|
“Teacher’s speech culture” (“O’qituvchi nutq madaniyati”) fanidan
Final test savollari
PRI 1 bosqich talabalari uchun
? "Har kimsaki nutqi faro von bo'lmas, Til ranjiga qilmoqligi imkon bo'lmas" misralari kimga tegishli?
? "So'zlaringda bo'lsa fikru o'y yoniq, Bo'lsin har so'zingda bir nuqta aniq" misralari kimga tegishli?
? Matnning uslubini aniqlang. "Xadichabegim Boburni qasrning muhtasham qabulaonasida kutib oldi va oyog'i ham quyma oltindan ishlangan, ustiga yaxlit sadaf qoplangan miz yoniga o'tqazdi ".
? "Qobusnoma" asarini kim yaratgan?
? "Ritorika" asarini kim yaratgan?
? Berilgan matndan adabiy talaffuzdan chetlashgan so'z shakllarini aniqlang? U shu istiholaga borib, gapni boshqa yaqqa burdi: -... Shaharda dong chig'argan bir milisa oshpaz bor.
? Matndagi tasviriy vositalarni aniqlang:
Qaldiroq gumburlar yuksak tog'larda,
Chiltor qillariday taralar yomg'ir
Shamol shovullaydi qadim bog'larda,
Buyuk, ko'hna dunyo qipchiydi og'ir.
? Matndagi tasviriy vositalarni aniqlang.
Bugun erta turib tongni ko'rdim
Oq shohi ro'moli boshida
Ufq kiyintirib, go'zal falak
? Fikrni og'zaki bay on etish turlari qaysilar?
? Grekcha so'zdan olingan va qarama-qarshi qo'yish degan ma'noni bildiruvchi so'z qaysi javobda to'g'ri berilgan?
? Ibora berilgan qatorni toping.
? "Tarvuzi qo'ltig'idan tushdi" iborasining ma'nosi to'g'ri berilgan qatorni toping.
? Ironiya nima?
? Kishilaming kundalik norasmiy, erkin muomalalari doirasida til birliklarini o'ziga xos amal qiluvchi qanday uslub sanaladi?
? Matnning uslubini aniqlang. Suv molekulasi uch atomdan: bir atom kislorod va ikki atom vodoroddan iborat. Oqsil molekulasi bo'lsa, yuz minglab atomlardan tashkil topgandir.
? Matnning uslubini aniqlang? Harakat havfsizligi oyini muvaffaqiyatli o'tkazaylik.
? Metaforaning ta'rifi qaysi javobda to'g'ri berilgan?
? Quyidagi xususiyatlardan qaysi biri gap bo‘laklariga xos emas?
? Nutqda nafas olish necha turga bo'linadi?
? Matn nima?
? Nutqda so'z yoki iboralarni ko'chma ma'noda ishlatish nima deb ataladi?
? Metonimiya nima?
? Nutqning asosiy fonetik birliklari qaysijavobdato'g'ri berilgan?
? O'zbek milliy tili o'z ichiga olgan dialektlar qaysi javobda to'g'ri berilgan?
? Qaysi gapda mubolag'a qo'llangan?
? Nutqning asosiy xususiyatlari qaysi javobda to'g'ri berilgan?
? "Stil" so'zining ma'nosini belgilang
? Odam tushmas uning aytgan tiliga, Besh yuz quloch arqon yetmas beliga (Alpomish). Bu gapda mubolag'aning qaysi turi bor.
? Og'zaki va yozma nutq madaniyatini egallash uchun kishi nimalarga e'tibor berishi lozim?
? O'qituvchi nutqining sifatlari qaysi javobda to'g'ri ko'rsatilgan?
? O'xshatish nima?
? Metafora nima?
? Mubolag'a so'zi o'rnida ba'zan qaysi so'z ishlatilishi mumkin?
? Kinoya, qochiriq, kesatish ma'nolarini anglatuvchi so'z qaysi javobda berilgan.
? O'zbekiston Respublikasi madhiyasining matnini kim yaratgan va bastakorlarning nomi to'g'ri berilgan qatorni belgilang.
? Assimlyatsiya hodisasi qaysi qatorda ro'y bergan.
? Qanday hollarda nutq to'g'ri bo'lmasligi mumkin?
? Qanday hollarda nutqning sofligi buziladi?
? Qadimgi Yunonistonlik notiqlar kimlar?
