Abu Ali Ibn Sinodan son` Orayliq aziyada psixologiyaliq mashqalalar menen shug`illang`an alim ushiramag`an bolsa da xaliq awizeki do`retiwshiliginde psixologiya ko`z qaraslardi ko`riw mu`mkin. A`debiy qaharmanlar arqali aytilg`an pikirler belgili ko`rinislerdi qurap, olar ilimiy ko`z qaraslardin` payda boliwi ha`m rawajlaniwina tiykar bolip xizmet etedi ha`m usi menen birge psixologiyanin` pa`n sipatinda qa`liplesiwine tiykar boldi. Belgili oyshillar qatarina Umar Xayyam (1048-1123), A.Navoiy (1441-1501), Mashrab (1657-1711)di kiritiw mu`mkin. A`sirese A.Nawayi shig`armasinda ka`mil insan haqqindag`i ideyalar teren` aytilg`an bolip, bul barista A.Nawayinin` Kamol a`t kasbkim, alam u`yidin, Senga farz wlmag`ay g`amkon choqmoq. Jahondin notomon wtman, - Abu Ali Ibn Sinodan son` Orayliq aziyada psixologiyaliq mashqalalar menen shug`illang`an alim ushiramag`an bolsa da xaliq awizeki do`retiwshiliginde psixologiya ko`z qaraslardi ko`riw mu`mkin. A`debiy qaharmanlar arqali aytilg`an pikirler belgili ko`rinislerdi qurap, olar ilimiy ko`z qaraslardin` payda boliwi ha`m rawajlaniwina tiykar bolip xizmet etedi ha`m usi menen birge psixologiyanin` pa`n sipatinda qa`liplesiwine tiykar boldi. Belgili oyshillar qatarina Umar Xayyam (1048-1123), A.Navoiy (1441-1501), Mashrab (1657-1711)di kiritiw mu`mkin. A`sirese A.Nawayi shig`armasinda ka`mil insan haqqindag`i ideyalar teren` aytilg`an bolip, bul barista A.Nawayinin` Kamol a`t kasbkim, alam u`yidin, Senga farz wlmag`ay g`amkon choqmoq. Jahondin notomon wtman,
Biayni erur hammamdan nopok chiqmoq degen pikirleri ha`r bir adam ka`milligin o`zine ishor etip aliw za`ru`rligin an`latadi. Bul pikirler bu`gin de o`zinin` a`hmiyetin joq etpey, psixologik qaraslar, milliy sana, milliy ideyani qa`liplestiriwde ta`lim ta`rbiya protsesinde ken`nen qollaniliwi tiyis. Demek, psixika o`zine ta`n du`n`ya. Ondag`i protsesler, jag`daylar bar, bir-birine jeke halda payda bolmaydi. Olar bir-birine baylanisli ha`m bir-birine ta`sir etedi. Sonin` ushin barliq psixik qubilislarda ta`rtiplestiriw, klassifikatsiyalaw mu`ta`jligi payda boladi. Soni da aytiw kerek, psixologiyada psixik protsesler, psixik jag`daylar ha`m jeke adamnin` psixik o`zgeshelikleri ajiratiladi. Psixik protsesslerge psixik xizmettin` ayriqsha formalari kiredi. Psixik protsesler janli protses bolip, ol egiliwshen` kelip shig`iwi boyinsha aldinnan tayarlanbag`an, demek ol qa`liplesiwshen`, rawajlaniwshan`, ol yamasa bul na`tiyjelerdi payda etiwshi (psixik jag`daylar, tu`sinikler, emotsiyalar, ma`selelerdi sheshiw yamasa sheshpewlik t.b.). - Biayni erur hammamdan nopok chiqmoq degen pikirleri ha`r bir adam ka`milligin o`zine ishor etip aliw za`ru`rligin an`latadi. Bul pikirler bu`gin de o`zinin` a`hmiyetin joq etpey, psixologik qaraslar, milliy sana, milliy ideyani qa`liplestiriwde ta`lim ta`rbiya protsesinde ken`nen qollaniliwi tiyis. Demek, psixika o`zine ta`n du`n`ya. Ondag`i protsesler, jag`daylar bar, bir-birine jeke halda payda bolmaydi. Olar bir-birine baylanisli ha`m bir-birine ta`sir etedi. Sonin` ushin barliq psixik qubilislarda ta`rtiplestiriw, klassifikatsiyalaw mu`ta`jligi payda boladi. Soni da aytiw kerek, psixologiyada psixik protsesler, psixik jag`daylar ha`m jeke adamnin` psixik o`zgeshelikleri ajiratiladi. Psixik protsesslerge psixik xizmettin` ayriqsha formalari kiredi. Psixik protsesler janli protses bolip, ol egiliwshen` kelip shig`iwi boyinsha aldinnan tayarlanbag`an, demek ol qa`liplesiwshen`, rawajlaniwshan`, ol yamasa bul na`tiyjelerdi payda etiwshi (psixik jag`daylar, tu`sinikler, emotsiyalar, ma`selelerdi sheshiw yamasa sheshpewlik t.b.).
Do'stlaringiz bilan baham: |