Konstuktiv qism YETAKCHI KO‘PRIK MEXANIZMLARIGA TEXNIK XIZMAT KO‘RSATISH Yetakchi ko'priklarning texnik qarovi tashqi m ahkam - langan b irik m alarn i tek sh irish va to rtish , o ‘z v aq tid a m oylash va alm ashtirish (m oylash jadvaliga m uvofiq), boshqarish muftasini yuvish, konus shesternyalarning to ‘g‘ri tishlashishini tekshirish, konus rolikli podshipniklarning, to rm o z la r va zan jirli tra k to rla r b o sh q arish y u ritm a si m exanizm larining tirqishlarini rostlashdan iborat. Barcha ishlar texnik qarov qoidalariga muvofiq o ‘tkaziladi. Friksion ustqo‘ym alarning m oy b o ‘lib qolishi va dirilishi k o 'p in ch a boshqarish m uftasi va to rm o zlarn in g q o n iq a rs iz ish la sh ig a sab ab b o ‘lad i. M oy o d a td a ustqym alarga bosh va oxirgi uzatm alarning boshqarish m uftasi b o ‘limidagi nosoz salniklar orqali oqib tushadi. Qoidaga ko‘ra traktor to ‘xtaganidan keyin qoplam alardagi m oy darrov y onilg‘i bilan yuviladi, chunki u la r qizib turgan vaqtida moy oson ketadi. Tishlarning singanligi yoki yorilganligi, yedirilganligi va ilashuvning buzilganligi tufayli shovqin k o ‘tarilish i yetakchi ko'prik m exanizm larida buzuqliklar borligidan darak beradi. Konus shesternyalar ikkala shesternya boshlang'ich konuslarining uchlari ular vallarining geom etrik o ‘qlaridagi kesishish nuqtasiga m os kelganida norm al ishlaydi. Bu shartni bajarish uchun shesternyalarni juda aniq qilib yasash qiyin, shu sababli shesternyalar zavodda yig‘ilganida ular tanlanadi va rostlanadi, yedirilgan b o isa , shesternya jufti faqat yangisiga alm ashtiriladi. 137 T raktorni ishlatish jarayonida yetaklanuvchi valning konus rolikli podshipniklaridagi tirqish tekshiriladi va ikkala juft shesternya tishlarining bir-biriga qanchalik mos tushishi ularning bir-biriga tegib turishiga qarab tekshiriladi. Bu ikkala operatsiya bir vaqtda bajariladi. Agar izlar talabga javob berm asa, u zatm alar qutisidagi ikkilam chi valning holati yoki yetaklanuvchi val shesternya valining holati o ‘zgartirilishi kerak. Traktorning ishlashiga qarab, shesternya tishlarining yedirilishi tufayli ularning orasidagi yon tirqish kattalashadi. Bu tirq ish n in g norm al kattaligi konus ju ftla rn i yig‘ishda rostlanadi. Tishlashuv to ‘g ‘riligining buzilishi r o ‘y b e rm a slig i u c h u n tex n ik a v iy q aro v v a q tid a shesternyalarning tishlashish yon tirqishi tekshirilm aydi va rostlanm aydi. Bunday tekshirish faqat konus juftlarining bundan keyin ishga yarashi-yaram asligini aniqlash m aqsadida o ‘tkaziladi. T ishlar orasidagi yon tirqish q o ‘rg‘oshin p lastin alar yordamida, ya’ni ularni tishlar orasiga qo‘yib tekshiriladi. Shesternya ishlatib chiniqtirilganidan keyin q o ‘rg‘oshin plastinalarning qalinligi oichanadi. Plastinalarning qalinligi tirqishning kattaligini bildiradi. Podshipniklarning noto‘g‘ri rostlanganligi yoki ulardagi nuqsonlar podshipniklar korpusining qizishidan bilinadi. Bosh uzatm a podshipniklaridagi tirqish in d ik ato r bilan burish m exanizm ining (g‘ildirakli traktorlar) differensial siljishini o ic h a b aniqlanadi. Buning uchun indikatorning oyoqchasi yetaklanuvchi konus shesternya orqa tekisligiga tiraladigan qilib m axsus shtativga o 'rn atilad i. Indikator strelkasining og‘ishi podshipniklardagi tirqishning kattaligini ko‘rsatadi.