Termiz davlat universiteti iqtisodiyotva menejment kafedrasi

I. Ishlab chiqarish hisoblamasi

Foydalanish	Resurslar
2. Oraliq iste`mol 3. YAlpi qo`shilgan qiymat (1-2)	1. Ishlab chiqarish
Jami foydalanilgan	Resurslar jami

Ishlab chiqarish hisoblamasi ishlab chiqarish natijalarini yoritish uchun mo`ljallangan. Uning o`ng tomonida aks ettiriluvchi ishlab chiqarish, ishlab chiqarish natijalarini o`lchovchi boshlang’ich nuqta bo`lib hisoblanadi. Keng ma`noda ishlab chiqarish – ishlab chiqarilgan barcha tovar va xizmatlar qiymatini aks ettiradi. Uni hisoblash jarayonida ishlab chiqarishning o`zida sarflangan tovar va xizmatlar qiymati ayirib tashlanmaydi. SHuning uchun ishlab chiqarish tarkibida takroriy hisoblamalar mavjud bo`ladi.

Iqtisodiyotning har xil sektor va tarmoqlarda har xil usullarda hisoblangan ishlab chiqarish hajmi bir-biridan farq qiladi. Masalan, nomoliyaviy sektorda ishlab chiqarish hajmi quyidagi formula bo`yicha hisoblanadi:

P = R + S;

bunda, P – ishlab chiqarish;

R – sotilgan mahsulot hajmi;

S – ishlab chiqarilgan, lekin sotilmay qolgan tayyor mahsu­lotlar zahiralarining ortishi, bunga tugallanmagan ishlab chiqarish qoldig’i ham qo`shiladi.

Sotilmay qolgan tayyor mahsulotlar zahirasining ortishi quyidagi formula bo`yicha hisoblanishi mumkin: