Технологик машина ва жихозлар ” к а ф е драси


АБСни функционал элементлари



Download 0,71 Mb.
bet4/32
Sana25.02.2022
Hajmi0,71 Mb.
#289066
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   32
Bog'liq
Автоматика ва автоматлаштириш асослари

3.АБСни функционал элементлари.
Функционал элемент (функционал блок) – белгиланган функцияни бажарадиган, конструктив мослашган автоматик системани қисми.
Қабул қилувчи элемент (блок) – ташқи таъсирни қабул қиладиган автоматик бошқариш қурилмасини функционал элементи.
Ўлчов элементи (блоки) – автоматик системага келиб тушадиган таъсир миқдорини хамда бошқариш хатолигини аниқлаш учун ишлатиладиган автоматик бошқариш қурилмасини функционал элементи.
Кучайтиришўзгартириш элементи (блоки) – ўлчаш элементи сигналларини қабул қилиб, уларни кучайтириб, ижрочи элементга узатишга қулай бўлган кўринишга айлантирувчи автоматик бошқариш қурилмасини функционал элементи.
Ижрочи элемент (блок) – бошқарувчи таъсирлар ишлаб чиқарувчи автоматик қурилмасини функционал элементи.
Корректловчи элемент – тургунликни оширадиган хамда динамик хусусиятни яхшилаш учун АБСга уланадиган қурилма.
Динамик звеноэлементар звено хисобланиб, уни киришига вақт бўйича кўрсатиладиган таъсирни функционал богланишини ўзгаришини таъминловчи қисм.
Арифметик звено – элементар звено хисобланиб, уни киришга келаётган таъсирларга нисбатан арифметик операцияларни амалга оширади.
Мантиқий звено – элементар звено хисобланиб, уни киришларига келаётган таъсирларга нисбатан («ЁКИ», «ВА», «ЙУК») мантиқий операцияларни амалга оширади.
Назорат саволлари.
1.АРС нимани ифодалайди? 2.АРСнинг функционал элементи нима?
3.Ташки ва ички таъсир нима? 4.Бошқариш хатолиги нима?
5. Қўзгатувчи таъсир нима? 6.АРС элементлари функцияларини тушунтиринг?

Мавзу-3 ДАТЧИКЛАР


Режа: 1. Датчик тушунчаси, уни турлари ва тавсифи.
2. Параметрик датчиклар.
3. Генераторли датчиклар.
1. Датчик тушунчаси, уни турлари ва тавсифи.
Датчик сезгир элемент бўлиб, у назорат қилинаётган ёки ростланаётган катталикни масофага узатилиши қулай хамда ундан фойдаланиш осон бўлган бошқа кўринишдаги катталикка айлантириб беради.
Чиқиш катталигига қараб датчикларда механик ва электрик чиқишлар бўлади. Биринчи гурух датчикларда назорат қилинаётган хар қандай катталик чиқишдаги механик катталикларга айлантирилади. Иккинчи гурух датчикларда эса ноэлектрик катталиклар электр катталикларга айлантирилади. Чиқиш сигналини кучайтириш, бошқариш, ростлаш, масофадан туриб ўлчаш қулай бўлганлиги туфайли бу гурух датчиклар техникада кўпроқ қўлланилади.
Назорат қилинаётган ноэлектрик катталиклар (босим, харорат, намлик, тезлик ва ш.у.) объектни ўзига жойлаштирилган датчиклар орқали электрик миқдор (ток, кучланиш, заряд)га айлантирилади. Сўнгра улар электр ўлчаш қурилмаларига узатилади (бу қурилмалар шкаласи назорат килинаётган катталик ўлчов бирлигида градуировка қилинган бўлади).
АРСларда ишлатиладиган электрик чиқишли датчиклар параметрик ва генераторли датчикларга бўлинади. Параметрик датчикларда хар қандай физик табиатли катталикларни ўзгариши электр занжиридаги қаршилик R, сигим С, индуктивлик L кабиларни ўзаришига сабаб бўлади. Одатда бу элементлар турли электр занжирлари (кўприк, потенциометр, логометр)га уланган бўлиб, уларни чиқишларида назорат қилинаётган катталикларга боглик холда кучланиш хосил бўлади. Генераторли датчикларда эса назорат қилинаётган катталиклар ЭЮК га айлантирилади. Параметрик датчиклар учун ташқи манбаа керак бўлади, генераторли датчиклар учун эса манбаа керак эмас. Датчикларни асосий тавсифларига қуйидагилар киради: статик тавсиф, сезгирлик, хато, инерционлик, сезгирлик чегараси.
Кириш ва чиқиш сигналларини ўзгаришлари (х, у) орасидаги функционал боғланишларга датчикни статик тавсифи-деб аталади, яъни: у=f (х).

Download 0,71 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   32




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish