Termiz davlat universiteti iqtisodiyotva menejment kafedrasi

15.1-Masala. Avgustning 1-dekadasida korxona xodimlari haqida quyidagi ma’lumotlar berilgan (kishi hisobida).

Oy kunlari	Ruyxatda bulganlar soni	Ishga kelganlar soni	Kun mobaynida bush turganlar
1	320	295	2
2	322	304	-
3	321	311	-
4	323	312	-
5	325	320	9
6	dam olish kuni
7	323	302	-
8	328	314	5
9	323	320	4
10	320	312	-

Bu kursatkichlarni xisoblashni kuyidagi masalada kurib chikamiz:

Ruyxatdagi xodimlar soni fursatli kursatkichlardir, chunki x,ar kuni ishga kabul kilish va ishdan bushatish sababli, ularning soni uzgarib turadi. Turli xil iktisodiy kursatkichlarni xisoblash
15.2-masala.2011-yilning 15 sentyabrida o’z faoliyatini boshlagan korxona bo’yicha quyidagi ma’lumotlar keltirilgan:

Sana	Ro’yxatdagi ishchilar soni, kishi	Sana	Ro’yxatdagi ishchilar soni, kishi
15	1120	23	1124
16	1122	24	1124
17	1122	25	1122
18	1122	26	1122
19	1126	27	1122
20	1126	28	1118
21	1126	29	1118
22	1125	30	1118

SHuningdeq ishchilar soni bo’yicha quyidagi ma’lumotlar berilgan:
1oktyabrga — 1115 kishi; 1 noyabrga — 1117 kishi;1 dekabrga - 1114 kishi; 1 yanvar 2007-yilga - 1110 kishi
Ishchilarning o’rtacha ro’yxatdagi sonini aniqlang: a) sentyabr oyiga b) III chorakka
v) IV chorakka g) ikkinchi yarim yillikka
15.3-masala.Sanoat korxonasi bo’yicha quyidagi ma’lumotlar berilgan:

614898
115640
1770
18172
21240
1410
4602
9676
1888
57482
4550246
1. Ishchilarning jami ishlagan kishi-kunlari......................
2. Ishga chiqilmagan jami kishi-kunlar...............................
a) navbatdagi ta’til kunlari...............................................
b) o’qish bo’yicha ta’til kunlari............................................
v) dekret bo’yicha ta’til kunlari.........................................
g) kasallik sababli...............................................................
d) davlat topshirig’ini bajarilishi bo’yicha…….................
e) ma’muriyat ruxsati bo’yicha ishga chiqmaslik......................
j) sababsiz ishga chiqmaslik..................................................
z) bayram va dam olish kunlari............................................
3. Ishlangan kishi-soatlari.................................................
1. Berilgan ma’lumotlar asosida ish vaqtidan foydalanish balansini tuzing va aniqlang:
a. ish vaqti fondlaridan foydalanish koeffitsiyentlarini;
v. maksimal imkoniyatli ish vaqti fondi va ishga chiqilmagan kishi-kunlarining strukturasi ko’rsatkichlari.
15.4-masala.
Korxona xodimlari aprel oyida 12632 kishi-kuni ishladilar. Oy davo-mida ish kunlarining soni 21kun. Bo’sh turib qolgan kunlar 46 kishi-kunini va ishga chiqilmagan kunlar 5352 kishi-kunini tashkil etgan.
Aniqlang:
Korxona xodimlarining aprel oyidagi o’rtacha ro’yxatdagi sonini;
Ish kunining davomiyligi, soat.
15.5-masala.
Sanoat tarmog’ida ishchilarning o’rtacha ro’yxatdagi yillik soni 112640 kishi. Yil davomida ishga qabul qilinganlar 6560, ishdan bo’sha-ganlar 7032, shundan qo’nimsizlik sabablari bo’yicha 5022. yil bo’yi ro’yxatda bo’lganlar 99846 kishi.
Ish kuchining harakati ko’rsatkichlarini (ishga qabul qilish va bo’-shashi, qo’nimsizlik va doimiy) aniqlang.
15.6-masala.Ikki korxona bo’yicha quyidagi ma’lumotlar keltirilgan:

Davrlar	Ishchilarning ro’yxatdagi o’rtacha soni
	1-korxona	2-korxona
YAnvar Fevral Mart II chorak II yarim yillik	8000 8020 8022 8000 7800	10000 9950 9952 9980 9990

