgani uchun sanoatda kо‘p ishlatiladi. Odatda, nasadkalar qatlami teshikli 
panjaralarga joylashtiriladi. Gaz faza teshikli panjara ostiga yuboriladi va undan 
о‘tib, qatlam orqali yuqoriga qarab harakatlanadi (10-rasm).
Suyuqlik faza absorberning yuqori qismidan taqsimlash moslamasi 1 
yordamida purkaladi va nasadka qatlamida gaz fazasi bilan о‘zaro ta’sir etadi. 
qurilma samarali ishlashi uchun suyuq faza bir tekisda purkalishi va taqsimlanishi 
zarur. Bu turdagi absorberlarda nasadkalar ham suyuqlikni bir meyorda 
taqsimlashga salmoqli xissa qо‘shadi. Nasadkalar quyidagi talablarga javob berish 
kerak: katta solishtirma yuzaga ega bо‘lishi; gaz oqimiga kо‘rsatadigan gidravlik 
qarshiligi kichik bо‘lishi; ishchi suyuqlik bilan yaxshi hо‘llanilishi; absorber 
kо‘ndalang kesim yuzasi bо‘ylab suyuqlikni bir tekisda taqsimlashi; ikkala faza 
ta’siri ostida yemirilmaydigan bо‘lishi; yengil va arzon bо‘lishi kerak. 
Sanoatda qо‘llaniladigan nasadkalarning ba’zi bir turlari va ularni qurilmada 
joylash usullari 11-rasmda keltirilgan. Bu nasadkalarning ichida eng keng 
tarqalgan nasadka Rashig halqalaridir. Undan tashqari, keramik jism, koks, 
maydalangan kvars, polimer halqa, metall tо‘r va panjara, shar, propeller va 
parrak, egarsimon element va boshqa jismlar ishlatiladi. 
Rashig halqalari 15x15x2,5; 25x25x3; 50x50x5 mm о‘lchamli qilib 
yasaladi. Nasadkalarning geometrik xarakteristikasi bо‘lib ekvivalent diametr 
hisoblanadi: 
а
V
d
бх
э
4

(16) 
bu yerda