Темир йыли давлатимизнинг асосий транспорт турларидан бири щисобланади

1.1-расм. Ташиш жараёнинг тузилмаси

Юкларни транспортда ташишга тайёрлаш операциясини юк жўнатувчилар бажарадилар. Транспорт жўнатиш манзилида товарларни қабул қилиб олиб Қоида ва меъёрларда кўрсатилган сифат ва миқдор кўрсаткичларига путир етказмай, яъни юкларни асраб-авайлаб тайинланган манзилга ўз вақтида етказиб бериб олувчига топшириши керак. Лекин жуда кўплаб товарлар, маҳсулотлар ва ҳом-ашёлар ишлаб чиқарилган ҳолатида ташишга тайёр эмас. Масалан, улкан ва оғир вазинли юкларни ортиш габарити чегарасида вагонларга жойлаштиришни имконияти бўлмаслиги мумкин, бундай ҳолларда уларни қисимларга ажратилади ва бўлиб ташилади, уларни қисимларга ажратишни эса юк жўнатувчи олдиндан амалга ошириши керак. Ёки ун, шакар ва шунга ўхшаш маҳсулотларни қопларга солиш лозим ва ҳ.к. Демак юкларни ташишга таёрлаш оперцияларини юк эгалари амалга оширадилар. Лекин темир йўли маъсул хизматчилари бундай юкларни жўнатиш манзилларида қабул қилиб олаётган пайтида бу масалага яъни юкларни ташишга тайёрлаш қандай даражада амалга оширилганлигига эътибор қаратишлари керак бўлади, чунки ташишга лозим даражада тайёрланмаган юклар, ташиш жараёнида талай нобудгарчиликларни келтириб чиқариши эҳтимолдан ҳоли эмас ва бу нобудгарчиликлар келтириб чиқарган зарар темир йўли зиммасига юкланиб қолиши ҳам мумкин.

Юкларни ортиш-тушириш ва омбор операцияларини ҳамда юкларни етказиб бериш операцияларини бажаришда эса юкларни нобудгарчиликдан асрашни таъминлашга, поездлар ҳаракатини хавфсизлигига, юкларни ўз муддатларида етказиб беришга, транспортнинг ташқи атроф муҳитга салбий таъсирини камайтиришга ва шунга ўхшаш муаммо ва масалаларни ижобий ҳал қилишга транспорт ходимлари ката эътибор беришлари керак.
Темир йўл транспорти учун муҳим бўлган бу каби муаммо ва масалаларни ижобий ҳал қилиш кўп жиҳатдан юкларнинг транспорт тавсфномаси: юкларни ташиш шарт-шароитларини, асрашни таъминлаш ва ташишда нобудгарчиликларни камайтириш чора-тадбирларни ишлаб чиқишни белгиловчи юкларнинг ҳажмий-масса параметрлари, физика-кимёвий, биологик ва бошқа хусусиятларини ўрганишни тақозо этади. Ушбу масалаларни ўрганиш ва тадқиқ қилиш билан илмий фан юкшунослик фани шуғулланади.