Tema: Marketing tiykarǵı funksiyalari Joba: Kirisiw Marketing funksiyaları hám onıń mazmunı Marketingtin' tiykarǵı wazıypaları

2.4. Talaptıń jaǵdayı hám rawajlanıwına kóre marketingning túrleri
Marketingning anıq formaları hám mazmunı kárxana iskerligi qásiyetlerinen, onıń ishki múmkinshilikleri hám sırtqı shártsharoitlaridan kelip shıǵadı. Bul erda marketing hám basqa hámme aralıq iskerlik túrleriniń qoyılǵan maqsetlerge erisiw ushın birden-bir yo'naltiriladigan processga qosılıwı júz boladı, bul bolsa óz gezeginde hár qıylı marketing túrleriniń háreketleniwin belgilep beredi.
Marketing talaptı qanaatlandiriwģa qaratılǵan iskerlik bolıpǵana qalmay, bálki talapǵa tásir etiwde bolıp tabıladı. Al, bul tásir qanday bolıwı kerek, basqa ónimler óndiriske ótiw hám jańa talaptı payda etiw kerekpe? Marketing iskerliginiń bul anıq maqsetlerin - bazarda bar bolǵan jaǵdaydi esapqa alıw menen, qarıydarlar qızıǵıwshılıq dárejesi menen, kárxananıń óz ekonomikalıq jáne social wazıypaları menen, ol yamasa bul bazarǵa kiriwi menen anıqlanadı. Sonday etip, talap marketing maqsetin, usınıń menen birge kerekli marketing strategiyasın tańlawǵa múmkinshilik beredi. Bir neshe talap dárejesin hám oǵan uyqas keliwshi bir qansha strategiyasın bólek ajıratıp kórsetiw múmkin. Tómendegi talap dárejesi hám tuwri keliwshi marketing strategiyasın kórip shıǵamız.
1. Unamsız talap. Eger qarıydarlardıń kópshilik bólegi tavardı qabıl etpese hám odan uzaqlassa, bazar unamsız talap jaǵdayında boladı. Marketing xızmetleriniń wazıypası - ne ushın bazar tavardı qabıl qılmay atır, marketing programması tovarlardı tolıq jetilistiriw arqalı, bahalardı tómenletiw arqalı tavarǵa bolǵan qarawlardı ózgertiw múmkinligin analizlew hám talaptı jáne de aktiv qollap-quwatlaw bolıp tabıladı.
2. Ámeldegi bolmaǵan talap. Qarıydarlar tavar menen qızıqpawi hám itibar bermewleri múmkin. Bul halda marketingniń wazıypası - qarıydarlarda bul tavarǵa salıstırǵanda qızıǵıwshılıq oyatıw bolıp tabıladı.
3. Jasırın talap. Kóplegen qarıydarlar bazarda bar bolǵan tovarlar hám xızmetler menen qanaatlandiriliwi múmkin bolmaǵan talapqa iye boladı. Bul halda marketingning wazıypası - potensial bazar kólemin anıqlaw hám talaptı qanaatlandiriwģa ılayıq bolǵan nátiyjeli tovarlar jaratıwdan ibarat.
4. Tómenlep atirģan talap. Hár qanday kárxananıń bir yamasa bir neshe tovarına bolǵan talaptıń tómenlewine tuwra keledi. Bul sharayatta konyunkturaniń tómenlew sebeplerin analiz qılıw kerek hám jańa maqsetli bazarlar tabıw jolı menen, tavar qásiyetlerin ózgertiw yamasa jáne de nátiyjeli baylanıslar (kommunikatsiya ) ornatıw menen tovar jetkizip beriwdi xoshametlew múmkinligi anıqlanadı. Bul jerde marketingniń wazıypası - tómenlep baratırǵan talaptıń aldın alıw ushın, tavardı usıniwǵa kreativlik penen jantasıw kerekligin esten shıǵarmaw bolıp tabıladı.
5. Turaqlı bolǵan talap. Kópshilik kárxanalarda tovar jetkizip beriw máwsimiy, kúndelik hám hátte saatbay terbeliske iye. Bul kárxanalardıń tiykarǵı fondlarini kem yamasa kóp júklew mashqalasın tuwdıradı. Mısalı, jámáát transportınıń tiykarǵı bóleginde «tig'iz waqıtta» jolawshılar hádden zıyat kóp boladı. Bul jaǵdayda marketingning wazıypası - ózgeriwshen bahalar járdeminde, xoshametlew hám basqa tásir qılıw usılları arqalı talaptıń waqıt boyınsha terbelisin tegislew jolların izlewi kerek.
6. Toliq túrdegi talap. Bul talap tuwrısında isbilermenler óz sawda tusimlerinen, paydalarınan tolıq qanaarlana alǵan haldaǵana aytiladi. Marketing wazıypası qarıydarlardıń tovardı ústin kóriwi hám básekiniń kusheytiwine qaramastan talaptıń ámeldegi dárejesin ustap qalıwǵa háreket qılıw kerek. Bul sharayatında tovar sapasın jáne de asırıw, oǵan xizmet kórsetiwdi jaqsılaw, tovardıń tutınıwdı qanaatlandiriw dárejesin turaqlı baqlaw birinshi orınǵa shıǵadı.
7. Hádden tıs joqarı bolǵan talap. Bazardaǵı talaptı qanaatlandiriw múmkin bolǵan dárejeden talap dárejesi joqarı boladı. Bul halda marketingniń wazıypası - talaptıń waqtınshalıq yamasa turaqlı túrde tómenletiw jolin ızlep tabıw bolıp tabıladı. Bul jaǵdayda bahalardı kóteriw arqalı, talaptı kemeytiwge qaratılǵan xoshametlewler, servisti tómenletiw hám basqa sharalar járdeminde hádden tıs joqarı bolǵan talaptı kemeytiwge háreket etiledi. Bul jaǵdayda marketingniń maqseti - talaptı pútkilley joq etiw emes, bálki tek ǵana onıń dárejesin tómenletiwden ibarat.
8. Noratsional talap. Tovarǵa bolǵan talapqa qarsı háreket qılıw, sawliqqa zıyanlı tovarlarǵa talaptı kemeytiw anıq maqsetli háreketlerdi talap etedi, temeki ónimleri, spirtli ishimliklerdiń tarqalıwina qarsı túrli ilajlar ótkeriledi. Marketingni wazıypası ónim ziyani tuwrısında maǵlıwmatlar tarqatıw, bahalardı kóteriw hám tovarlarǵa iyelik qılıwdı sheklewler arqalı, qarıydarlardı óz ádetlerinen waz keshiwge isendiriw .
Sonday etip, talaptıń 8 jaǵdayına toqtalıp óttik. Mine sol jaǵdaylardıń hár birine tuwrı keletuǵın marketing túrleri tómendegi suwrette keltirilmekte.

