Termiz davlar universiteti tabiiy fanlar fakulteti botanika kafedrasi

Vazifa: 
Tajribadan olingan natija va xulosalarni daftaringizga yozing. 
Tajriba natijasi quyidagicha,_________________________________________ 
__________________________________________________________________ 
O`tkazilgan tajribadan quyidagicha xulosaga keldim,____________________ 
__________________________________________________________________ 
Ilova va izoh uchun 
(tajriba paytidagi va bajarib bo`lingandan so`ng olingan 
tajriba ishi bo`yicha suratlar va ularning izohi keltiriladi) 
12- Laboratoriya ish.
TRANSPIRATSIYA INTENSIVLIGINI AJRALIB CHIQQAN SUV 
MIQDORIGA QARAB ANIQLASH. 
Transpiratsiya intensivligini aniqlashning eng oddiy va oson usullaridan biri kobalt 
xlorid tuzi singdirilgan qog‟oz yordamida aniqlashdir. Bu usul kobalt xlorid 
eritmasi singdirilgan filtr qog‟oz rangining o‟zgarishiga asoslangan. 30% li CoCl
2
eritmasi singdirilgan filtr qog‟ozi quruq sharoitda ko‟k havo rang, namli sharoitda 
esa pushti rang beradi. Shuning uchun ham CoCl
2
eritmasi bilan to‟yintirilgan filtr 
qog‟ozi quritgich shkafida quritilgach, CaCl
2
yoki H
2
SO
4
si solingan eksikatorlarda 
saqlaniladi. Kobalt xlorid eritmasi singdirilgan qog‟ozni transpirometr deb ataladi. 
Kerakli asbob va reaktivlar:
O‟simlik novdasi, 30% li CoCl
2
eritmasi, 
filtr qog‟oz, qisqich, buyum oynasi, soat. 
 
Ishning bajarilishi. 
Tajriba boshlanishdan avval, transpirometr 
eksikatordan pinset yordamida olinadi va torsion tarozida tortib olinadi. So‟ngra 
esa tajriba uchun ajratilgan tabiiy sharoitda o‟sayotgan o‟simlik bargi ustiga yoki 
uning tag tomoniga transpirometr qoplanadi. Havo tarkibidagi suv bug‟larining 
transpirometrga ta‟sir qilishidan himoyalash maqsadida, uning ustiga buyum 
oynasi qo‟yiladi va qisqich bilan siqib qo‟yiladi. 
Tajriba 10-15 daqiqa davomida olib boriladi. Mo‟ljaldagi vaqtning tamom bo‟lishi 
bilan qisqichlar olinadi va transpirometr torsion tarozida tortilib, uning og‟irligi 
aniqlanadi. 
Transpirometr og‟irligi, klimatik sharoitga qarab, har xil miqdorda o‟zgarishi 
mumkin. Shu transpirometr yuzasiga qarab, barg sathi topib olinadi va shu asosda 
transpiratsiya intensivligi aniqlanadi. Tajribadan olingan ma‟lumotlar yuqoridagi 
jadvalga yozib olinadi va ulardan xulosa qilinadi.

---