Ishchilarning ro’yxatdagi o’rtacha yillik sonini aniqlang.
15.7-masala.Korxonada ishchilarning o’rtacha ro’yxatdagi soni 1 – yarim yillikda 300, III chorakda 310, oktyabrda 312, noyabrda 305 kishini tashkil etgan. O’n bir oy uchun ro’yxatdagi o’rtacha ishchilar sonini aniqlang.
15.8-masala.Birlashmada chorak (90 kun) bo’yicha ishchilarning ish vaqtidan foydalanish to’g’risida quyidagi ma’lumotlar mavjud:
Ishlangan kishi – kunlari 64950
Kun bo’yi bekor turilgan kishi – kunlari 40
Jami ishlanmagan kishi – kunlari 17195
SHu jumladan:
navbatdagi mehnat ta’tili 2250
bayram va dam olish kunlari 12500
jami ishlangan kishi – soatlari 467640
Aniqlang:
1)kalendar, tabel va maksimal imkoniyatli ish vaqti fondlaridan foydalanish koeffitsiyentlarini;
2)ishchilarning o’rtacha ro’yxatdagi sonini; 3) ish choragining o’rtacha haqiqiy uzunligini (kun) va foydalanish koeffitsiyentini; 4) ish kunining o’rtacha haqiqiy uzunligini.
15.9-masala.Ochiq turdagi aksiyadorlik jamiyatida ishchilarning ro’yxatdagi soni quyidagicha bo’lgan:1 yanvarda 1530 kishi, 1 fevralda 1536, 1 martda 1528, 1 aprelda 1515, 1 mayda 1512, 1 iyunda 1509 va 1 iyulda 1509 kishi. Ishchilarning ro’yxatdagi o’rtacha soni III chorakda 1510, IV chorakda esa 1525 kishiga teng bo’lgan.I va II yarim yilliklar hamda yil uchun aniqlang.
15.10-masala.Korxona bo’yicha quyidagi yillik ma’lumotlar mavjud (kishi-kunlari):
Haqiqiy ishlagan kunlar – 521100
Jami ishlanmagan kunlar:
bayram va dam olish kunlari – 244800
navbatdagi ta’til kunlari – 98000
o’qish bo’yicha ta’til kunlari – 1500
dekret bo’yicha ta’til kunlari –15400
kasallik bo’yicha ishlamagan kunlar – 18000
davlat topshirig’ini bajarish hisobiga – 3900
rahbariyatning ruxsati bilan – 8200
ishga sababsiz kelmaslik – 1600
Ishchilar tomonidan jami ishlangan kishi-soat – 4263684
1.Ish vaqti balansini tuzing.
2.Ro’yxatdagi o’rtacha ishchilar sonini aniqlang.
15.11-masala.Qurilish tashkilotida ikki oyda ish vaqtidan foydalanish bo’yicha quyidagi ma’lumotlar mavjud:
Mart Aprel

29400	31200
26400	27600
208560	215280

Jami ishlangan va ishga chiqilmagan kishi-kunlari
Haqiqatda ishlangan kishi-kunlari
Ishlangan kishi-soatlari
O’rnatilgan ish kunining uzunligi 8,2 soat
Aniqlang:
1.Ishchilarning ro’yxatdagi o’rtacha sonini;
2.Haqiqiy ish kunining uzunligini, soat;
3.O’rnatilgan ish kunining uzunligidan foydalanish koeffitsiyentini.
15.12-masala.
Tuman aholisi va mehnat resurslari to’g’risida quyidagi ma’lumotlar mavjud:
1)Aholining yillik o’rtacha soni 237,2 ming kishi;
2)Mehnat resurslarining soni 128,0 ming.
3)Oldingi yildagi koeffitsiyentlar %:
tug’ilish 20,6
o’lish 5,6
sof migratsiya -2
Hisoblang:
1)tug’ilish, o’lish, tabiiy ko’payish va sof migratsiya sonini;
2)umumiy o’sish koeffitsiyentini;
3)mehnat resurslarining salmog’ini.
15.13-masala. Kоrхоnа bo‘yichа quyidаgi mа’lumоtlаr kеltirilgаn, (kishi-kuni).
Hаqiqаtdа ishlаgаn kunlаr- 228000
Bеkоr qоlingаn kunlаr- 200
Jаmi ishgа chiqilmаgаn kunlаr - 63800
Shu jumlаlаn:
tа’til kunlаri- 13600 kishi / kuni
bаyrаm vа dаm оlish kunlаri- 48000 kishi / kuni

614898


115640
1770
18172
21240
1410
4602
9676
1888
57482


4550246
Аniqlаng:ishchilаrning kаlеndаr vа mаksimаl ish vаqti fоydаlаnish dаrаjаsini.
15.14-masala. Sаnоаt kоrхоnаsi bo‘yichа quyidаgi mа’lumоtlаr bеrilgаn:


1. Ishchilаrning jаmi ishlаgаn kishi-kunlаri...................... 614898
2. Ishgа chiqilmаgаn jаmi kishi-kunlаr...............................115640
а) nаvbаtdаgi tа’til kunlаri...............................................
b) o‘qish bo‘yichа tа’til kunlаri............................................
v) dеkrеt bo‘yichа tа’til kunlаri.........................................
g) kаsаllik sаbаbli...............................................................
d) dаvlаt tоpshirig‘ini bаjаrilishi bo‘yichа…….................
е) mа’muriyat ruхsаti bo‘yichа ishgа chiqmаslik......................
j) sаbаbsiz ishgа chiqmаslik..................................................
z) bаyrаm vа dаm оlish kunlаri............................................
3. Ishlаngаn kishi-sоаtlаri.................................................
1. Bеrilgаn mа’lumоtlаr аsоsidа ish vаqtidаn fоydаlаnish bаlаnsini tuzing vа аniqlаng:
a). ish vаqti fоndlаridаn fоydаlаnish kоeffitsiyеntlаrini;
b). mаksimаl imkоniyatli ish vаqti fоndi vа ishgа chiqilmаgаn kishi-kunlаrining strukturаsi ko‘rsаtkichlаri.