Тесты для самоконтроля. Книга будет полезной также для магистров и практикующих детских хирургов

Klinika  va  diagnostika.  Odatda,  tilqalqon  kistalari  bo‘yinning  o‘rta  liniyasi 

---

 
29 
bo‘yicha til osti suyagi yoki bevosita undan pastda lokallashadi. Til osti suyagidan 
yuqorida  joylashgan  o‘rta  kistalarni  submental  («iyak  osti»)  dermoid  kistalar  va 
limfa  tugunlar  bilan 
farq
lash  lozim.  Kamdan  kam  holatlarda  o‘rta  kistalar 
suprasternal joylashadi.  
Kistaning birinchi klinik simptomi, odatda, bo‘yinning o‘rta liniyasi bo‘yicha 
o‘simtasimon hosila hisoblanadi. Ko‘r teshik orqali og‘iz bo‘shlig‘i bilan ulangan 
holda,  o‘rta  kistalar  og‘iz  bo‘shlig‘idan  mikrob  flora  bilan  infeksiyalanishi 
mumkin,  shu
  bois
  infeksiya  ulanishigacha  kistani  olib  tashlash  uchun  barcha 
kuchlarni ishlatish kerak. Kistaning infeksiyalanishi, uning to‘liq olib tashlanishini 
ancha  qiyinlashtiradi,  bunda  o‘rab  turgan  to‘qima  va  tuzilmalarning  zararlanish 
xavfi va 
qaytalanish
 tezligi sezilarli darajada oshadi.  
Kuzatuv va 
jismoniy
 tekshiruvda, kista silliq sirtli yumshoq, og‘riqsiz hosilani 
o‘zida namoyon etadi. Kistani ancha sirtda joylashgan dermoiddan farqlashda, uni 
boladan tilini chiqarishini iltimos qilgan holda palpatsiyalash kerak. O‘rta kista ko‘r 
teshik  sohasiga  ulanar  ekan,  u,  ko‘pincha  til  chiqarilganida  siljiydi.  Mening 
fikrimcha,  bolaning  yutinishini  so‘rab,  kista  yutinganda,  siljish  yoki  siljimasligini 
aniqlashdan ko‘ra, bu usuldan foydalanish maqsadga muvofiq.  
Kista,  odatda  ko‘r  teshik  bilan  til  osti  suyagi  orqali  o‘tadigan  bir  yoki  bir 
nechta  yo‘llar  bilan  ulanadi.  Bu  yo‘l  (yo‘llar)  qopqog‘i  shilliq 
ajrata
digan  bezlar 
bilan  ko‘p  qatlamli  tekis  yoki  tebranuvchi 
soxtako‘p
qatlamli  silindrik  epiteliydan 
tashkil  topadi.  Kista  shunga  o‘xshash  shilliq  tarkib  bilan  to‘lgan.  Turli 
ma’lumotlarga  ko‘ra,  10–45  %  holatlarda,  kista  sohasi  yoki  uning  yonida 
qalqonsimon bezning ektopirlangan to‘qimasi joylashadi. 
 
Davolash.  O‘rta  kistaning  til  asosigacha  teshik  yo‘l  bilan  uning  to‘liq 
kesilishidan iborat. 1920-yilda Sistrunk, shuningdek, 
qaytalanish
ning oldini olishga 
yo‘naltirilgan,  muolajaning  zarur  komponenti  sifatida til  osti suyagining  markaziy 
qismini ham kesishni taklif qilgan ishni ommalashtirgan. Keyingi tadqiqotlar til osti 
suyagining qisman rezeksiyasi zaruriyatini tasdiqladi. Hozirgi vaqtda, o‘rta kistada, 
aynan shu variantda operatsiya o‘tkaziladi.