Termiz davlar universiteti tabiiy fanlar fakulteti botanika kafedrasi

Ishning maqsadi: 
gorizontal mikroskop yordamida o‟sishni aniqlash.
 
Kerakli reaktiv va asboblar: 
Nam kamera, zig`irning, karamning yoki 
boshqa mayda urug`li tez o`suvchi o`simliklarning ungan urug`i, mikroskop, 
okulyarmikrometr. 
Ishning borishi.
O`sishni aniqlash uchun mikroskopning buyum stolchasiga 
ichida ungan urug` bo`lgan nam kamera mahkamlanadi. Bunda kamera ichidagi 
urug`ning ildiz uchi mikroskopni kichik ob‟yektivi orqali ko`rinib turishi kerak. 
Ildizning uchini mikroskopning okulyariga o`rnatilgan mikrometr shkalasini 
ma‟lum joyga to`g`rilab qo`yiladi. Oradan 30 minut o`tgach, ildiz uchining qancha 
o`sgani shkalani o`zgarishiga qarab aniqlanadi. Mikrometrdagi shkala oraliq 
masofasini aniqlab, ildizining shu vaqt ichida qancha o`sganligi aniqlanadi.
 
Vazifa: 
Tajribadan olingan natija va xulosalarni daftaringizga yozing. 
Tajriba natijasi quyidagicha,_________________________________________ 
__________________________________________________________________ 
O`tkazilgan tajribadan quyidagicha xulosaga keldim,____________________ 
__________________________________________________________________ 
Ilova va izoh uchun 
(tajriba paytidagi va bajarib bo`lingandan so`ng olingan 
tajriba ishi bo`yicha suratlar va ularning izohi keltiriladi) 
24-laboratoriya ishi.
ILDIZ TIZIMI HAJMINI ANIQLASH. 
Barcha o‟simliklarda o‟sish jarayoni doimiy xarakterga ega bo‟lib, u 
meristematik to‟qimalarning faoliyatiga bog‟liqdir. Meristema to‟qimalarini tashkil 
etuvchi hujayralarning bo‟linib turishi natijasida o‟simliklar bo‟yiga va eniga 
o‟sadi. Bo‟yiga o‟sishni ta‟minlovchi meristema birinchi meristema deyiladi. Ular 
o‟simliklarning yer usti hamda ildiz tizimining bo‟yiga o‟sishini ta‟minlaydi. 
Ikkilamchi meristema, ya‟ni kambiy hujayralarining bo‟linishi natijasida asosan 
o‟simliklarning yo‟g‟onlanishi sodir bo‟ladi. Ildizning o‟sishini quyidagi tajribada 
ko‟rish mumkin.