Berdaq atindaǵi Qaraqalpaq mámleketlik universiteti
Sanaat texnologiyasi 2 - Jeńil sannat konstrukciyasin
Islew ham texnologiyasi
( Islep shiǵariw túrleri boyinsha)
Tema: Toqımashılıq talshıqlarının’ klassifikatsiyası.
Ju’n talshıqları du’zilisi ha’m qa’siyetleri.
Orinlaǵan: Aralbaeva.G.
Qabillaǵan: _x0000_
Reje : 1. Jun talasinin rawajlaniwi. 2. Jun talasi turleri. 3. Paydalanilgan adebiyat. Qo'y, echki, tuya va boshka turdagi hayvonlar sirtini qoplab turuvchi tolani jun deb ataladi. Hayvonlar sirtidan qirqish yoki ularni tuk tashlash jarayonidan yig'iladigan Qo'y, echki, tuya va boshka turdagi hayvonlar sirtini qoplab turuvchi tolani jun deb ataladi. Hayvonlar sirtidan qirqish yoki ularni tuk tashlash jarayonidan yig'iladigan junlarni tabiiy, teri sirtidan qirib yig'iladigan junlarni esa zavodda tayyorlangan yoki yulma jun deb ataladi.
Jun gazlamalar qiyqimini va jun laxtaklarini titish asosida yigirilgan junni esa tiklangan yoki, noto'g'ri talqin etib sun'iy jun deb ham yuritiladi.
Respublikamizda asosiy miqdor (95-97 %) junni qo'ydan, qisman (2-3 %) echkidan, qolgan
qismini esa tuyadan olinadi. Agar umumiy yig'ilgan jun xom ashyosiga nisbatan qaralganda
tabiiy jun 97-98 %ni, tiklangan jun esa 2-3 %ni tashkil etadi.
Hayvonlar terisidagi tuk qoplamasi ularning embrionlik davridanoq rivojlanib boradi. Jun o'suvchi joy terining sirtida bir oz chuqurlashgan holda bo'lib,
bu joyni tola surgichi deb yuritiladi. Junning pastki qismi, ya'ni tola
surgichini o'rab turuvchi qismi tola asosi deb ataladi
Yog'li ter moddasi jun tolalarini bir nechasini tutamlab biriktirib, shtapel hosil
qiladi. Yog'li ter moddasi kam bo'lgan jun tolasining tuzilishi quruq, o'zining tabiiy
rangini saqlashga qobiliyatsiz bo'ladi.
Hayvonlar o'z junlarini tabiiy tashlaganda bu junlar oziqlanolmaydi, ularning
asosi uladi.
Jun tolasining yo'g'onligi deganda uning o'rtacha diametrini mikrometrdagi ifodalanishi tushiniladi. Jun tolasining yo'g'onligi okulyariga mikrometr o'rnatilgan
zarrabin bilan aniqlanadi. Jun tolasini xossalaridan biri uning uzunligi bo'lib, bu ko'rsatkich tolani tarang
qilib tortib, millimetrda o'lchanuvchi kattaligiga aytiladi.
Qo'y juni bir toifadagi va turli toifadagi junlarga bo'linadi. Bir toifadagi junlar asosan tivit va o'tkinchi toladan iborat bo'ladi. Turli toifadagi jun esa to'rt xildan - tivit, dag'al tuk, oraliq tola va o'lik toladan iborat bo'ladi.
Jun tolasi toshmasi vazni tartib bo'lingandan so'ng undan past nomli junlar ajratiladi. Past nomli junlar tarkibiga ko'yidagilar kiradi:
Mayda, ifloslangan, qo'yning dum, peshona, yuz va oyoq qismidan qirqilg'an jun.
Qo'yning ayoq, dum qorin qismidan olingan o'ta iflos junlar aloqida hamda vazni 100-150
grammdan kam bo'lmagan holda topshiriladi
Merinos bo'lmagan qo'ylarning to'shama holdagi va bo'laklarga ajiratilgan junlari
ranggi bo'yicha oq, och kulrang va ranglilarga bo'lanadi.
To'shama holdagi merinos
quy junlari o'zing uzunligi va tolasining kundalang kesim o'lchoviga ko'ra sinf va kichik
sinflarga ajiratiladi
Do'stlaringiz bilan baham: |