Termiz davlat universiteti tojik filologiyasi va sharq tillari kafedrasi

3-amaliy mashg’ulot

ا، د، ذ، ر، ز، ژ، و.MUNFASIL HARFLAR

Reja:

1. 
   Munfasil harflar.
   
2. 
   Fors yozuvi(nastaliq xati).
   
3. 
   Munfasil harflarining yozilishi.
   
4. 
   Munfasil harflar qanday belgilar asosida shakllangan.
   

Tayanch so‘zlar:
Munfasl harflar, bir tomondan ulanadigan harflar, o’zaro ulanmaydigan harflar, nasx, nastaliq, alif, dol, zol, re, ze, je, vov, tasviriy yozuv

Munfasil harflar o‘zidan oldingi harflar bilan ulanib, o‘zidan keyin kelgan harflar bilan ulanmasdan yozilgani uchun faqat bir xil ko‘rinishga ega. So‘z boshida va alohida kelganda bir xil yoziladi, chunki so‘z boshida kelganda o‘zidan oldin harf kelmaydi. So‘z ortasida va oxirida esa ozidan oldin kelgan harf bilan ulanib yoziladi. Agar munfasil harflar o’zaro kelsa, so‘z tarkibidagi barcha harflar alohida yoziladi.

Fors yozuvining bir necha turi mavjuddir. Nasx fors yozuvining bosma turi bo’lib, boshqa yozuv turlaridan doimo aniq va bir xil ifodalanishi bilan farqlanadi.Yozilishi va o’qilishi aniq va sodda bo’lganligi uchun kitob, gazeta va jurnallarni chop qilishda keng foydalaniladi.
Nastaliq – yozuvning qolyozma turi bolib, kitoblar nashr qilina boshlanguncha asosan shu yozuv turidan keng foydalanilgan. Nastaliq yozuvi bugungi kunda eronliklarning o’zaro yozishmalarida uchraydi. Devor yozuvlarida, plakatlarda, reklama va shiorlar yozishda nastaliqning shikasta bilan omixtalashgan shakli qo’llanilmoqda.
Kufa va sols aksariyat hollarda Qur’onni yozishda, madrasa, masjidlarning gumbaz va peshtoqlaridagi yozuvlarda uchratish mumkin.