Termiz davlat universiteti professor A. N. Ro’ziev nomidagi «Geografiya»



Download 2,61 Mb.
Pdf ko'rish
bet81/171
Sana29.12.2021
Hajmi2,61 Mb.
#81360
1   ...   77   78   79   80   81   82   83   84   ...   171
Bog'liq
topografiya asoslari va kartografiya

2. Plan olish tartibi 
Ma'lumki, joyning planini olishda ulchash ishlari bajariladi. Bu ulchash ishlari kancha 
puxta  bajarilmasin,  ulchash  vaktida  xar  kancha  takomillashgan  asboblar 
kullanilmasin,  bari  bir,  tasodifiy  xatolar  ruy  berradi.  Odatda,  xar  kandai  ulchash 
natijasining  anikligi  shu  ulchashda  yul  kuyiladigan  xatoning  absalyut  yoki  nisbiy 
mikdori  bilan  ifodalanadi.  Bu  mikdor  oldindan  berrilgan  buladi.  Ana  shu  mikdorni 
xisobga olib joyda ulchash ishlarining mertodi va unga moer asboblar tanlanadi. 
Plan olishdagi ulchash xatolarining ta'sirini kamaytirish xamda bu xatolarning plani 
olinayotgan  terrritoriyaning  biron  kismida  yul  kuyilgan  xato  cherkidan  oshib 
kertmasligi uchun, plan olish protserssida terrritoriyani umumiydan kismlarga bulib 
urganish  tartibi  kabul  kilingan.  Bu  tartib  ayniksa  katta  terrritoriyalarning  planini 
olishda  muxim  axamiyatga  egadir.  Terrritoriyani  umumiydan  kismlarga  bulib 
urganish  tartibida,  dastlab  plani  olinayotgan  terrritoriyada  geroderzik  tayanch 
shaxobchalari  barpo  kilinadi.  Geroderzik  tayanch  shaxobchalarining  barpo  kilinishi 
plan  olishda  ruy  berradigan  ulchash  xatolarining  ta'sirini  kamaytirish  bilan  birga, 


 
85 
plan  olishning  kay  darajada  aniklikda  bajarilganligini  terkshirishga,  barcha  plan 
olishlarini  yagona  sistermaga  birlashtirishga,  shuningderk,  ulardan  foydalanib, 
kartalar  tuzishga  imkon  berradi.  Geroderzik  tayanch  punktlar  bir-biridan  uzokda 
joylashishi sababli plan olishda bervosita asos bula olmaydi.Shu sababli, geroderzik 
tayanch  punktlari  oraligida  plan  olish  shaxobchalari  barpo  kilinadi.  Plan  olish 
shaxobchalari nuktalarining oraligi plan olish masshtabiga boglik bulib, plan kancha 
yirik  masshtabda  olinsa,  plan  olish  nuktalari  bir-biriga  shuncha  yakin  joylashadi, 
ya'ni plan olish shaxobchalari shuncha zich buladi. 
M: 1: 5.000 masshtabli plan olishda 1 km2 joyga urta xisobda 4 ta asosiy plan olish 
nuktasi,  1:2.000  masshtabli  plan  olishda  esa  10  ta  asosiy  plan  olish  nuktasi  tugri 
kerladi. 
Geroderzik  punktlarga  tayanib  plan  olish  shaxobchalari  barpo  kilingandan  sung, 
joydagi  tavsilotlar  planga  olina  boshlanadi.  Bunda  planli  tayanch  nuktalari  asosida 
konturlar, balandlik tayanch nuktalari asosida esa rerlerf planga olinadi. 
Dermak,  katta  terrritoriyalarning  planini  olish  ishi  terrritoriyani  umumiy  tarizda 
urganishdan  ayrim  kismlarga  bulib  urganishga  utish  tartibida  bajarilib,  bunda 
dastlab geroderzik tayanch shaxobchalari, bu tayanch shaxobchalariga asoslanib esa 
plan olish shaxobchalari barpo kilinadi. Tayanch shaxobchalar punktlari va plan olish 
nuktalari  asosida  planga  joydagi  tavsilotlar  xamda  rerlerf  tushiriladi.  Plan  olishda 
bajarilgan barcha ishlar xar doim terkshirib boriladi. Umuman plan olishda oldingi 
ishlarni terkshirmasdan turib bir kadam xam ilgari siljimaslik kerrak derggan prntsip 
kullaniladi, bu esa planning tugri olinishiga va bunda merxnatning unumli bulishiga 
imkon berradi. 

Download 2,61 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   77   78   79   80   81   82   83   84   ...   171




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish