Termiz shahar 9- umumiy o’rta ta’lim maktabining Huquq fani o’qituvchisi Usmanova Muborak Bobirovnaning Davlat va huquq asoslari fanidan “O’zekiston Respublikasida sud tizimi” mavzusida dars ishlanmasi Termiz sh

O'zbekiston Respublikasida sud tizimi quyidagi sudlardan iborat:
O'zbekiston Respublikasi Konstitutsiyaviy sudi;
O'zbekiston Respublikasi Oliy sudi;
O'zbekiston Respublikasi Oliy xo'jalik sudi;
Qoraqalpog'iston Respublikasi fuqarolik va jinoyat ishlari bo'yicha oliy sudlari;
Qoraqalpog'iston Respublikasi xo'jalik sudi;
Fuqarolik va jinoyat ishlari bo'yicha viloyat va Toshkent shahar sudlari;
Fuqarolik ishlari bo'yicha tuman (shahar) sudlari;
Jinoyat ishlari bo'yicha tuman (shahar) sudlari;
Harbiy sudlar;
Viloyatlar va Toshkent shahar xo'jalik sudlari.
(O'zbekiston Respublikasining Konstitutsiyasi 107-modda)

O'zbekiston Respublikasida sudlar ish kategoriyasiga ko'ra lxtisoslashtirilishi mumkin. Favqulodda sudlar tuzilishiga yo'l qo'yilmaydi.

O'zbekiston Respublikasida sud ishlarini yuritish o'zbek, qoraqalpoq tillarida yoki o'sha hududdagi ko'pchilik aholi so'zlashadigan tilda olib boriladi. Sud olib borilayotgan tilni bilmaydigan sud ishtirokchisi uchun tarjimon orqali sud materiallari bilan to'liq tanishish, sud harakatlarida qatnashish va o'z ona tilida so'zga chiqish huquqi ta'minlanadi.


Umumiy yurisdiksiya sudlariga quyidagilar kiradi:
O'zbekiston Respublikasi Oliy sudi;
Qoraqalpog'iston Respublikasi Oliy sudi, viloyat sudi, Toshkent shahar sudi;
Fuqarolik ishlari bo'yicha tumanlararo, tuman (shahar) sudi.
Jinoyat ishlari bo'yicha tuman (shahar) sudi;
Harbiy sudlar.

Sud hokimiyatining xo'jalik sud ishini yuritish sohasining oliy organi O'zbekiston Respublikasi Oliy xo'jalik sudi sanaladi.

O'zbekiston Respublikasi Konstitutsiyaviy sudi:

O'zbekiston Respublikasi qonunlarining va Oliy Majlis tomonidan qabul qilingan boshqa hujjatlarning, O'zbekiston Respublikasi Prezidenti farmonlarining, hukumatning va mahalliy davlat hokimiyati organlari qarorlarining, O'zbekiston Respublikasining davlatlararo shartnomaviy va boshqa majburiyatlarining O'zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasiga mosligini aniqlaydi;

Qoraqalpog'iston Respublikasi Konstitutsiyasining O'zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasiga, Qoraqalpog'iston Respublikasi qonunlarining O'zbekiston Respublikasi qonunlariga muvofiqligi to'g'risida xulosa beradi;
O'zbekiston Respublikasining Konstitutsiyasi va qonunlari normalariga sharh beradi.