Технологик машина ва жихозлар ” к а ф е драси

Назорат саволлари.

1. Ижрочи қурилмалар вазифасини айтинг? 2. Ижрочи қурилмаларни қандай турлари мавжуд?


3. Электр ижрочи қурилмани тушунтиринг? 4. Электромагнит ижрочи курилмани изохланг?

5. Магнитлашмайдиган роторли двигателини тушунтиринг?

Мавзу-9: АВТОМАТИК СИСТЕМАЛАРНИ ТУРКУМЛАНИШИ

Режа:1. Автоматик системаларни функциялаш алгоритми бўйича туркумланиши.

2. АСни бошқариш алгоритми характери бўйича туркумланиши.
3.АСларни мувозанат режимдаги хусусиятлари бўйича туркумланиши.

1. 
   Автоматик системаларни функциялаш алгоритми бўйича туркумланиши.
   

Автоматик системалар функциялаш алгоритми бўйича 3-турга бўлинади: стабилланувчи, дастурли, издан борувчи.
Стабилланувчи, системаларда функциялаш алгоритми бошқарилувчи миқдорни бир хил ушлаб туриш кўрсатмаларига эга бўлади. Стабилланувчи система статик
режимда қуйидаги тенглама билан ифодаланади.
Y=C+(x), бунда У-бошқарилувчи микдор; С-ўзгармас бўлиб, у кўрсатилган миқдорга тенг, (x)- бошқарилувчи миқдорни четга чиқиши, яъни статик хато, у кириш таъсири Х га боглик. Четга чиқиши микдорини бахолаш учун нотекислик коэффиценти (даражаси)дан фойдаланилади
статизм коэффиценти эса
бунда Х_н, У_н – кириш ва чиқиш микдорини номинал қийматлари;
У_1, У₂ - Х₁ ва Х₂ – кириш катталикларига боглиқ бўлган чиқиш катталикларини номинал қийматлари.
Мободо барча бошқариш занжирларида =0 ва k_ст=0 бўлса бошқариш астатик, автоматик система эса астатик система деб аталади.
Астатик бошқаришда (x)=0, яъни бошқарилувчи катталик объектини иш режимидан қатъий назар ўзгармас миқдорни сақлаб туради. Аммо астатик системалар тебранишларга мойил. Шунинг учун талаб қилинган мувозанатни сақлаб қолиш учун ёрдамчи қурилмалар керак бўлади.
Статик бошқаришда эса (x)=0, бу бошқариш сифатини бирмунча ёмонлаш тиради. Лекин статик системалар ўтиш (динамик) режимларида мувозанатли холатни сақлаб қолади. Улар астатик бошқаришга нисбатан кўпроқ қўлланилади, чунки ишлаб чиқаришда маълум даражада бошқарилувчи катталикларни қисман нотекисликлари рухсат этилади. Бундан ташқари статик системалар астатик системаларга нисбатан бирмунча соддадирлар.
Астатик ва статик бошқаришларни характеристикалари 27-расм, а ва б чизмаларда кўрсатилган.