Termodinamika” fanidan o`quv- uslubiy majmua

4-rasm. Truba ichida truba issiqlik almashinish qurilmasi.
1-9 - termoparalar: 10 - termoparalarni potenstiomertga ulaydilgan moslama: 11 - potenstiometr: 12 - issiqlik almashinish qurilmasi: 13,14 - suv sarfini o’lchaydigan RS rotametri.15-18 - suv sarfini rostlovchi moslama: 19 - bosim hosil qiluvchi idish 20 - suv balandligini ko’rsatuvchi naycha: 21 - issiq suv beriladigan truba.

Temperatura termoparalar yordamida o’lchanadi va ularning tartib nomeri jadvalda berilgan.

jadval

Termo-paralar nomeri	O’lchanayotgan temperatura	Belgi- lanishi
1.	Issiqlik suv qurilmaga kirishdan oldin	t1
2.	Issiqlik suv qurilmadan chiqqandan so’ng	t2
3.	Sovuq suv qurilmaga kirishdan oldin	t3
4.	Sovuq suv qurilmadan chiqqandan so’ng	t4
5.	Ichki devor atrofidagi suvning temperaturasi	t5
6.	Kichik trubaning ichki devorning temperaturasi	t6
7.	Kichik trubaning tashqi devorning temperaturasi	t7
8.	Katta trubaning ichki devorning atrofidagi suyuqlikning temperaturasi	t8
9.	Bakdagi suvning temperaturasi	t9

Quyidagi ishda issiqlik berish koeffistientini aniqlash quyidagi tartibda olib boriladi:

1. 
   Naporli bak 19 suv bilan to’ldiriladi va termopara 9 yordamida uning temperaturasi aniqlanadi. Buning uchun termoparalarni potenstiometrga ulaydigan qurilma 10 ni nol holatiga qo’yiladi.
   
2. 
   Sovuq suv berila boshlanadi. Uning sarfi rotametr 13 yordamida o’lchanadi.
   
3. 
   So’ng issiq suv berib, uning sarfi, rotametr 14 yordamida o’lchanadi.
   
4. 
   Hamma termoparalarning ko’rsatkichlari aniqlanadi va yozib olinadi.
   
5. 
   Besh minut vaqt o’tgandan keyin qaytadan hamma termoparalar ko’rsatkichi aniqlanadi va yozib olinadi.
   
6. 
   Sovuq yoki issiq suvning sarfi ko’paytiriladi va 4,5 shartlar qaytariladi.
   

Silliq trubaning issiqlik berish koeffistientini aniqlash uchun laboratoriya ishi quyidagi ketma ketlikda bajariladi:

1. 
   Tumbler 10 «0» holatga qo’yib termopara 9 yordamida temperaturasi aniqlanadi.
   
2. 
   Sovuq suv ochiladi. Rotametr 13 bilan suv sarfi aniqlanadi. Suzgich sathi o’qituvchi tomonidan belgilab beriladi.
   
3. 
   Issiq suv ham ochiladi. Uning sarfi rotametr bilan aniqlanib o’qituvchi tomondan belgilanadi.
   
4. 
   Hamma termoparalarning ko’rsatkichi o’lchanadi.
   
5. 
   5 minutdan so’ng termoparalarning hamma ko’rsatmasi tekshiriladi.
   
6. 
   Sovuq yoki issiq suvning sarfi o’zgartirilib (o’qituvchi tomonidan belgilab beriladi ), o’lchovlar yana qaytadan amalga oshiriladi.