Tayyorlash va ularning malakasini oshirishni tashkil etish bosh ilmiy metodik markazi toshkent axborot texnologiyalari universiteti

echo: Matnni ekranga chiqarish 
echo utilitasi ushbu buyruqdan so`ng qanday yozilsa shuni ekranga 
chiqaradi.
$ ls 
memo memo.0714 practice 
$ echo Hi 
Hi 
$ echo This is a sentence. 
This is a sentence. 
$ echo star: * 
star: memo.memo.0714 practice
Oxirgi misol shuni ko`rsatadiki, buyruqlar satri orqali kiritilgan ushbu (* - 
yulduzcha) komanda katalogda mavjud bo`lgan barcha fayllar ro`yhatini ekranga 
chiqaradi. 
date: Kun va vaqtni ekranga chiqarish 
date utilitasi joriy kun va vaqtni ekranga chiqaradi: 
$ date 
Thue Feb 5 14:41:11 PST 2008 
Quyidagi misolda siz date utilitasini formatini tanlab ,sanani ekranga 
chiqarish tarkibini tanlashingiz mumkin: 
$ date + ―%A %B %d‖ 
Thuesday February 05 
script: shell interpretatoridagi seanslarni yozib borish 
script utilitasi siz kiritgan va tizim javob qaytargan javoblarni shu jumladan 
tizimga kirgan seansni barchasini yoki bir qismi yozib quyadi. Bu utilita faqat 
terminal yoki terminal emulyator sifatida belgiga asoslangan qurilmalar uchun 
foydalidir. Vim orqali seansga yozib olinadi, lekin vim kursor joylashishi va har 
xil shrift qalinligini boshqarishda simvollardan boshqarilishi noqulay.
Standart holda script utilitasi typescript nomli faylni seansga yozib oladi. 
Boshqa turdagi fayl nomini ishlatmoqchi bo`lsangiz, script buyrug`idan so`ng 
probel tashlagan holda yangi fayl nomini yozishingiz kerak. Faylga yozish uchun, 

---

III. NAZARIY MATERIALLAR 
42 
script utilitasidan so`ng –a variantdan foydalaniladi, aks holda script buyrug`i 
mavjud faylning ustiga yozadi. Quyidagi misolda seans script utilitasi orqali yozib 
olinyapti:
$ script
Script started, file is typescript 
$ date 
Sun Jan 20 10:28:56 PST 2008 
$ who am i 
alex
pts/4 Jan 8 22:15
$ apropos vim 
Vim (1)
 
 
 
- Vi IMproved, a programmers text editor 
Vimdiff (1)
 
 
- edit two or three versions of a file with… 
Vimtutor (1)` 
 
 
- the vim tutor 
$exit 
Script done, file is typscript
script seansini to`xtatish uchun exit buyrug`idan foydalaniladi. Siz cat, less, 
more yoki editor buyruqlari orqali yaratilgan fayllarni ko`rishingiz mumkin. 
$ cat typescript started on Sun Jan 20 10:24:44 2008 
$ date 
Sun Jan 20 10:28:56 PST 2008 
$ who am i 
alex
pts/4 Jan 8 22:15
$ apropos vim 
Vim (1)
 
 
 
- Vi IMproved, a programmers text editor 
Vimdiff (1)
 
 
- edit two or three versions of a file with… 
Vimtutor (1)` 
 
 
- the vim tutor 
$exit 
Script done, file is typscript
Agar siz vim, emacs yoki boshqa tahrirlagich(editor) lar bilan faylni 
tahrirlamoqchi bo`lsangiz, typescript faylning oxirgi qatorlarida ^M ta belgilardan 
bartaraf etish uchun dos2unix ni qo`llashingiz mumkin.