? Qaysi qatorda orfoepiyaga noto'g'ri ta'rif berilgan?
? Qaysi gap tarkibida ham sinonim, ham antonim so'zlar qatnashgan?
? Qaysi qatorda orfografik jihatdan xato yozilgan so'zlar mavjud?
? Qaysi qatorda talaffuzi va yozilishi farq qiladigan so'zlar berilgan?? Qaysi qatorda adabiy talaffuzdan chetlashgan so'z shakllari mavjud?
? Qaysi qatorda adabiy normadan tashqari so'zlar mavjud?
? Qonun matnlari, farmonlar, buyruqlar, ariza... kabi hujjatlar qaysi uslubda yoziladi?
? "Til haqida nutq" (1987) maqolasining muallifi kim?
? Quyidagi matnning uslubini aniqlang. Oqsil juda murakkab yuqori molekulali birikmadir. Suv molekulasi uch atom vodoroddan iborat.
? Quyidagi matn qaysi uslubga mansub? Parizodlar yana hotamni o't tashladilar. Bu tarzda uch martaba o'tning orasida kuydirdilar.
? Quyidagi matn qaysi uslubga mansub?
Men dunyoga kelgan kundanoq
Vatanim deb seni uyg'ondim
Odam baxti birgina senda
Bo'luriga mukammal qondim.
? Quyidagi matndagi tasviriy ifodalarni aniqlang. Gulanor ko'p suluv suratli, shirin so'zli, quralay ko'zli, tor biqin, o'rta bo'yli, uzun o'yli, xushmuomila, serfahm qiz edi.
? Nutq uslublari qaysi javobda to'g'ri berilgan?
? Sarkazm nima?
? Sinonimlar berilgan qatorni belgilang?
? Giugant so'zining sinonimlari berilgan qatorni belgilang.
? Mustaqil so'z turkumlari nechta?
? Qaysi javobda o'qituvchi ovozining xususiyatlari berilgan?
? "So'z duru noyob, oni qilur izhor til, Husndan ne foyda, gar bo'lmasa dur bor til" misralari kimga tegishli?
? Epitet nima?
? Insonga qanot yo'q, achinmang bunga Zotan unga sabot, yurak berilgan Qushdachi qanot yo'q shuning uchun unga Qochib qolmoq uchun qanot berilgan. Bu to'rtlikning avtori kim?
? Maqola, ocherk, feleton, pamflet... kabilar qaysi uslubda yoziladi?
? Qaysi qatorda sarkazm berilgan.
? Matnning uslubini aniqlang: Maishatman kayfu Safo bir yoqda, Mehnat bilan j abru j afo bir yoqda.
? "Jim qolish" nima?
? Qaysi gap ritorik so'roq gapga misol bo'la oladi?? Tog'lardangi qip-qizil lola, Bo'lib go'yo yoqut piyola. Bu yerda qanday tasviriy vosita uchraydi?
? Predmet yoki hodisalarning makon va zamondagi o'zaro doimiy bog'lanishlari asosida birining nomi ikkinchisiga ko'chiriladi. Ushbu ta'rif qaysi qatordagi hodisaga xos?
? Quyidagi matndan eskirgan so'zlarni aniqlang. Shoirning boshida uchli ko'k taqyaga silliq o'ralgan ko'rkamgina salla. Egnida odmi shohi to'n, ustida yalang qo'ng'ir movut chakman.
? Berilgan matndagi o'xshatishlarni aniqlang. Okoplardan yov chiqadi Och bo'riday uvlashib Orqasidan ajal quvgan Tentaklarday kulishib.
? Yasovchi qo'shimchalar bilan yasalgan so'zlar qatorini belgilang.
? O'quv pedagogik vaziyat deganda nima tushuniladi?
? Alifbo deb nimaga aytiladi?
? Berilganlardan qaysi biri og‘zaki nutqning xususiyatlariga kiradi?
? Fikr bildirishning hikoya usuli deb nimaga aytiladi?
? Ilmiy uslub boshqa uslublardan qanday farqlanadi?
? Notiq qо‘rquvining sababi:
? O’ unlisini to’g’ri tasniflangan qatorni toping?
? Og’zaki nutqning eng kichik, boshqa mayda bo’lakka bo’linmaydigan qismi bu…. ?
? Qo’shma gap qismlarini bog’lovchi vostalar to’g’ri va to’liq berilgan qatorni belgilang
Do'stlaringiz bilan baham: | 
