2 = const; 2)
X = p 2V = const
yoki 3) X =
= const tenglam alar bilan aniqlanuvchi jarayon
lar o'tayotgan bo'lsin. H ar bir jarayon u ch u n issiqlik sig'imini
topamiz. Ko'rilayotgan hollar uchun ichki energiya
E = E(T, X),
hajm V =
V(T, X) bog'lanishda deb issiqlik sig'im i uchun quyid-
agini yozamiz:
q _ SQ _ d E + p d V ~ d T
dT
’
с' - ( # 1 +(»г)ж- (346) Ideal gaz ichki energiya
E — CVT +
Eg bo'lganligi u ch u n
(3.46) tenglikdagi birinchi had
Cv ga teng, y a ’ni h a r qanday
jarayonda ideal gazning ichki energiyasi absolut tem p eratu rag a
p ro p o rsio n al bo'lib qoladi va p ro p o rsio n allik k o e ffitsiy e n ti
Cv ga ten g d ir. D em ak, (3.46) ten g lik n i q u y id ag ich a yozish
m um kin:
c * = M
p ! ? L -
(347)
Sodda hisoblashlar natijasida ko'rilayotgan jarayonlarda issiqlik
sig'imi quyidagilarga teng ekanligini topamiz:
H ar qanday oddiy yoki m urakkab term odinam ik sistem a-
larda h ar doim uchta asosiy jarayon m avjud bo'ladi:
1. Izotermik jarayon (T = const,
CT — °°).
2. A diabatik jarayon