Tayyorlash va ularning malakasini oshirishni tashkil

48 
Kredit modul tizimi va o‘quv jarayonini tashkil etish 
aylanishiga, ularni barcha imkoniyatlardan foydalanishga undamoqda. Imtixon 
jarayonini korrupsiyaviy huquqbuzarliklar bilan qamrab olinishi munosib 
nomzodlar o‘rniga nomunosiblarini kirib qolishiga olib kelmoqda.
Oltinchidan
, keyingi yillarda kirish imtixonlarini o‘tkazish jarayoni ochiqliq 
va oshkoralik ta’minlangan bo‘lsada, imtixon natijalarini tekshirish, umuman 
DTMning faoliyat jarayoni to‘liq yopiq holatda.
Shuningdek, DTMni qaysi organ qanday tartibda nazorat qiladi tartib va 
tomyillarini aniq belgilash lozim, ya’ni DTMning hisobdorligi, ochiqligi va 
shaffofligini oshirish lozim.
III. Oliy ta’lim muassasasida talablarga ta’lim berish jarayonida baholash 
bilan bog‘liq korrupsiyaviy huquqbuzarliklar sodir etilishining sabab va 
omillari
. 
Oliy ta’lim muassasasida talablarga ta’lim berish jarayonida sodir etilgan 
korrupsiyaviy huquqbuzarliklar sodir etilishining asosiy sabab va omillari 
quyidagilardan iborat. 
Birinchidan, mazkur turdagi huquqbuzarliklarning soniga qarab, bu turdagi 
jinoyatlar kam deb xulosa qilish noto‘g‘ri bo‘ladi. Zero, bu turdagi jinoyatlarni 
aniqlash darajasi juda past. 
Xususan, 2018 yilda “Ijtimoiy fikr” jamoatchilik Markazi o‘tkazgan so‘rovda 
ishtirok etganlarning 29 foizi oliy ta’lim tizimida korrupsiya keng tarqalgan degan 
fikrni bildirgan bo‘lsa, 2019 yilda bu salbiy ko‘rsatkich 35 foizni tashkil etgan. 
Xulosa qilsak, korrupsiyaviy kelishuvlar ikki tomon uchun ham manfaatli 
bo‘lagani uchun ularning fosh etilmosdan qolmoqda. 
Ikkinchidan
, ta’lim berish jarayonida talabalrni baxolash tizimi to‘liq inson 
omiliga bog‘liq bo‘lib, bu o‘qituvchilarda manfaatdorlik holatlarini keltirib 
chiqarishi aniq. Oliy ta’lim tizimida haligacha “Blind assessment” tizimiga 
o‘tilmagan. 
Uchinchidan
, oliy ta’lim muassasalarini zararur moddiy resurslar bilan to‘liq 
ta’minlanmasligi, ta’lim sifatiga salbiy ta’sir qilmoqda va bu korrupsiyaviy 
holatlarni kelib chiqishiga sabab bo‘lmoqda. 
Talabalarning bunday vaziyatga tushib qolishiga, eng avvalo, oliy o‘quv 
yurtlarining zamonaviy hamda ta’lim tilidagi darslik va o‘quv adabiyotlari bilan 
yetarli darajada ta’minlanmasligi sabab bo‘lmoqda.
Tahlillar, oliy ta’lim muassasalarida o‘quv rejalaridagi fanlarning 24 foizi 
bo‘yicha darslik, o‘quv qo‘llanma va uslubiy ko‘rsatmalar mavjud emasligini 
ko‘rsatmoqda. 
To‘rtinchidan
, axborot-kommunikatsiya texnologiyalarini ta’lim va imtihon 
jarayonlariga joriy etishdagi sustkashliklar korrupsiyaviy omillarni bartaraf etish 

---