Mirzo Ulug’bek nomidagi
O’zbekiston Milliy Universiteti
Ijtimoiy fanlar fakulteti 2-kurs sirtqi
ta'lim talabasi
Karimova Farangizning
Umumiy psixologiya fanidan
tayyorlagan Mustaqil ishi.
Kasbiy zo’riqish psixologik talqini.
Kasb
(
lotincha
:
professio
—
rasmiy
koʻrsatilgan mashgʻulot
,
ixtisoslik)
—
maxsus
nazariy bilimlar
va amaliy
koʻnikmalar
majmuiga
ega tajribali
shaxsning mehnat
faoliyati turi hisoblanadi
[1]
.
Kasb
—
kishining mehnat faoliyati, doimiy
mashgʻuloti
turi; muayyan
ish turini malakali bajarishga imkon beradigan bilim, mahorat, tajribani
talab etadi. Kasblar ichida mehnat faoliyatining eng tor sohasi bilan
ajralib turadigan ixtisoslar bor (masalan, vrachlik
kasbida
xirurg
,
oftalmolog
,
dermatolog
va boshqa). Kasb, odatda,
shaxsning asosiy tirikchilik manbai hisoblanadi
[2]
.
Zo’riqish.
Alomatlar
Zo'riqishning odatiy alomati - ta'sirlangan
mushakning to'satdan, dastlab o'tkir og'rig'i. Odatda
mushak ozgina shishiradi. Agar zo'riqish kuchli bo'lsa,
atrofdagi to'qimalarda jarohat paydo bo'lishi
mumkin, bu esa bosimdan ko'proq og'riq keltirishi
mumkin.
Tangliklar ko'pincha burmalar, cho'zilgan ligamentlar
yoki yirtilib ketgan mushak tolalari bilan birga keladi.
sabablari
Ko'pincha shtammlar sport jarohatlaridir. Odatda,
shtammlar to'satdan to'xtash yoki yo'nalishni
o'zgartirganda keskin harakatlardan so'ng paydo
bo'ladi. Ushbu jarohatlar, ayniqsa, qovoq yoki
gandbol kabi to'mtoq yuzalarda tezkor sport
turlarida keng tarqalgan. Ammo futbol yoki yengil
atletikadagi sprintlar ham zo'riqishlarni keltirib
chiqarishi mumkin
Zo’riqish
Zo'riqishlar (distansiyalar) - bu
mushaklarning haddan tashqari
cho'zilishi, bu odatda mushaklarning
to'satdan ortiqcha yuklanishidan kelib
chiqadi. Odatda, qo'zg'aluvchan
harakatlar, ko'pincha jismoniy mashqlar
paytida, zo'riqishga olib keladi. Mushak
to'qimasi haddan tashqari cho'zilgan,
ammo yirtilmaydi - xuddi mushak tolasi
yoki mushakning yorilishi kabi. Shuning
uchun mushak to'qimalari
shikastlanmaydi va buzilmaydi. Tortilgan
mushaklar juda og'riqli bo'lishi mumkin.
Hissiy zo’riqish
Hissiy zo`riqish
Hissiyotlar ichki ehtiyojlarning paydo bo`lishi yoki tashqi ta`sirotlar, jumladan
xotiradaga ma`lumotlarni eslash uyg`otadi. Hissiyotlar odam kayfiyatini
o`zgartirshdan tashqari, bir qator ko`rsatadi, qon bosimini ko`tariladi, gazlar
modda va energiya almashinuvi jaddalashadi. Skelet muskullar faoliyati
o`zgaradi. Oddiy sharoitda muskullar birin-ketin ishga tushirilsa, xis-hayajon
vaqtida hammasi birdan faol holatga kelkshi mumkin. Muskullarda charchash
jarayoni sekinlashadi. Bundan tashqarv, ta`sirotlarga sezgirlik ortadi. Demak,
xis-hayajon qo`zg`olish organizmning foydalanilmagan imkoniyatlarini yuzaga
chiqaradi va maqsadga erishishni yengillashtiradi.
Zo`riqish ma`lum darajaga yetganda hissiyotni uyg`otadi. Uning 4 darajasi
tafovut qilinadi. Zo`rikishning birinchi darajasi organizmning diqqat-z`tibori, ish
qobilyati ortishi bilan ifodalanadi. Odam oldida to`rgan vazifa yangi bo`lsa, unta
nisbatan qiziqish oritadi, ruhiy va jismoniy imkoniyatlarni ishga soladi. Bunday
holat organizmni chiniqtiradi, ish qobilyatini oshiradi, foydali bo`ladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |