Tcp/ip da internet sathi

Jumaqulov Ravshan

TCP/IP da internet sathi

Internet Sathi

Internet sathi deb ham ataladigan ushbu qatlam tarmoq uchun paketlarni qabul qiladi va etkazib beradi. Internet sathi paketlar harakati uchun mashrut tanlash va paketlarni deytagrammali usulda uzatishga(bog’lanish o’rnatilmasdan) javob beradi. Bu qatlam kuchli Internet Protocol (IP), Adres Resolution Protocol (ARP) va Internet Control Message Protocol (ICMP) ni o'z ichiga oladi.

IP(Internet Protocol) protokoli

IP asosiy protocol- murakkab tarmoqlarda uzellar o’rtasida paketlarni deytagrammali uzatishni ta’minlab beradi.

IP protokoli va unga tegishli marshrutlash protokollari, butun TCP/IP to'plamining eng muhim protokoli hisoblanadi. IP quyidagilar uchun javobgardir:

• 
  IP mashrutlash - IP-mashrutlash konventsiyalari IP protokolining bir qismidir. Marshrutlash protokollari – marshrutizatorlarning o’zaro tarmoq kon-figuratsiyasi haqidagi ma’lumotlarni almashinishi va marshrutlash jadvalini tu-zish uchun mo’ljallangan. Marshrutlash protokollariga misollar: BGP (RFC 4271), OSPF (RFC 2328), RIP (RFC 1058);
  

• 
  Xostdan xostga aloqa - IP qabul qiluvchi xostning IP-manziliga asoslanib, paket olishi kerak bo'lgan yo'lni belgilaydi.
  

• 
  Paket formatlash - IP paketlarni IP datagrams deb nomlanuvchi birliklarga yig'adi . Datagrams to'liq internet sathida tasvirlangan .
  
• 
  
  

• 
  Parchalanish - Agar paket tarmoq tashuvchisi orqali uzatish uchun juda katta bo'lsa, jo'natuvchi xostdagi IP paketni kichikroq qismlarga ajratadi. Qabul qiluvchi hostdagi IP, keyin parchalarni asl paketga qayta tiklaydi.
  

Solaris operatsion muhitining oldingi versiyalari IPv4 deb qisqartirilgan Internet protokolining 4-versiyasini amalga oshiradi. Biroq, Internetning tez o'sishi tufayli yangi Internet protokoli yaratildi. Yangi protokol manzil maydonini oshiradi. 6-versiya sifatida tanilgan ushbu yangi versiya IPv6 deb qisqartirilgan. Solaris operatsion muhiti ushbu kitobda tasvirlangan ikkala versiyani ham qo'llab-quvvatlaydi. Internet protokoliga murojaat qilishda chalkashmaslik uchun quyidagi konventsiyalardan biri qo'llaniladi:

• 
  Tavsifda IP atamasi ishlatilsa, tavsif IPv4 va IPv6 uchun ham amal qiladi.
  
• 
  Tavsifda IPv4 atamasi ishlatilsa, tavsif faqat IPv4 uchun amal qiladi.
  
• 
  Tavsifda IPv6 atamasi ishlatilsa, tavsif faqat IPv6 uchun amal qiladi.
  

IGMP (Internet Group Management Protocol) guruhini boshqarish protokoli –IP-protokoliga asoslangan tarmoqlarda ma’lumotlarni guruhli (multicast) uzatishni  boshqarish uchun mo’ljallangan. IGMP ma’lumotlarni bir vaqtning o’zida tarmoq-ning bir nechta tugunlariga uzatishuchun foydalaniladi, masalan, tele va radioeshit-tirishni tashkillashtirish uchun (RFC 3376).

ARP protokoli

Mashrutni aniqlash protokoli (ARP) kontseptual ravishda ma'lumotlar havolasi va Internet qatlamlari o'rtasida mavjud. ARP Ethernet manzillarini (48 bit uzunlikdagi) ma'lum IP manzillarga (32 bit uzunlik) xaritalash orqali tegishli qabul qiluvchi xostga ma'lumotlargrammalarini yo'naltirishda IP-ga yordam beradi.

ICMP protokoli

Tarmoqlar aro xabarlarni boshqarish protokoli ICMP ( Internet Control Message Protokol) tarmoqda yordamchi vazifani o’ynaydi va u IP protokolni to’ldirishga xizmat qiladi. U paketni uzatishda yuzaga keladigan muammolarni to’g’rilash uchun mo’ljallamagan. Agar paket yo’qolsa, ICMP uni qayta junata olmaydi. ICMP protokolining vazifasi boshqa bo’lib, u foydalanuvchiga uning paketi bilan bog’liq nostandart holatlarda xabar berish vositasi hisoblanadi. Bu vaqtda IP protkol paketni uzatadi va u haqida unutadi. ICMP protokoli esa tarmoq bo’yicha paket harakatini “kuzatadi” va mashrutizator tomonidan paket tashlab yuborilsa, bu xabar manba bog’lamaga yetkaziladi. Bu orqali jo’natilgan paket va jo’natuvchi o’rtasida teskari aloqa o’rnatiladi.

Internet boshqaruv xabari protokoli (ICMP) tarmoqdagi xatolik holatlarini aniqlaydi va hisobot beradi. ICMP quyidagilar haqida xabar beradi:

• 
  Tushgan paketlar - qayta ishlash uchun juda tez keladigan paketlar
  
• 
  Ulanish nosozligi - Borish mumkin bo'lmagan maqsad hosti)
  
• 
  Qayta yo'naltirish - jo'natuvchi xostni boshqa routerdan foydalanishga yo'naltirish