3.Bolalarni matematik jixatdan maktabga tayyorgarliklarini tashxis etish.
Maktabgacha yoshdagi bolalar ta’lim tarbiyasiga qо‘yiladigan davlat talablarini hayotga joriy etish keng kо‘lamli ish
bо‘lib, u bosqichma-bosqich amalga oshiriladi. Talablarda belgilangan kо‘rsatkichlarga erishish
uchun davlat tomonidan
zaruriy shart-sharoitlar va imkoniyatlar yaratiladi. Halq ta’limi vazirligi xamda joylardagi ta’lim — tarbiyaga tegishli
bо‘lgan tashkilotlar va muassasalar talablarni hayotta joriy etish yuzasidan о‘z faoliyatini maqsadli yо‘nalishda olib
boradilar.
Bolalarning bilim, kо‘nikma va malakalari har о‘quv yilining 9-kunida tayanch dasturda keltirilgan talablar asosida
nazorat mashg‘ulotlari orqali tekshirib boriladi. 6 — 7 yoshdagi bolalarning maktabga tayyorlik darajasi
ushbu davlat
talablari, kо‘rsatkichlari asosida о‘quvchilarni kasb-hunarga yо‘naltirish va pedagogik-psixologik tashxis markazi
mutaxassislari tomonidan tekshiriladi.
Davlat talablari kо‘rsatkichlariga erishish «Bolalarni rivojlantirish va maktabga tayyorlash tayanch dasturi» asosida
bolalarning ilk va 6 — 7 yoshga yetgunga qadar amalga oshiriladi. Bolalarning bilim, kо‘nikma va malakalari har о‘quv
yili yakunida tayanch dasturda keltirilgan talablar asosida nazorat mashg‘ulotlari orqali tekshirib boriladi. 6-7 yoshli
bolalarning maktabga tayyorgarlik darajasi ushbu Davlat talablari kо‘rsatkichlari asosida tekshiriladi.
Tashxis о‘tkazish, bolaning rivojlanganligi va maktabda ta’lim lishga tayyorgarligi darajasini aniklash maksadida turli
usullarning bir necha variantlari berilmoqda. Biroq bu xar bir bolaga tashxis qо‘yishda maskur
uslublarning barchasini
qо‘llash zarur, degani emas.
Bolani tashxisdan о‘tkazishni majburiylikka asoslanmagan, ishonchli suxbat yoki о‘yin tartibida olib borgan ma’qul.
Toki bola о‘zini tekshirilayotganligini sezmasin. Bolani berilgan savollarga javob bervyotganda shoshirmaslik, uning
kizikishini sо‘ndirmaslik uchun suxbat va tavsiya etilayotgan uyinlardan 2-3 tasini о‘tkazgan ma’qul.
Bir marta tashxis о‘tkazish vakti 20-25 minutdan oshmasligi lozim. Barcha turdagi maktabgacha ta’lim muassasalari,
maktablar uchun majburiy bо‘lgan xamda ota-onalarning xam bolani maktabga tayyorligini
aniqlash va bola
rivojlanishidagi ayrim jixatlarni chuqurrok yechishlariga imkon beruvchi asosiy tashxislash usullarining asosiylarga
quyidagilar kiradi:
1. Bolalarning sog‘lig‘i va jismoniy rivojlanganligi holatini tashxislash.
Maktabga qabul kilinishdan oldin barcha bolalar о‘z yashash joylaridan bolalar poliklinikasi
tarkibida tor mutaxassislik
bо‘yicha shifokorlardan iborat bо‘lgan tibbiy komissiya tekshiruvidan o’tishi shart. Ular bolaning sogligi va maktabga
tayyorgarligi xaqida о‘z hulosalarini berishadi.
Mazkur tekshiruvning erta bahorda o’tkazilishi bolada aniqlangan yetishmovchiliklarni yoz davomida
dispanserizatsiyada tо‘ldirib olish imkonini beradi.
Xarakatning asosiy turlari, qо‘l musqullari sport o’yinlarining oddiy kо‘nikmalari, xarakat sifati rivojlanganligini
musobaqa, estafeta tarzida о‘tkaziladigan sport va xarakatli o’yinlar davomida tekshirish mumkin.
2. Bolaning shaxsiy – psixologik va aqliy rivojlanganligini tashxislash.
3.Ta’lim olish faoliyatining kо‘nikma va ilk zaminini aniqlash tashxisi: Bolaning о‘quv faoliyatiga ilk zamin va
kо‘nikmalarni egallaganligi va darajasini aniqlash uchun J.Saidnazarova tomonidan tayyorlangan savollar
jamlanmasi
tavsiya etiladi.
I. Matematika bо‘yicha ilk tasavvurlarini aniqlash uchun savolnoma.