Termopara-temperatura datchigi. Har XIL jinsli oʻzaro ulangan elektr oʻtkazuvchi 2 element (odatda, metall yoki yarimo’tkazgich)dan iborat. Ishi Zeyebek effektiga asoslangan

Zeebeck effekti quyidagicha: agar siz bir-biriga o'xshash bo'lmagan metallardan yoki qotishmalardan yasalgan ikkita o'tkazgichni (termoelektrodlarni) yopiq elektr zanjirini hosil qiladigan tarzda ulasangiz (1-rasm), so'ngra aloqa nuqtalarini (tutashgan joylarni) har xil haroratda ushlab tursangiz, u holda zanjirda eletr tok oqimi hosil bo’ladi. Faqat ikki xil o'tkazgichdan (termoelektrodlardan) iborat bo'lgan juftlik elektron termojuft yoki termojuft deb ataladi.

Zeebeck effekti quyidagicha: agar siz bir-biriga o'xshash bo'lmagan metallardan yoki qotishmalardan yasalgan ikkita o'tkazgichni (termoelektrodlarni) yopiq elektr zanjirini hosil qiladigan tarzda ulasangiz (1-rasm), so'ngra aloqa nuqtalarini (tutashgan joylarni) har xil haroratda ushlab tursangiz, u holda zanjirda eletr tok oqimi hosil bo’ladi. Faqat ikki xil o'tkazgichdan (termoelektrodlardan) iborat bo'lgan juftlik elektron termojuft yoki termojuft deb ataladi.

Zanjirdagi tokni keltirib chiqaradigan elektr yurituvchi kuch Zeebeckning termo-EyUk deb ataladi va faqat termoelektrodlarning materialiga va tutashuvlarning harorat farqiga bog'liq bo’ladi.

Oqim issiq tutashgan joydan sovuq tutashuvgacha o'tadigan termoelektrodni musbat, sovuqdan issiq muhitga yo’nalish - manfiy deb hisoblashga kelishilgan. Termojuftni belgilashda, masalan TXA (xromel-alumel termojufti) nomida birinchi o'rinda musbat elektrod, ikkinchisida manfiy elektrod ko'rsatiladi.

Oqim issiq tutashgan joydan sovuq tutashuvgacha o'tadigan termoelektrodni musbat, sovuqdan issiq muhitga yo’nalish - manfiy deb hisoblashga kelishilgan. Termojuftni belgilashda, masalan TXA (xromel-alumel termojufti) nomida birinchi o'rinda musbat elektrod, ikkinchisida manfiy elektrod ko'rsatiladi.

Shunday qilib, bitta o'tish joyining haroratini bilish (odatda u doimiy ravishda saqlanadi, masalan, 0°C ga teng) va zanjirdagi oqim yoki kuchlanishni o'lchab, boshqa tutashuvning noma'lum haroratini aniq belgilash mumkin.