Тermodinamika I- bosh qonuni

Termodinamika 2-qonuni tabiatda sodir bo`ladigan jarayonlarning amalga oshishi mumkin bo`lgan yo`nalishini aniqlaydi.

Termodinamika 2-qonuni quyidagicha tariflanadi
M.Plank: Birdan-bir natijasi issiqlik miqdorini ishga aylantirishdan iborat bo`lgan davriy jarayon amalga oshmaydi.
Kelvin: Tizimga tegishli bo`lgan eng sovuq jismning
issiqligini ishga aylantira oladigan mashina yaratib bo`lmaydi.
Klauzius: Issiqlik miqdori o`z-o`zidan kamroq isigan jismdan ko`proq isigan jismga o`ta olmaydi.
7.Karno sikli va uning ideal gaz uchun foydali ish koeffitsiyenti.

• S. Karno (1796-1832) f.i.k. eng yuqori bo`lgan ideal issiqlik mashinasining sxemasini taklif etdi. Karno yaratgan mashina 2 ta izotermik va 2 ta adiabatik jarayonlardan iborat sikllik mashinadir.

P
T1
Q
II
T2 III
IV
I
V

Karno sikli bo`yicha ishlaydigan mashina ideal mashina deyiladi.

Bunday mashinaning f.i.k. isitgich bilan sovitgichlarning haroratiga bog`liq. Mashina f.i.k. ni oshirish isitgich haroratini oshirib, sovitgich haroratini pasaytirish kerak.
  Т1  Т 2
Т1
  Q1  Q2 100%
Q1
8.Тermodinamikaning uchinchi qonuni

• Тermodinamikaning uchinchi qonuni entropiyaning absolyut qiymatini aniqlaydi.
• Entropiya tizm holatining shunday funksiyasiki, bu funksiyaning

qaytuvchan jarayondagi cheksiz kichik o`zgarishi shu jarayonda kiritilgan cheksiz kichik issiqlik miqdorinining tizim absolyut

haroratiga nisbati bilan aniqlanadi.

• 1911 yilda M.Plank Nerst teoremasini takomillashtirib termodinamika III-bosh qonunini quyidagicha ta’rifladi:
• Absolyut nolga yaqinlashishda tizimning entropiyasi ham

absolyut nolga intiladi.
•

lim S  0
T 0
T
Q
dS 
Nazotar savollari

• Qаytаr, qаytmаs vа аylаnmа jаrаyonlаr degаndа nimаni tushunаsiz?
• Termodinаmikаning 1-qonunigа qаndаy tа’rif berilаdi?
• Issiqlik vа sovutgich mаshinаlаri orаsidа qаndаy fаrq bor?
• Issiqlik mаshinаlаrini vа Kаrno tsikilini f.i.k. qаndаy

hisoblаnаdi?

• Sistemа entropiyasi degаndа nimаni tushunаsiz vа u qаndаy hisoblаnаdi?
• Termodinаmikаning 2-qonunigа qаndаy tа’rif berilаdi?
• Termodinаmikаning 3-qonunidа nimа deyilаdi?