Тема: Анатомия панинин классификациясы рауажланыу тарийхы хам уйрениу методы

Assotsiativ talshiqlar – assotsiativlik talshıqlar. A. t. Miydiń úlken yarım sharlarındaǵı hárqıylı bólimlerin bir–biri menen baylanıstırıp turadı.
Aerob – aeroblar, hawası bar jerde jasaytuǵın mikroblar.
Belok –belok, onı protein depte ataydı. B. peptid, dizbeginen dúzilgen amin kislotası. Ol organizmniń dene dúziwine, ósip, rawajlanıwına oǵada kerekli zat. Ms: nan, beloklı zat haywan ónimleri gósh, sút, may t.b. organizm ushın oǵada áhmiyetli beloklar esaplanadı.
Biopotentsial– Biopotentsiallar, tiri tkannıń biologiyalıq toktı, yaǵnıy potentsiallar ayırmashılıǵın payda etiwine aytıladı.
Biopsiya– biopsiya (biopsia. grek.opsis–kórip túsiniw). B.tiri haywannıń yamasa adamnıń denesinen oǵada kishkentay muǵdardada, kishkentay bólimin kesip alıw. B. sol dene bóleginiń keselikke baylanıslı morfologiyasın izertlew maqsetinde alınadı.
Vakuol – vakuol, ishi suyıqlıqqa tolǵan kletka boslıǵı.
Vaktsina – vaktsina, juqpalı awırıwlardı emlew hám aldın alıw ushın islenetuǵın hálsiz mikroblardan tayarlanatuǵın dári (kesellik mikrobları).
Vena – kóktamır, qandı júrekke alıp keliwshi, kópshilik jaǵdayda organizmde CO₂ ge toyınǵan qan júretuǵın tamır.
Vivisektsiya – vivisektsiya (lat. vivus–tiri, sectio–kesiw, soyıw.). V. járdeminde aǵzalardıń xızmetin tiriley kesip izertleydi.
Gemodinamika – gemodinamika (grek. halma qan, dinamikos kúsh G. qannıń qan tamırların boylap júriwiniń nızamlıqların úyrenetuǵın ilim.
Gen – gen, násillilik belgilerin alıp júriwshi, násilliliktiń strukturalıq hám xızmetlik birligi.
Genez – genez, kelip shıǵıwı, rawajlanıwı.
Gigantizm – ósiwdiń belgili dárejeden artıq bolıwı. (gigantismus) Artıq dárejedegi úlkeyip ketiw, ósiw gormonlarınıń gipofizden oǵada kóp dárejede
bóliniwinen payda boladı. Bunday adamlardıń boyı 230–250 sm, salmaǵı 160–170 kg jetedi.
Gomeostaz– gomeostaz (grek homoios uqsas, stasis turaqlanıw) ishki ortalıqtıń ximiyalıq qásiyetiniń turaqlılıǵın kórsetedi.
Dentrit – dentritler (grek. dendron – tarmaq). D. neyronniń oǵada qısqa, kelte tarawları. Olardıń xızmeti: retseptorlardan basqa neyronlardan kelgen qozıǵıwdı kabıllap onı neyronǵa ótkizip jiberedi, sonday–aq oraylar arasındaǵı baylanıstı boldıradı.
Diabet – diabet (deabetes). Qantlı diabet – sidiktiń kóplep shıǵıwı, shóldiń qanbawı. Bunda qannıń kolloidlıq k5olemi ózgeredi, gipofizdiń xızmeti buzıladı. Qantlı diabet – qannıń quramında kanttıń kóbeyiwinen sidik penen qant kóplep shıǵadı. D. awırıwı asqazan astı beziniń ishki sekretsiya xızmeti, bawır hám nerv júyesiniń xızmetiniń buzılıwınan payda boladı.
Diastola – diastola, bosanısıw (grek. diastola – keńeyiw), júrek aldınıń hám júrek qarınshasınıń bosanısıw waqtı hám olarǵa qannıń tola baslaǵan waqtı. D. – daǵı tártip – júrek qarınshaları menen júrek aldılarınıń juplasıp alma gezek jumıs islewine baylanıslı: eki júrek aldı. D. dáwirinde bolǵanda, eki júrek qarınshaları qısqaradı (sistola), qarınsha D–ǵa ótkende, júreksheler sistola dáwirine ótedi.