Telekommunikatsiya texnologiyalari ” fakultеti 4 bosqich tt-11-18 guruh talabasi nazarov Aktamning

Optik aloqa tarmoqlarining turlari To‘lqin uzunligi bo‘yicha zichlashtirish bilan (WDM) texnologiyasining paydo bo‘lishi keng polosali tolali — optik uzatish tizimlarining vujudga kelishi va tezkor rivojlanishini nishonladi, u esa bitta tola bo‘yicha 10 G bit/s tartibdagi kattalikkacha uzatish uchun tashkil etilgan aloqa kanali sig‘imini keskin oshirishga imkon berdi.To‘lqinli multipleksorlash uslubining mohiyati bir qancha optik eltuvchilar A,i (uzatuvchi tomonda) ni birlashtirishdan va olingan Z^.i signalni bitta optik kanal b o ‘yicha uzatib, keyin ayrim eltuvchilarni, keyinchalik ajratish (dem ultipleksorlash) bilan, masalan, ularni qabul qiluvchi tom onidan filtrlash yo ‘li bilan ajratishdan iborat. Tolali-optik aloqaning bundan keyingi rivojlanishi toTa optik fotonli telekommunikatsiya tarmoqlarini yaratishga yo‘naltirilgan. Mazkur tizimlarda signallami uzatish, qabul qilish, ishlov berish va kommutatsiyalash sof foton darajasida, elektron jarayonlar va elektr qurilmalarning ishtirokisiz yuz beradi.
Yangi tarmoq asoslari shunday boTishi kerakki, bunda xizmatlarni yetkazib berish bo'yicha mijozlar talablarining tez o ‘zgarishi va o ‘sishiga oson moslanadigan boTishi kerak. Talab qilinadigan narsalarning hammasi bu servis darajasini qoTlab-quwatlash uchun yoyilgan intellektual dinamik fotonli transport darajasidir.Foton tarmogT modeli ikki darajadan iborat: servis darajasi va
fotonli transport darajasi. Yangi arxitektura fotonli kommutatsiya va DW DM texnologiyalari yangiliklarining afzalliklari kom binatsiyasi sifatida qarab chiqiladi.
Optik aloqa tarmoqlari To‘liq optik tarmoqlar (bundan keyin inglizcha qisqartma AON / All Optical Networks dan foydalaniladi), ularning faoliyat yuritishida kommutatsiyada, multipleksorlashda retranslyatsiyada bosh rolni elektron (optoelektron) texnologiyalar emas, balki sof optik texnologiyalar o‘ynaydi. To‘liq optik tarmoqlar ham bugungi kundagi, ham ertangi tarmoq axborot ilovalari uchun ham ulkan o ‘tkazish polosasini ta’minlashga qodir. To‘liq optik tarmoqlar (AON) uch asosiy toifaga bo‘linadi: ko‘p to‘lqinli aloqa liniyalaridan foydalanuvchi tarmoqlar, kanallari kommutatsiyalanuvchi kanallar va paketlari kommutatsiyalanadigan tarmoqlar (1-jadval).
AON ning birinchi ikki toifasi bir muhim tavsifga ega — tarmoqning foydalanilayotgan ilovaga nisbatan shaffofligiga. Optik shaffoflikka W DM optik kanallarining istalgani bo‘yicha manba bo‘g‘indan belgilangan joydagi bo‘g‘ingacha signalni o ‘zgartimvchi optoelektron qurilmalardan foydalanilmasdan erishiladi. Har bir WDM kanali- chegarasida signal formati tejamkorlikni va ulkan imkoniyatlarni to'plagan holda virtual jihatdan ixtiyoriy bo'lishi mumkin. Shaffof AON da optik terminal qurilmani eng umumiy holda qayta quriluvchi lazer uzatkichlar va/yoki qayta quriluvchi burish filtrlar ifodalaydi. Tarmoqning ikki chetki bo‘g‘ini bunday tarmoq orqali m a’lum ikki to'lqinga (qabul qilish va uzatish uchun) sozlash yo‘li bilan aloqa kanalini o'rnatishlari mumkin bo‘lib, bu to‘lqinlami ularga optik terminalning tarmoq kontrolleri tegishli dastlabki so‘rovga ishlov berib, taqdim etadi. Ulanish o‘rnatilgandan so‘ng magistral kanal foydalanilayotgan ilovaga nisbatan shaffof bo'lib qoladi.

1. 
   Jadval To‘liq optik tarmoqlar tasnifi (AON)