Termiz davlat universitetining pedagogika instituti jismoniy tarbiya va sport mashg’ulotlari nazariyasi va metodikasi yo’nalishi 1-bosqich magistratura talabasi eshdavlatov abdulloning nutq nazariyasi fanidan tayyorlagan

Stilistika (yun. stylos — yozuv, xat tayoqchasi), uslubshunoslik, uslubiyat — tilshunoslikning til uslublarini tadqiq etuvchi, tilning leksikfrazeologik, fonetik, morfologik, soʻz yasalishi va sintaktik sathlarda sinxroniya va diaxroniya nuqtai nazaridan funksional katlamlanishining mohiyati va oʻziga xosliklarini oʻrganuvchi, adabiy tilni turli lisoniy vaziyatlarda, yozma adabiyotning xilmaxil tur va janrlarida, ijtimoiy hayotning turli sohalarida qoʻllash meʼyerlari va usullarini tavsiflovchi tarmogʻi. Stilistikada parallel sinonimik til ifodalaridagi maʼnoviy va ekspressiv nozikliklar, lisoniy birliklarning oʻzaro munosabatdosh variantlari oʻrganiladi. Bunday variantlarda ular orasidan muayyan nutqiy vaziyat uchun zarur boʻlganini tanlab olish imkoniyati mavjud boʻladi.

• Zamonaviy Stilistika turli lingvistik yoʻnalishlar va maktablarda turlicha tushuniladi, shu bilan birga har bir nuqtai nazar, Stilistikaning asosiy oʻrganish mavzui boʻlmish uslubning serqirraligi sababli, oʻz obektiv asosiga ega. Stilistika til meʼyor (norma)lari bilan uzviy bogʻlikdir. Stilistika oʻz navbatida
• funksional stilistika
• lisoniy birliklar stilistika.si,
• matn stilistikasi,
• badiiy adabiyot (badiiy nutq) stilistikasi,
• amaliy stilistika,
• qiyosiy stilistika,
• tarixiy stilistika kabi turlarga boʻlinadi.

• Funksional stilistika adabiy tilning oʻz tarixan shakllangan koʻrinishlari (funksional uslubiy birliklari) asosida tabaqalanishini, yaʼni uslublar tizimini, bu tizimning ichki strukturaviy shakllanish qonuniyatlarini oʻrganadi va tavsiflaydi. Funksional stilistika nazariy tadqiqot mavzusi sifatidagi adabiy tilning asosiy funksional uslubiy birliklarini tipologik tasniflash va ajratishning umumiy prinsiplarini ishlab chiqadi.

• Lisoniy birliklar stilistikasi adabiy tilda odatdagi nutqiy vaziyatlarda, turli maʼnoviy va ekspressiv mazmundagi matnlarda barcha sathlar birliklarining mavjud til meʼyorlari nuqtai nazaridan amal qilishi (qoʻllanishi)ni oʻrganadi. Bunda lisoniy birliklarning variantlari (variantdor shakllar, parallel tuzilmalar, lugʻaviy va sintaktik sinonimlar)ning uslubiy boʻyogʻini chogʻishtirish muhim ahamiyatga ega. Lisoniy birliklar stilistikasi bir tomondan funksional stilistika bilan bevosita bogʻliq boʻlsa, ikkinchi tomondan matn stilistikasiga juda yaqin turadi.

•