Termodinamika va statistik fizika

3. 
E n e r g i y a   s aql an is h  qonuni .
  Im puls  saqlanish  qonunini 
olishdagi  kabi  hisoblashlarni  olib  borib  gazning  m akroskopik 
energiyasining  saqlanish  qonunini  olish  m um kin,  y a ’ni
—  =   — —
+ Е щ ) - а „
 
(10.49)
dt 
dxk  K4k 
k  ’ 
lk  dxk  ’
bu   y erd a
Як 
~ u i ) 2(v k  ~ u k
 ) / <0)dv 
(10.50)
energiya  oqimi  zichligi.  Demak,  birlik  h ajm d a  energiya  o‘zga- 
rishi,  shu  hajm ni  o'rab  turu v ch i  sirt  orqali  to ‘la  energiya  oqimi
(
qk
  +  
Euk )
  va  ichki  kuchlarga  qarshi  bajarilgan  ish  -  
bilan  bog‘langan  ekan.
( '* £ )
349

---

hoi:  tem p eratu ra  nolga  intilganda  b ir  v aqtda  ichki  energiya 
va  hajm ning  o'zgarishi  nolga  teng  bo'lishi  kerak.  Bunda  qattiq 
faza  suyuq  fazadan  farq  qilm ay qoladi.  Ikkinchi  hoi:  yuqoridagi 
sh art  bajarilish  uchun  A
E  =  - p A V
  bo'lishi  kerak..  T ajribalar 
ko‘rsatadiki,  geliyda  ikkinchi  hoi  am alga  oshadi.  Demak,
bo'ladi.  H aqiqatan  ham ,  T—>0  da  term odinam ikaning  uchinchi
qonuniga  asosan,