Termiz davlat universiteti “iqtisodiyot va turizm” fakulteti “iqtisodiyot” yo`nalishi 2-oliy ta’lim 321-guruh talabasi abdiraimov xurshid logistika fanidan

TERMIZ DAVLAT UNIVERSITETI “IQTISODIYOT VA TURIZM” FAKULTETI “IQTISODIYOT” YO‘NALISHI 2-OLIY TA’LIM 318-GURUH TALABASI NORMATOV HUMOYUN DAVLAT TILIDA ISH YURITISH FANIDAN

MAVZU: “DAVLAT TILI” HAQIDAGI QONUNINING HAYOTIY AHAMIYATI

TAQDIMOTI
REJA:

• Davlat tili tushunchasi.
• O‘zbekiston Respublikasining 1995-yil 21-dekabrdagi 167-I-son “O‘zbekiston Respublikasining davlat tili haqida”gi Qonuni.
• Qonunning ish faoliyatimizdagi o‘rni.

Davlat tili - muayyan mamlakatda qonun chiqarish, ijroiya va sud hokimiyatlarida ish yuritish uchun rasmiy belgilangan til. Odatda, koʻp millatli mamlakatlarda, mas, Hindiston, Kanada, Shveysariyada qaysi til yoki tillar rasmiy ekanligi konstitutsiyalarida belgilab qoʻyilgan. Davlatlarning koʻpchiligida rasmiy til bilan davlat tili aynan bir xildir. Faqat ayrim mamlakatlardagina rasmiy til davlat tili maqomidan farqlanadi.
Mas, Shveysariyada konstitutsiyaga binoan nemis, fransuz, italyan tillari - rasmiy til; nemis, fransuz, italyan va retoroman tillari - Davlat tili sanaladi.
O‘zbekiston Respublikasining 1995-yil 21-dekabrdagi 167-I-son “O‘zbekiston Respublikasining davlat tili haqida”gi Qonuniga o‘zgartishlar va qo‘shimchalar kiritish to‘g‘risida”gi Qonuniga muvofiq yangi tahrirda qabul qilingan.
Til millatning ulkan boyligi va bebaho mulkidir. Sotsializmni, millatlararo munosabatlarni takomillashtirish, xalqlarning milliy va baynalmilal o‘zligini anglashning o‘sishi milliy tillarni har tomonlama rivojlantirishni taqozo etadi.
Ushbu Qonun o‘zbek tilining O‘zbekiston Respublikasining butun xududida (maydonida) davlat tili sifatida amal qilishining huquqiy asoslarini belgilab beradi.
Qoraqalpog‘iston Avtonom Sovet Sotsialistik Respublikasi o‘z zaminida tilga oid barcha masalalarni hal qilish huquqiga egadir.
O‘zbekiston Respublikasi hududida yashovchi barcha grajdanlar, qaysi til ularning ona tili ekanligidan qat’i nazar, tengdirlar.
O‘zbek tiliga davlat tili maqomining berilishi respublikada yashovchi boshqa millat va elatlarning o‘z ona tillarini qo‘llashdan iborat konstitutsion huquqlariga monelik qilmaydi.
O‘zbekiston Respublikasi grajdanlarning respublika davlat tilini, SSSR xalqlari tillarini hamda chet tillarni o‘rganishga bo‘lgan intilishini har tomonlama qo‘llab-quvvatlaydi.
Ushbu Qonun norasmiy muomalada, harbiy qismlarda va diniy marosimlarda qo‘llanadigan tillarga tatbiq etilmaydi.
O‘zbekiston Respublikasining 1995-yil 21-dekabrdagi
167-I-son “O‘zbekiston Respublikasining davlat tili haqida”gi Qonuni
24-moddadan iborat.
Davlat tiliga oid normativ-huquqiy hujjatlar
Ish yuritishning bevosita asosini hujjatlar tashkil qiladi. Mazmunan, hajman va shaklan xilma-xil bo'lgan hujjatlar katta-yu kichik mehnat jamoalarining, umuman, kishilik jamiyatining uzluksiz faoliyatini tartibga solib turadi. Zero, hujjatlar kechagina paydo bo'lgan narsa emas, kishilik jamiyati shakllanishi bilanoq bu jamiyat a’zolari o'zaro munosabatlaridagi muayyan muhim holatlarni muntazam va qat’iy qayd etib borishga ehtiyoj sezganlar. Ana shu ehtiyojga javob sifatida, tabiiyki, ilk, ibtidoiy hujjatlar yuzaga kelgan.
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR
I. O`zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi
1.1. O`zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi. Toshkent: 2020-y
II. O`zbekiston Respublikasi Qonunlari
III. O`zbekiston Respublikasi Prezidentining Farmonlari va qarorlari
3.1. O`zbekiston Respublikasi Prezidentining 2022-yil 29-yanvardagi “2022 – 2026-yillarga mo`ljallangan Yangi O`zbekistonning taraqqiyot strategiyasi to`g`risidagi”gi PF-60-sonli farmoni
IV. O`zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi qarorlari
V. O`zbekiston Respublikasi Prezidenti asarlari
VI. D.Umarova, M.Bo‘ronova. Logistika. O`quv qo`llanma.-T.^ O`qituvchi 2016-yil 234-b
INTERNET SAYTLARI
 www.gov.uz
www.lex.uz
www.ziyonet.uz
www.mehnat.uz
www.uza.uz
www.uzEx.uz
E’TIBORINGIZ
UCHUN
RAHMAT!