Konversion marketing - unamsız talaptı basıp ótiwge járdem beredi, yaǵnıy joq orında talaptı payda etedi, buǵan isendiriw hám tovar tuwrısındaǵı ótirik maǵlıwmatlardı biykar etiw arqalı erisiledi. Mısalı, urıstan keyingi jıllarda satıwda, sanaatda islep shıǵılǵan mayonez payda boldı. Qarıydarlar bunı demde qabıl etpedi. Tek ǵana reklama quralı menen ģana ónimge talap payda boldi hám usınıs teń salmaqlılıqlastırıldı.

Xoshametlentiretuǵın marketing - talaptı oyatadı, tovarlar qarıydardı qızıqtirmasa hám búgingi kúnde óz ma`nisin joǵatǵan bolsa, tovarlar nadurıs jaylastırılǵan bolsa hám basqa bir neshe jaǵdaylarda talap ámeldegi bolmawi múmkin. Bunday sharayatta xoshametlentiretuǵın marketingning maqseti qarıydar menen tavar ortasında paydalı óz-ara baylanıs ornatıwdan, múmkinshiliklerdi jaratıwdan hám talaptı jaratıwdan ibarat esaplanadi.
Potensial talap bar bolip, onı real talapǵa aylandırıw kerek. Bul sharayatta rawajlanıwshı marketing túrinen paydalanıladı. Potensial talaptı real talapqa aylandırıw ushın birinshi náwbette jańa tovarlar jaratıw ústinde islew kerek, yaǵnıy talaptı jańa sapa dárejesinde qanaatlandiriwģa erisiw kerek. Rawajlanıwshı marketing - jasırın talaptı qamtıp alıwshı jáne onı real talapǵa aylantıriwshı bolıp tabıladı.
Talaptıń tómenlewi túrli dáwirlerde hár qanday tovar dus keletuǵın hádiyse. Bul jaǵdayda Remarketingnen paydalanıladı. Remarketingning maqseti talaptı qayta tiklew zárúr ekenligin ańlatadı, yaǵnıy túsip baratırǵan talaptı janlandırıw bolıp tabıladı.
Talap ózgerip turadı, talaptı stabillestiriw kerek. Bul jaǵdayda sinxromarketing túrinen paydalanıladı. Sinxromarketing - terbelip turıwshı talaptı salıstırǵanda turaqlılastırıwǵa jáne onı tártipke salıwǵa járdem beredi. Bunday talap máwsimiy hám basqa terbelisler menen xarakterlenedi. Bunıń nátiyjesinde tavar usınısı talapǵa tuwrı kelmeydi. Soniń ushın sinxromarketingniń strategiyası talap hám usınıs normasın tegislewden ibarat.
Talap firmanıń múmkinshiliklerine anıq juwap beredi, talaptıń bir tegisde bolıwına erisiw kerek. Bul sharayatta qollap -quwatlaytuǵın marketing túrinen paydalanıladı. Qollap -quwatlaytuǵın marketing - tovarlar hám xızmetler assortimentin toltırıw, jańalaw hám bahalardı tómenletiw arqalı ámeldegi bolǵan talap hám mútajlik dárejesin saqlap qalıwǵa múmkinshilik beredi.
Talap hádden tıs joqarı, talaptı tómenletiwge erisiw kerek. Bul jaǵdayda demarketing túrinen paydalanıladı. Demarketingning maqseti bahanı kóteriw, servisti kemeytiw jolı menen talaptı waqtınshalıq tómenletiwden ibarat.