Tayyorlash vaularnimalakasinioshirishinstituti elektronika va elektrotexnika

T/R	Mazmuni
Ballar
1	Bunda berilgan chizma va qonun qoidalardan to’la qonli to’g’ri ishlansa va to’g’riligi isbotlansa.	5
2	Bunda berilgan chizma va qonun qoidalardan ishlashda 3 tagacha xatolikka yo’l qo’yilsa	4
3	Bunda berilgan chizma va qonun qoidalardan ishlashda 5-6 tagacha xatolikka yo’l qo’yilsa	3
4	Bunda berilgan chizma va qonun qoidalardan ishlashda 7 tadan ortiq xatolikka yo’l qo’yilsa	2
5	Bunda berilgan chizma va qonun qoidalardan to’g’ri ishlashda qo’pol xatolikka yo’l qo’yilsa	1

1004. 
      1.Og’zaki so’rov quyidagi mezonlar asosida baholanadi
      

      T/R	Mazmuni	Ballar
      1	Mavzu to’liq ,asosiy fikr va tushunchalar to’la qonli o’zlashtirilishiga erishilsa	5
      2	Mavzu asosan,asosiy fikr va tushunchalar qisman o’zlashtirilishiga erishilsa	4
      3	Mavzu qisman o’zlashtirilishiga erishilsa	3
      4	Mavzuning ba’zi elementlarini o’zlashtirilishiga erishilsa	2
      5	Mavzuning o’zlashtirilishi yuqoridagi talablar darajasida bo’lmasa	1

1005. 
      
      

1024. 
      
      

1025. 
      4-Mavzu: O‘zgarmas tok elektr zanjirlari hisobining asoslari.
      

1026. 
      Reja:
      
1027. 
      1 O‘zgarmas tok elektr zanjirlarining turlari.
      
1028. 
      Elektr zanjirining asosiy qonunlari.
      
1029. 
      Elektr zanjirlarini hisoblash usullari
      
1030. 
      TAYANCH SO’ZLAR: O’zgaruvchan tok mashinalari, O’zgarmas tok mashinalari.
      

1031. 
      Ideal tok manbai. Agar manbaning toki u ta ’minlab turgan zanjiming qarshiligiga bog'liq bo ‘Imasa, u holda bunday manba ideal tok manbai deyiladi (1.11 -rasm).
      
1032. 
      Agar manbaning EYK E va ichki qarshiligi r._ch ni cheksiz oshirib borsak, unda с nuqta ordinata o‘qi bo‘yicha cheksizlikka, a burchagi esa 90° ga intiladi. Bunday manba ideal tok manbai deb ataladi (1.10- rasm, d).
      
1033. 
      Demak, tok manbai elektromagnit energiya manbai bo‘lib, manba toki va ichki o‘tkazuvchanligi bilan tavsifianadi. Demak, ideal tok manbaining ichki o‘tkazuvchanligi g_i.ch=0
      
1034. 
      
      

1035. 
      
      
1036. 
      
      

1037. 
      O‘zgaruvchan tokning eng ko‘p tarqalgan manbalaridan biri mexanik energiyani elektr energiyasiga aylantirib beruvchi sinxron generatordir. Sinxron generatorda sinusoidal EYK olish uchun doimiy magnit maydonida ramka ko‘rinishdagi chulg'am o‘zgarmas burchak tczligida aylantiriladi. O‘zgaruvchan tok generatorlari ikki asosiy qismdan iborat (2.2-rasm). Qo‘zg‘almas qism — stator 1 va aylanuvchi qism-rotor 2 dir. Ularning birida*(ko‘pincha rotorda) doimiy elektromagnit joylashtiriladi va uning chulg‘amlari o'zgarmas tok manbaidan ta’minlanadi.
      
1038. 
      Silindrsimon statoming ichki yuzasidagi pazlarda joylashgan ehulg‘amlarda rotoming aylanishi natijasida e=Blv EYK paydo bo'ladi, bu yerda S-o‘tkazgich simga ta’sir etuvchi magnit maydon induksiyasi,
      
1039. 
      / -o‘tkazgich simning uzunligi, v-aylanuvchi magnit maydonining chiziqli tezligi. Agar / va v kattaliklami o‘zgarmas deb olsak, u holda chulg'amlardagi EYK e(t) ning o‘zgarish qonuni magnit induksiyasi Вning vaqt bo‘yicha o‘zgarish qonuni bilan aniqlanadi.
      
1040. 
      EYK egri chizig‘ining shakli sinusoidaga yaqin borishi uchun generatorning rotorida
      

1041.