Tayyorlagan: Tirkachev Og’abek Qabul qildi

Bank missiyasi
Kichik biznes, xususiy tadbirkorlikni rivojlantirish, yakka tartibdagi mehnat faoliyatini, kam taʼminlanganlarni qoʼllab-quvvatlash, hunarmandchilik va kasanachilikni faollashtirish yoʼli bilan yangi ish oʼrinlarini yaratish, ayniqsa qishloq joylarda aholi keng tabaqalarining mikromoliyaviy xizmatlardan bahramand boʼlishini taʼminlash uchun moliyaviy mablagʼlar berish.

Bankning “Sifat boshqaruv tizimi”dagi asosiy maqsad va ustuvor yoʼnalishlari quyidagilardir:

• 
  Yangi bank xizmatlarini joriy qilish;
  
• 
  Bank infratuzilmasini takomillashtirish;
  
• 
  Xizmat koʼrsatish punktlarini koʼpaytirish;
  
• 
  Bank faoliyatini avtomatlashtirish;
  
• 
  Oʼzbekiston Respublikasida iqtisodiyotni qoʼllab quvvatlash;
  
• 
  Xodimlar malakasini oshirish.
  

"Mikrokreditbank" АTB Boshqaruvi quyidagilarni oʼz zimmasiga oladi:

• 
  Bankning barcha xodimlari tomonidan ISO 9001:2015 sifat boshqaruvi xalqaro standarti talablarini bajarish, qonunchilik talablari hamda isteʼmolchi tomonidan qoʼyilgan talablarni bajarilishini taʼminlash, qoʼyilgan vazifalarni bajarishda kerak boʼladigan barcha resurslar bilan taʼminlash;
  
• 
  Har bir ishchi-xodim va rahbariyatda sifat uchun javobgarlik prinsipini roʼyobga chiqarish, shaxsning oldiga qoʼyilgan maqsad va vazifalarni amalga oshirishda oʼz hissasini qoʼshishga chorlash;
  
• 
  Xalqaro standartlarga mos ravishda koʼrsatiladigan xizmatlarning sifatini oshira olish qobiliyatiga ega boʼlgan jamoa tuzish;
  
• 
  Oʼtkazilgan tadbirlar natijasiga koʼra bir yilda bir bor ushbu sifat yoʼnalishidagi tizimni tahlil qilish, siyosatni qayta koʼrib chiqish, shuningdek, sifat tizimni yaxshilashda tegishli vazifalarni doimo bajarish.
  

