Texnika xavfsizligi

 
4. Zaharli moddalarga yo`l qo`yilgan miqdorlar me`yori. 
Hozirga  sharoitda  ishchi-xizmatchilarning  ish  joylaridagi  muhitda  inson  sog’lig’iga 
salbiy  ta`sir  etuvchi  zaharlarning  bo`lmasligi  talab  etilishi,  albatta,  tabiiy  hol 
hisoblanib,  ushbu  natijaga  erishish  esa  o`ta  mushkul  muammo  bo`lib,  uni    ishlab 
chiqarishga joriy etish katta moddiy xarajatlar evaziga amalga oshiriladi. 
SHunga ko`ra mehnat gigienasida yo`l qo`ysa bo`ladigan bezarar miqdorlarni asoslash 
zarurati vujudga keldi. 
GOST ning “Ish  mintaqasi havosi” bo`limida bu miqdor quyidagicha belgilanadi: ish 
mintaqasi  havosida  zararli  moddalarning  8  soat  davomida  yoki    haftasiga  40  soatdan 
oshmagan mehnat jarayonida, tekshirish uslublari bilan aniqlanadigan kasalliklar yoki 
sog’liq holatidan chetlanishlar keltirib chiqarmaydigan miqdorda yo`l qo`yiladi. 
Zaharli  moddalar  uchun  yo`l  qo`yilgan  miqdor  (YQM)  belgilangan  bo`lib,  ularni 
asoslab berishda zamonaviy ilmiy nuqtai nazardan foydalaniladi, inson organizmining 
nozik fiziologik va biokimyoviy ko`rsatkichlari hisobga olinadi. 
Ishlab chiqarishda mehnat gigienasining, gigienik me`yorlari, ilmiy texnika taraqqiyoti 
yutuqlariga  asoslangan  holda,  muhandislik  tafakkurini  birmuncha  mukammal 
texnologiya va ishlab chiqarish uskuna - jihozlar yaratishga jalb etiladi. 
Zaharlarning YQM ni asoslashda: 
-moddalarning fizik - kimyoviy xossalari; 
-eksperimental tekshirish natijalari; 
-ishlab  chiqarish  gigienik  kuzatuv  ma`lumotlarida  ishchilarning  sog’  holati  va 
kasallanishiga doir materiallardan foydalaniladi. 
Zaharli  moddalarga  qarshi  kurash  jarayoni  sanitariya  sharoiti,  sog’lomlashtirish 
tadbirlari,  yangi  korxonalarni  loyihalashdayoq,  amalda  YQM  larni  gigienik 
ma`lumotlari bilan to`ldirib, qayta ko`rib chiqiladi, 
Davlat  standartiga  asosan  zaharli  moddalar  organizmga  ta`sir  ko`rsatish  darajasiga 
qarab: o`ta yuqori, o`rtacha va kam xavfli sinflarga bo`linadi.