Телекоммуникацияда бошқарув тизимларининг аппарат ва дастурий таъминоти” кафедраси

Kirish darajasi: tarmoqda yuklanish ortib ketmasligi maqsadida kiruvchi kuchlanishni cheklash.

• 
  O’ta yuklanish:
  
• 
  lokal;
  
• 
  global;
  
• 
  selektiv.
  
• 
  Kirish darajasini boshqarish modellari:
  
• 
  izaritmik – tarmoqdagi paketlar sonini har vaqt onida chegaralab turish. Ko’p ruxsat etishlar.
  
• 
  Kirish buferi hajmini cheklash uslubi – KBdagi tranzit yuklanish qiymatiga qarab KBda kiruvchi yuklanishni cheklash.
  
• 
  Jo’natmalar uslubi – tarmoqlanishlarda yuklanish ortib ketganda tarmoqqa kiruvchi yuklanishni moslashuvchan marshrutizatsiya tanlagan optimal yo’nalish bo’yicha cheklash.
  

Kiritish-chiqarish: mos tugunga kiruvchi oqimni tartibga solish orqali chiquvchi tugun buferining to’lib ketishi oldini olish.

• 
  Oqimni boshqarish uslublari “oyna” tushunchasiga asoslangan. Asosiy ko’rsatkich – oyna uzunligi yoki kengligi.
  
• 
  KA: mantiqiy ulanish orqali (KA) aloqa qiluvchi manba-oluvchi juftligi o’rtasida axborotlarni to’g’ridan-to’g’ri uzatish.
  

PK tarmoqlarida yuklanish ortib ketishi sabablari:

• 
  Kiruvchi axborot oqimi tezligining keskin ortib ketishi;
  
• 
  Adreslashda ko’zda tutilmagan holatlar yuz berishi;
  
• 
  KB buferining xotirasi hajmi kichikligi;
  
• 
  KB yetarli samaradorlikka ega emasligi;
  
• 
  Qurilmaning rad etishi;
  

va h.k.
Oqimlarni boshqarish mexanizmlari

• 
  Ulanishni o’rnatish nazorati (Connection admission control, CAC);
  
• 
  Tarmoqning o’tkazish oralig’idan foydalanish nazorati (Usage parameter control/network parameter control, UPC/NPC);
  
• 
  Trafikni shakllantirish mexanizmi (Traffic shaping);
  
• 
  Imtiyozlar nazorati (Priority control);
  
• 
  Oqimni boshqarish;
  
• 
  Paketlarni tashlab yuborish (Frame discard);
  
• 
  Tanlov asosida paketlarni tashlab yuborish (Selective frame discard).
  
• 
  САС deganda yo’lni hosil qilish imkonini tekshirish maqsadida aloqa o’rnatish yoki qayta yo’naltirish davridagi amaliyotlar yig’indisi tushuniladi.
  
• 
  UPC/NPC kommutator buferlari hajmi va raqamli traktlarning o’tkazish oralig’ini taqsimlash tushuniladi. ПП ni boshqarishni soddalashtirish maqsadida ВП dan foydalaniladi.