“Mikrokreditbank” aksiyadorlik tijorat bankining rivojlantirish strategiyasi to‘g‘risida MA'LUMOT (2021-2025 yillar)
1.Strategiyani ishlab chiqish asoslari Quyidagi normativ-huquqiy hujjatlar Strategiyani ishlab chiqish uchun asos bo‘ldi: - O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2018 yil 23 martdagi “Bank xizmatlaridan foydalanish imkoniyatlarini oshirishga doir qo‘shimcha chora-tadbirlar to‘g‘risida” gi PQ-3620-son qarori; - O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2020 yil 28 apreldagi “Raqamli iqtisodiyot va elektron hukumatni keng joriy etish chora-tadbirlari to‘g‘risida” gi PQ-4699-son qarori; - O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2020 yil 12 maydagi “2020-2025-yillarda O‘zbekiston Respublikasining bank tizimini isloh qilish strategiyasi to‘g‘risida” gi PF-5992-son Farmoni. “Bankni rivojlantirish strategiyasi”ni ishlab chiqish maqsadida bank Boshqaruvining 2020 yil 8 sentyabrdagi 16-sonli qarori qabul qilindi. Texnik topshiriq ishlab chiqilib, 2020 yil 26 oktyabrda Loyihalar va import kontraktlarini ekspertizadan o‘tkazish markazi ijobiy xulosasi olindi, xizmat ko‘rsatuvchi tashkilotni aniqlash maqsadida tanlov e'lon qilindi. 2020 yil 9 dekabrdagi tanlov takliflarni ko‘rib chiqish natijalariga ko‘ra, “Pricewaterhouse Coopers Central Asiaand Caucasus B.V.” auditorlik kompaniyasi (keyingi o‘rinlarda – PWC) tanlov g‘olibi deb topilib, Bank va PWC o‘rtasida 2021 yil 1 fevralda “Mikrokreditbank” ATB Rivojlanintirish strategiyasini ishlab chiqish bo‘yicha xizmatlar ko‘rsatish shartnomasi imzolandi.
2. Strategiyani ishlab chiqish doirasida PWC ning ish hajmi Shartnoma shartlariga ko‘ra, PWC Strategiyani ishlab chiqish doirasida quyidagi ish hajmini bajarishi kerak: I - bosqich. Makroiqtisodiy holat, bank sektorining tahlili va Mikrokreditbankning bozordagi o‘rni 1.1. O‘zbekistondagi umumiy makroiqtisodiy vaziyat va bank sektorining tahlili va prognozi. 1.2. Mikrokreditbankning maqsadli segmentlarida (5-7 ta bank) raqobatchilari bo‘lgan O‘zbekiston bank sektorining asosiy ishtirokchilari strategiyasini, operasion/tijorat modellarini ko‘rib chiqish va tahlil qilish. Har bir raqobatdosh bank bo‘yicha hisobot quyidagi pozisiyalarni o‘z ichiga olishi kerak: biznes modeli, raqobat ustunligi va pozisiyasi (bozorning asosiy segmentlari), asosiy vakolatlari, kuchli va zaif tomonlari, noyob afzalliklari, mijozlar bazasini segmentasiyasi, mijozlar segmentlari bo‘yicha mahsulot liniyasi, savdo kanallari, natijalar moliyaviy-xo‘jalik faoliyati, tarmoq sifati va tarmoqning xususiyatlari, Mikrokreditbank uchun bozorning asosiy segmentlaridagi faoliyat muvaffaqiyatini belgilovchi raqobatchilarning asosiy vakolatlarini baholash va aniqlash, Mikrokreditbank faoliyatiga raqobatchilar ta'sirining mumkin bo‘lgan yo‘nalishlarini tahlil qilish. 1.3. O‘zbekiston Respublikasining bank xizmatlari bozoriga o‘xshash bozorlarda “Mikrokreditbank” bilan taqqoslanadigan banklarning tijorat va operasion modellarini ko‘rib chiqish va tahlil qilish (bank sektorining yetuklik darajasi bo‘yicha, asosiy banklarning transformasiya qilish bosqichi bo‘yicha shunga o‘xshash demografik vaziyat va boshqalar) 1.4. Kambag‘allikka qarshi kurash vositasi sifatida foydalaniladigan davlat va tijorat mikrokredit dasturlarini ko‘rib chiqish va tahlil qilish. Amaldagi muvaffaqiyat mezonlari va amaldagi dastur natijalari. Dasturni amalga oshirish ko‘lami. Dasturlarda foydalanilgan kredit mahsulotlarini ko‘rib chiqish. Kambag‘allikka qarshi kurashishga qaratilgan mikromoliyaviy dasturlarni amalga oshirishda davlat sektori (hukumat) va kredit tashkilotlarining o‘zaro hamkorligi. Dasturlar doirasida berilgan kreditlarni moliyalashtirish manbalari.
