Телекоммуникация

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

---

14.4VLAN tarmog’I deganimiz nima?
Ayni paytda, ko'plab zamonaviy tashkilotlar va korxonalar deyarli 
zamonaviy kalitlarga ega bo'lgan ajralmas infratuzilma doirasida virtual 
mahalliy tarmoqni (VLAN) tashkil qilish kabi juda foydali va ko'pincha 
zarur imkoniyatdan deyarli foydalanmaydilar. Bu ko'plab omillarga bog'liq, 
shuning uchun ushbu texnologiyani ushbu maqsadlarda foydalanish 
imkoniyati nuqtai nazaridan ko'rib chiqishga arziydi. Avvalo, VLAN nima 
ekanligini hal qilishga arziydi. Bu bilan tarmoqqa ulangan kompyuterlar 
guruhi tushuniladi, ular mantiqan ma'lum bir atribut asosida efirga 
uzatiladigan domenga birlashtirilgan. Masalan, guruhlarni korxona 
tuzilishiga qarab yoki birgalikda loyiha yoki topshiriq ustida ishlash turlari 
bo'yicha ajratish mumkin. VLAN-lar bir nechta imtiyozlarni taqdim etadi. 
Dastlab, biz tarmoqli kengligidan ancha samarali foydalanish (an'anaviy 
mahalliy tarmoqlarga nisbatan), uzatilayotgan ma'lumotlarning himoya 
darajasi va soddalashtirilgan boshqaruv sxemasi haqida gaplashamiz. 
VLAN-dan foydalanishda butun tarmoq efirga uzatiladigan domenlarga 
bo'linganligi sababli, bunday tuzilmadagi ma'lumotlar jismoniy tarmoqdagi 
barcha kompyuterlarga emas, balki faqat uning a'zolari o'rtasida uzatiladi. 
Ma'lum bo'lishicha, serverlar tomonidan yaratilgan translyatsiya trafigi 
oldindan belgilangan domen bilan cheklangan, ya'ni ushbu tarmoqdagi 
barcha stantsiyalarga uzatilmaydi. 
VLANni tashkil qilish usullari 
Uch xil variant mavjud: portga asoslangan, LXNUMX-ga asoslangan yoki 
MAC-ga asoslangan. Har bir usul OSI modelining uchta quyi qatlamlaridan 
biriga mos keladi: mos ravishda fizik, tarmoq va kanal. Agar biz VLAN-lar 
haqida gapiradigan bo'lsak, unda tashkilotning to'rtinchi usuli - qoidalarga 
asoslanganligini ta'kidlash kerak. Hozir u kamdan-kam qo'llaniladi, garchi u 
juda moslashuvchanlikni ta'minlaydi. Qaysi xususiyatlarga ega ekanligini 
tushunish uchun siz ro'yxatdagi usullarning har birini batafsilroq ko'rib 
chiqishingiz mumkin 
14.5. Global tarmoq nima?
Global kompyuter tarmoqlari turli mamlakatlarda turli 
qit'alarda joylashgan obonentlarni birlashtiradi.
Obonentlar orasida aloqa bunday tarmoqlarda telefon aloqa liniyalarida, radi
o aloqa, sputnik aloqa tizimlari asosida amalga oshiriladi. Mintaqaviy 
kompyuter tarmoqlari bir-biridan ancha uzoqda joylashgan biror bir 
mintaqaga tegishli obonentlarni birlashtiradi. Bu tarmoq 
internet (Internet) deb ham yuritiladi. Internet bilan birga «intranet» 
tushunchasi ham ishlatiladi. 
Intranet— bu internet texnologiyasi, dastur ta'minoti va bayonnomalari 
asosida tashkil etilgan, ma'lumotlar ombori va elektron jadvallar bilan jamoa 
bo'lib ishlash imkonini beruvchi korxona yoki tashkilot miqyosidagi yangi 
axborot muhitini tashkil etuvchi kompyuter tarmog'idir. Intranet boshqa 
kompyuter tarmoqlaridan quyidagi jihati bilan farqlanadi: bir yoki bir nechta 
serverdan tashkil topgan tarmoq mijozi undagi ma'lumotlardan foydalanish 
uchun ularning qaysi serverda, qaysi katalogda, qanday nom bilan 
saqlanayotganligini, ularga kirish usul va shartlarini bilishi zarur bo'ladi. 
Internetda esa bunday noqulayliklarning oldi olingan bo'lib, uning 
foydalanuvchisi bunday ma'lumotlarni bilishi shart emas.