Termiz iqtisodiyot va servis universiteti iqtisodiyot va axborot texnologiyalari fakulteti Bank ishi va audit ta’lim yo`nalishi

Ishlab chiqarishda foydalaniladigan turli xil omillar sarfini birdaniga yoki ularning ayrim turlarini kwpaytirish ywli bilan mahsulot hajmini kwpaytirish mumkin. Lekin boshqa omillar va sharoitlar teng bwlgani holda ayrim omillar sarfini oshirish ywli bilan mahsulotni cheksiz kwpaytirib bwlmaydi. Masalan, firma yoki korxonada ishlab chiqarish binolari, mashina, stanok va boshqa asbob–uskunalar soni va sifati wzgarmagan holda ishchilar sonini va xom ashyoni kwpaytirish ywli bilan mahsulotni ma`lum miqdorda oshirish mumkin. Bunda bino va asbob-uskunalardan foydalanish darajasi oshiriladi, ya`ni ular twxtovsiz ishlatiladi, ilgari bir smenada ishlayotgan bwlsa endi ikki yoki uch smenada ishlatishga erishiladi. Ammo ma`lum darajaga borgandan keyin qwshimcha jalb qilingan ishchi kuchi yoki xom ashyolar samarasi kamayadi. Ikkinchidan, ishlab turgan ishchilar soni wzgarmagan holda ularni yangi texnika va texnologiyalar bilan qurollantirish, ya`ni har bir ishchiga twg`ri keladigan kapital miqdorini oshirish hisobiga ham mahsulotni kwpaytirishga erishish mumkin. Lekin bu jarayon ham cheksiz emas. Bunda omillardan foydalanish va ularning miqdorini oshirish evaziga olingan mahsulotni uch xil wlchamda wlchaydilar: umumiy mahsulot, wrtacha mahsulot va swnggi qwshilgan mahsulot.v

Ishlab chiqarishda foydalaniladigan turli xil omillar sarfini birdaniga yoki ularning ayrim turlarini kwpaytirish ywli bilan mahsulot hajmini kwpaytirish mumkin. Lekin boshqa omillar va sharoitlar teng bwlgani holda ayrim omillar sarfini oshirish ywli bilan mahsulotni cheksiz kwpaytirib bwlmaydi. Masalan, firma yoki korxonada ishlab chiqarish binolari, mashina, stanok va boshqa asbob–uskunalar soni va sifati wzgarmagan holda ishchilar sonini va xom ashyoni kwpaytirish ywli bilan mahsulotni ma`lum miqdorda oshirish mumkin. Bunda bino va asbob-uskunalardan foydalanish darajasi oshiriladi, ya`ni ular twxtovsiz ishlatiladi, ilgari bir smenada ishlayotgan bwlsa endi ikki yoki uch smenada ishlatishga erishiladi. Ammo ma`lum darajaga borgandan keyin qwshimcha jalb qilingan ishchi kuchi yoki xom ashyolar samarasi kamayadi. Ikkinchidan, ishlab turgan ishchilar soni wzgarmagan holda ularni yangi texnika va texnologiyalar bilan qurollantirish, ya`ni har bir ishchiga twg`ri keladigan kapital miqdorini oshirish hisobiga ham mahsulotni kwpaytirishga erishish mumkin. Lekin bu jarayon ham cheksiz emas. Bunda omillardan foydalanish va ularning miqdorini oshirish evaziga olingan mahsulotni uch xil wlchamda wlchaydilar: umumiy mahsulot, wrtacha mahsulot va swnggi qwshilgan mahsulot.v