Bankning joriy holatini tushunish 2.1. Bank faoliyatining umumiy tahlili (Bankning joriy rivojlanish strategiyasini ko‘rib chiqish, asosiy moliyaviy ko‘rsatkichlarni, Bank faoliyatining asosiy ko‘rsatkichlarini ko‘rib chiqish). 2.2. Chakana va korporativ biznes uchun bankning tijorat modelini tahlil qilish: - Bankning joriy mijozlar bazasi, savdo modellari va mijozlarga xizmat ko‘rsatish sifatini mijozlar segmenti bo‘yicha tahlil qilish va ularni mahalliy raqobatchilar va solishtirma ilg‘or tajribalar bilan solishtirish; - bank tomonidan taqdim etilayotgan mahsulotlarni tahlil qilish - bankning joriy mahsulot qatorini ko‘rib chiqish va mahalliy raqobatchilar va ilg‘or bozor amaliyotiga nisbatan uning funsionalligini baholash; - bankning savdo kanallari va mijozlarga xizmat ko‘rsatishini tahlil qilish - chakana savdo bozoriga kirishi, joylashuvi, filial formati bo‘yicha baholash, masofaviy xizmat ko‘rsatish kanallarining (RBS) mavjudligi- yaqinligi va funsionallik darajasining umumiy sharhi; -bankning marketing faoliyatini tahlil qilish, bankning marketing pozisiyasini tahlil qilish, bankning marketing kommunikasiyalarini tahlil qilish. 2.3. Bankning operasion modelini tahlil qilish: - operatsiyalarni markazlashtirish uchun filiallar darajasida funksiyalarni tahlil qilish; - biznes-jarayonlar samaradorligini tahlil qilish - front, midl va bek- ofisdagi jarayonlar samaradorligini ko‘rib chiqish, batafsil o‘rganish uchun eng ko‘p mehnat talab qiladigan biznes jarayonlarini aniqlash; - xodimlar bilan ishlash tizimini tahlil qilish; - bankning joriy tashkiliy tuzilmasini umumiy tahlil qilish; - xodimlarga bo‘lgan xarajatlarni tahlil qilish va front, midl va bek- ofisdagi xodimlarni rag‘batlantirish tizimining samaradorligini umumlashgan xolda baholash; - mijozning qoniqish darajasini saqlab turish tizimini tahlil qilish; -xodimlar tayyorlash darajasini tahlil qilish. 2.4. Bank tomonidan qarzni undirish modeli tahlili: - muammoli kreditlar portfelining tahlili (qarz, kreditlar soni, muddati o‘tgan kunlar, eng katta muddati o‘tgan qarzlar); - qarzlarni undirish bo‘yicha tashkiliy tuzilmani tahlil qilish (soft/hard); - yig‘ish tartiblarini tahlil qilish; - Axborot tizimlarini tahlil qilish; - Qarz undiruvchilarni rag‘batlantirish tizimini tahlil qilish; - qarzlarni undirish tahlili (samaradorlik, kuzatish, guruhlar o‘rtasidagi migratsiya va boshqalar). 2.5. Qo‘shimcha: xavflarni boshqarish tizimini tahlil qilish. 2.6. Qo‘shimcha: Axborot tizimlarini tahlil qilish.
III- bosqich. Strategik ustuvor yo‘nalishlarning yo‘l xaritasini ishlab chiqish 3.1. Bankni rivojlantirishning strategik ustuvor yo‘nalishlarini ishlab chiqish va belgilash: - rivojlantirishga qaratilgan keyingi baholash uchun bankning bir qator strategik muqobillarini tahlil qilish va ishlab chiqish; - Oldindan tanlangan mezonlar ro‘yxatiga muvofiq strategik muqobil variantlarni sifat va miqdor jihatdan baholash va muqobillarning har biri uchun amalga oshirish natijalarini moliyaviy modellashtirishdan foydalanish; - Bankni rivojlantirishning maqsadli va ustuvor yo‘nalishlariga muvofiq, shuningdek, tashqi bozordagi mavjud va prognoz qilinayotgan vaziyatni diagnostika qilish, amaldagi operasion va tijorat modelini, bank imkoniyatlari va vakolatlarini baholash asosida strategik yo‘nalishlarning ustuvorligini aniqlash; - Bankning 2025 yilgacha bo‘lgan strategik ustuvor yo‘nalishlari ro‘yxatini bir qator omillarni hisobga olgan holda aniqlash (samaradorlik, amalga oshirilish aniqligi, amalga oshirish jarayonida xavflar darajasi, bozor tebranishlariga chidamlilik va boshqalar): maqsadli mijozni aniqlash va segmentasiyalash, yangi va qayta ko‘rib chiqilgan mahsulotlarni taklif qilish, tijorat modeli, operasion model, bank boshqaruvi modeli