Termiz davlat universiteti tojik filologiyasi va sharq tillari kafedrasi

Savollar:

1. 
   Ast bog’lamasi qandaytuslanadi?
   
2. 
   Bog’lama tuslanganda qanday qo’shimchalarni oladi?
   
3. 
   Bog’lamaning inkor shakli qanday yasaladi?
   
4. 
   Hast qanday mustaqil ma’no ifodalaydi?
   

10-amaliy mashg’ulot

OT KESIMLI SO‘ROQ GAPLARNING YASALISHI

Reja:

1. 
   So’roq gaplar.
   
2. 
   Ohang bilan yasalgan so’roq gaplar.
   
3. 
   So’roq olmoshlari orqali yasalgan ao’roq gaplar.
   
4. 
   So’roq yuklamalari yordamida yasalgan so’roq gaplar.
   
5. 
   So’roq gaplarning javobi qanday bo’ladi?
   

Tayanch so‘zlar:
So’roq gaplar, ohang yordamida yosalgan so’roq gaplar, ke, che, oyo, magar,ore, bale, na, naxyer, inkor shakl.

Ot kesimli so‘roq gaplarning yasalishi

Fors tilida so‘roq gaplar talaffuz, so‘roq olmoshlar, so‘roq yuklamalar orqali yasaladi.

1. Talaffuz orqali yasalgan so‘roq gaplarda gap tartibi darak gapdek bo‘ladi. Faqat jumla oxiri kuchli talaffuz qilinadi.
این دیوار زرد است؟ in devor zard ast? – bu devor sariqmi?
2. که Ke va چه che so‘roq olmoshlari bilan yasaladi.
Bu kim – in kist اين کيست ؟
Bu nima – in chist اين چيست؟
3. Gap boshiga آیا oyo vaمگر magar (–mi) so‘roq yuklamalarini keltirish orqali yasaladi.
Biz tanishmizmi? – oyo mo oshno hastim آيا ما آشنا هستيم
Nahotki bu do‘st bo‘lsa? – magar in dust ast? مگر اين دوست است؟

5. 
   So’roq gaplarning javobi tasdiq yoki inkor shaklda bo’ladi.
   

Agar so’roq gaplar javobi tasdiq shaklda bo’lsa jumla boshida ore va bale so’zlari keltirilib, so’ng jumla darak ohangi bilan talaffuz qilinadi.

آيا شاپور با ساسان دوست است؟

آره ، شاپوربا ساساندوست است.

Agarso’roqgaplarjavobiinkorshakldabo’lsajumlaboshidanivanaxyerso’zlarikeltirilib, so’ngjumlaningkesimiinkorshakldabo’ladi.

شما نويسنده هستيد؟

نه، من نویسنده نیستم.
من اَستاد هستم.