ma'nosida; - Har bir sohada strategik tashabbuslarni, shu jumladan “tez g‘alaba qozonish” tashabbuslarini ishlab chiqish. Har bir tashabbus bo‘yicha “Strategik tashabbus loyihasi” ishlab chiqiladi, unda tashabbus tavsifi, amalga oshirish rejasi, zarur resurslar va tashabbusni amalga oshirishning murakkablik darajasi, amalga oshirish xavflari baholanadi; - Bankning strategik ustuvor yo‘nalishlari va tashabbuslarini amalga oshirishdan olinadigan iqtisodiy samaralarni hisoblash bilan moliyaviy modelni ishlab chiqish; - tavsiya etilgan strategik ustuvor vazifalarni amalga oshirishdan olingan iqtisodiy samarani hisoblash. 3.2. Strategik tashabbuslarni amalga oshirish bo‘yicha “Yo‘l xaritasi” ni ishlab chiqish.
3-bosqich Loyihani amalga oshirish PWC kompaniyasi bilan tuzilgan shartnomaga muvofiq, pudratchi (“ACCION INTERNATIONAL”) bilan birgalikda oraliq hisobotlarni va yakuniy hisobotni yetkazib berish bo‘yicha quyidagi taxminiy jadvalga muvofiq ishning 3 bosqichini amalga oshirish kerak:• I -босқич: Ўзбекистондаги макроиқтисодий вазият ва банк сектори таҳлили – 2021 йил май; • II- bosqich: Bankning joriy holatini tushunish (Diagnostika) – 2021 yil 13 iyun; • III -bosqich: Bank strategiyasi: Strategik ustuvor yo‘nalishlar va ularni amalga oshirish yo‘l xaritasini ishlab chiqish – 2021 yil 13 iyul. Loyihani amalga oshirish jarayonida Bank joriy tijorat modeli (mijozlar bazasi, sotuv kanallari, kredit va depozit portfellarini segmentasiyalash, internet-banking, ichki me'yoriy hujjatlar, sotuv bo‘yicha ma'lumotlari va boshqalar), operasion model (front-ofis xodimlarining malakasi, tashkiliy tuzilma, filial tarmog‘i, departamentlar nizomlari, front, midl va bek-ofislar tavsifi, kadrlar siyosati va boshqalar), bank faoliyatining 2017-2021 yillardagi asosiy ko‘rsatkichlari, bank mahsulotlari bo‘yicha ma'lumotlar, ularning daromadliligi, 2017-2020 yillardagi dinamika, 2017-2020 yillar bo‘yicha bank balansi, bo‘limlarning asosiy xodimlari bilan suhbatlar va boshqalar haqida ma'lumot berildi.
4.2. II -bosqich. “Mikrokreditbank” ATBning joriy holati tahlili
5. Rivojlanish strategiyasi doirasida Transformasiyani amalga oshirish
Xulosa
O’zbekistonda juda ko’p tijorat banklari bo’ladigan bo’lsa Mikrokredit bankning o’ziga yarasha o’rni u ko’proq tadbirkorlarga boshqa banklarda mavjud bo’lmagan xizmatlari bilan ajralib turadi. Amaliyot jarayonida bankning joylashuvi o’zgardi. Lekin ko’p yillik mijozlar unga qaramay topib kelishdi. Mikrokreditbank” aksiyadorlik-tijorat banki Oʼzbekiston Respublikasi Prezidentining 2006-yil 5-maydagi “Mikrokreditbank” aksiyadorlik-tijorat bankini tashkil etish toʼgʼrisida”gi PF-3750-sonli Farmoni asosida tashkil etildi.Bank xalqaro moliyaviy institutlar hamda chet el tijorat banklari bilan hamkorlik aloqalarini oʼrnatgan. Lekin bankning undan avval ham mijozlari bo’lgan. Mening amaliyot raxbarim bankda boladigan barcha jarayonlarni nazariy va amaliy o’rgatdi.

Foyfdalanilgan adabiyotlar

1. OʻzME. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil
2. Mikrokredit bank rivojlanish strategiyasi 2017-2021-yil
3. https://mkbank.uz/
4. https://uz.wikipedia.org/
5. Fitch Ratings
6. O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining Qarori 06.04.2009 y. PQ-1090-son Tijorat banklari depozitlariga aholi va xo‘jalik subyektlari bo‘sh pul mablag‘larini jalb etishni yanada rag‘batlantirish qo‘shimcha chora-tadbirlari to‘g‘risida

7. O`zbekiston Respublikasi Vazirlar mahkamasining 06.05.2006 y. N 78 "Mikrokreditbank" aksiyadorlik-tijorat banki faoliyatini tashkil etish va uning moddiy-texnika bazasini mustahkamlash chora-tadbirlari to`g`risida"gi Qarori

8. O‘zbekiston Respublikasining ““Banklar va bank faoliyati to‘g‘risida”gi O‘zbekiston Respublikasi Qonuni